المپیک ۱٩۷۶ مونترآل: نوبت تحریمهای آفریقایی
بعد از المپیک ۱٩۶٨ مکزیکو که با سرکوبهای دانشجویی مصادف شد و بعد از المپیک ۱٩۷۲ مونیخ که به دلیل گروگانگیری به فاجعه انجامید، کمیتۀ بینالمللی المپیک سخت امیدوار بود که بازیهای ۱٩۷۶ در مونترآل کانادا بدون دردسر سیاسی برگزار شود. اما اعتراض ۲۲ کشور نسبت به حضور نیوزلند (زلاند نو) بار دیگر نگذاشت که ورزش از سیاست جدا بماند. علاوه بر این، بازیهای مونترآل از رقابت سیاسی چین و تایوان نیز در امان نماند.
نتشر شده در:
نوشتۀ بخش پرتغالی ار.اف.ای
اعتراضها علیه نیوزیلند به رهبری تانزانیا، گینه و عراق آغاز شد. اختلاف از آنجا بالا گرفت که تیم ملی راگبی نیوزیلند سفر به آفریقای جنوبی را برای شرکت در یک دوره مسابقه پذیرفت، آنهم در شرایطی که آفریقای جنوبی به خاطر رژیم آپارتاید و سیاستهای نژادپرستانهاش تحت تحریمهای بینالمللی قرار داشت.
کشورهای مالی و سوازیلند (که امروزه اسواتینی خوانده میشود) با اینکه در مراسم گشایش بازیها حضور یافتند اما از شرکت در بازیها منصرف شدند. در مرحلۀ بعد، کامرون، مصر، مراکش و تونس که در نخستین روزهای مسابقات شرکت کردند از ادامۀ بازیها سر باز زدند و هیئتهای خود را از مونترآل بازگرداندند.
بدین ترتیب حدود سی کشور و ۷٠٠ ورزشکار، المپیک مونترآل را ترک کردند. از طرف دیگر تایوان که اجازه نیافت از عنوان رسمی «جمهوری چین» استفاده کند، تصمیم به تحریم بازیها گرفت.
حتی آنگولا که یک سال قبل (۱٩۷۵) استقلال سیاسی خود را به دست آورده بود، در اعتراض سهیم شد. به گفتۀ گوستاوو داکونسِیسایو، بازیکن قدیمی بسکتبال و رئیس کنونی کمیتۀ المپیک آنگولا «با اینکه در سال ۱٩۷۶ آنگولا هنوز دارای کمیتۀ المپیک نبود، اما ورزشکاران از نظر سیاسی با یکدیگر متحد بودند. در آن سالها، قارۀ آفریقا هنوز شاهد روابط و موقعیتهای استعماری بود. تحریم علیه نیوزیلند به این دلیل بود که مسابقۀ راگبی میان این کشور و آفریقای جنوبی رنگ و معنای سیاسی یافته بود.»
رئیس کمیتۀ المپیک آنگولا به یاد میآورد که «برای ورزشکاران، شرکت نکردن در بازیهای مونترآل ازخودگذشتگی زیادی میخواست. برای بسیاری از آنها، المپیک یک فرصت یگانه بود که چهار سال بعد به دلیل افزایش سن دیگر امکانپذیر نبود.»
کمیتۀ المپیک آنگولا سرانجام در سال ۱٩٨٠ به رسمیت شناخته شد و این کشور توانست در این سال در بازیهای المپیک مسکو شرکت کند.
الکساندرا زاندامِلا، کارشناس ورزش آفریقا به رادیو بینالمللی فرانسه میگوید که تحریم علیه نیوزیلند با ابتکار تانزانیا شروع شد. تانزانیا در آن زمان پشتیبان مبارزۀ مسلحانه در موزامبیک بود.
لازم به یادآوری است که دو سال قبل از المپیک مونترآل، رژیم دیکتاتوری پرتغال سقوط کرد. در ۲۵ آوریل ۱٩۷۴، طی رویدادهایی که به «انقلاب گل میخک» معروف شد، گروهی از افسران ارتش توانستند بدون اعمال خشونت به دیکتاتوری چهل ساله پایان دهند و زمینه را برای یک حکومت دموکراتیک فراهم آورند.
به دنبال سقوط دیکتاتوری پرتغال، پنج مستعمرۀ آفریقایی این کشور به استقلال دست یافتند: آنگولا، کیپ ورد، گینۀ بیسائو، موزامبیک و بالاخره سائوتومه و پرنسیپ.
بدین ترتیب، پرتغال در حالی در بازیهای المپیک مونترآل حضور یافت که با چالشهای سیاسی و اقتصادی بزرگی دست به گریبان بود.
پروندۀ دو چین
کانادا در سال ۱٩۷٠ دولت پکن را به رسمیت شناخته بود و به حفظ روابط گرم و دوستانه با این قدرت نوظهور بسیار اهمیت میداد. به همین دلیل دولت کانادا تصمیم گرفت که از ورود تیم تایوان به مونترآل جلوگیری کند. اما در مقابل، کمیتۀ بینالمللی المپیک فقط کمیتۀ المپیک تایوان را به رسمیت میشناخت.
روند عضویت جمهوری خلق چین در کمیتۀ بینالمللی المپیک خود ماجرایی پیچیده و پرفراز و نشیب است. ابتدا در سال ۱۹۵۴، کمیتۀ بینالمللی المپیک عضویت «جمهوری خلق چین» را پذیرفته بود، اما پکن که از حضور رقیبش تایوان (با اسم «جمهوری چین») سخت ناراضی بود، برای اعتراض به این وضعیت، کمیتۀ بینالمللی المپیک را ترک کرد. به همین دلیل، جمهوری خلق چین چندین سال را در انزوای ورزشی گذراند. سرانجام در سال ۱۹۷۹ کمیتۀ بینالمللی المپیک تصمیم گرفت که «جمهوری خلق چین» را با همین عنوان رسمی به عضویت بپذیرد و در عین حال، نمایندۀ تایوان را نیز «کمیتۀ المپیک چین تایپه» نامگذاری کند.
اما در زمان برگزاری بازیهای ۱٩۷۶ مونترآل، هنوز این مشکلات حل نشده بود. نتیجه آنکه نه جمهوری خلق چین و نه تایوان، هیچکدام در این بازیها شرکت نکردند.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید