از بیست و هفتم تا سی ام نوامبر در نخستین دور سفرش به سه کشور آفریقایی بورکینافاسو، غنا و ساحل عاج رئیس جمهوری فرانسه، امانوئل ماکرون، کوشید چارچوب رویکرد خود را در قبال آفریقا تعریف و ارایه کند. رئیس جمهوری جوان فرانسه که سال ها پس از استقلال کشورهای آفریقایی به دنیا آمده هیچ وجه مشترک تاریخی میان خود و گذشتۀ استعماری کشورش احساس نمی کند. در سخنرانی اش در مقابل ۸٠٠ دانشجوی دانشگاه پایتخت بورکینافاسو رئیس جمهوری ٣٩ سالۀ فرانسه خطاب به جوانان حاضر در آمفی تئاتر گفت : "ما متعلق به یک نسل هستیم و مطمئن باشید که می کوشم مناسبات مان را تغییر بدهم و از آیندۀ مشترک مان حفاظت کنم."
رئیس جمهوری فرانسه سپس از جوانان آفریقایی خواست که گذشته استعماری را از یاد ببرند. او گفت که خود وی به نسلی از فرانسوی ها تعلق دارد که از نظرش آفریقا نه گذشته ای مزاحم است و نه همسایه ای که گویا تفاوت چندانی با سایر همسایگان ندارد. با این حال، امانوئل ماکرون جنایات استعمار را در آفریقا غیرقابل انکار خواند، هر چند او افزود که گذشته فقط به تاریخ استعمار خلاصه نمی شود و فرانسه و آفریقا تاریخ و دستاوردهای مهم مشترکی نیز داشته اند.
او گفت : از سیاست آفریقایی فرانسه دیگر خبری نیست و فرانسه از این پس قصد ندارد نه به آفریقا درس بدهد نه متقابلاً از آفریقا درس بگیرد. او برای اثبات ادعایش متعهد شد که اسناد محرمانۀ مربوط به قتل رئیس جمهوری پیشین بورکینافاسو، "توما سانکارا" را منتشر کند و در زمینۀ اعطای روادید ورود به فرانسه به دانشجویان بورکینافاسو تسهیلاتی به وجود آورد. او آموزش به ویژه آموزش عالی را اولویت مطلق همکاری های فرانسه و آفریقا خواند و قول داد با ایجاد یک "گذرنامۀ استعداد" برای تسهیل ورود هزاران دانشجوی آفریقایی به فرانسه این همکاری ها را دو برابر افزایش دهد. ایجاد صندوق کمک مالی به ارزش یک میلیارد یورو برای حمایت از واحدهای اقتصادی از دیگر تعهدات رئیس جمهوری فرانسه در جریان سفرش به بورکینافاسو بود.
با این حال، امانوئل ماکرون توجۀ ویژۀ فرانسه را نسبت به آفریقا به دلیل چالش های مهم راهبردی و نظامی این قاره پنهان نکرد. تأمین امنیت در منطقۀ ساحل آفریقا و جنگ علیه جهادیون در این نقطه از قاره همچنان از اولویت های فرانسه طی سال های آینده خواهند بود. همین حساسیت در خصوص چالش های اقتصادی کشورهای پیشین مستعمرۀ فرانسه در آفریقا صادق است.
دور سفر امانوئل ماکرون به آفریقا با ورود او به آبیجان پایتخت ساحل عاج خاتمه یافت. در آبیجان، رئیس جمهوری فرانسه دربارۀ میلیاردها یورو سرمایه گذاری در ساحل عاج و به ویژه برای راه اندازی متروی آبیجان سخن گفت.
سفر ماکرون به آبیجان همزمان بود با برگزاری نشست مشترک سازمان وحدت آفریقا و اتحادیۀ اروپا که موضوع اصلی اش اقتصاد پایدار و سرمایه گذاری در آیندۀ جوانان بود.
در نشست آبیجان، رئیس جمهوری فرانسه رابطه با آفریقا را جزئی از بازسازی طرح اروپا تعریف کرد. با این حال، رهبران دو قاره پشت درهای بسته هم بحران های جاری تروریسم در ساحل آفریقا، آفریقای مرکزی و کشورهای حوزۀ دریاچۀ چاد نظیر توگو را بررسی کردند و هم هزاران آفریقایی که می کوشند در جستجوی نان و کار به اروپا مهاجرت کنند.
با این حال ابهام در توافق احتمالی اروپا و آفریقا به قوت خود باقی است : در حالی که کشورهای اروپایی به دژی مستحکم در مقابل سیل مهاجران آفریقایی تبدیل شده اند رهبران آفریقا قادر نیستند دورنمای روشنی پیش روی شهروندان شان ترسیم کنند.
بیش از ٧۰۰ میلیون نفر از ساکنان آفریقا یعنی معادل ٦٠ درصد جمعیت این قاره کمتر از ۲۵ سال دارند و صدها هزار جوان آفریقایی که در نتیجۀ بیکاری، فقر و فقدان دورنمای روشن اقتصادی در کشورهایشان سرخورده و ناامید شده اند می کوشند برغم نرخ بالای رشد اقتصادی در برخی کشورهای آفریقایی، به اروپا مهاجرت کنند.
در نشست آبیجان رهبران آفریقا و اروپا بر ضرورت اقدامی درازمدت برای تأمین آینده و دورنمایی روشن برای جوانان و همچنین ارتقای سطح آموزش به ویژه آموزش دختران در زمینۀ فن شناسی های نوین تأکید کردند. در واقع، آموزش مهمترین محور همکاری های فرانسه و آفریقا است. ماکرون در جریان سفرش به آفریقا خواستار آموزش اجباری دختران شد و از آموزش عمومی به عنوان داو اصلی آیندۀ آفریقا یاد کرد.
برای نمونه در جمهوری آفریقای مرکزی در ازای ۸٠ دانش آموز تنها یک آموزگار وجود دارد. در نیجر تنها ۱٧ درصد زنان بین ۱۵ تا ۲٤ سال سواد خواندن و نوشتن دارند. در سودان جنوبی ٧٤ درصد دختران به مدرسه ابتدایی نمی روند. به همین خاطر سازمان های مستقل از فرانسه می خواهند که کمک های جهانی اش را در حمایت از آموزش به ۲۵۰ میلیون یورو برای سال های ۲۰۲۰-۲٠۱۸ افزایش دهد، در حالی که فرانسه طی سه سال گذشته تنها ۱٧ میلیون یورو در این زمینه اختصاص داده است.
در واقع فرانسه ناگزیر است که چرخش مهمی در سیاست همبستگی اش با آفریقا انجام بدهد. در سال ۲۰۱۵ تنها یک چهارم کمک فرانسه به آموزش به کشورهای صحرا و تنها ٤ درصد این مقدار به آموزش ابتدایی اختصاص یافت. با این حال، ٣۰ درصد کمک های مالی بریتانیا منحصراً به کشورهای صحرا اختصاص می یابد.
کمک به آموزش داو مهم آیندۀ آفریقا است زیرا تا سال ۲۰٣۰ شمار کودکان آفریقا به ٧۵۰ میلیون نفر بالغ خواهد شد و این جمعیت دست کم نیازمند ۱۱ میلیون نفر آموزگار و کادر پزشکی خواهد بود.
ارتقای سطح آموزش مهمترین ابزار مبارزه علیه تروریسم نیز هست. در جریان سفرش به آفریقا امانوئل ماکرون بیش از آنکه تروریسم را هدف حمله قرار بدهد، علیه جهل و تاریک اندیشی سخن گفت که به گفتۀ او تهدیدی به مراتب خطرناکتر از تروریسم است. او گفت : هرگز نگذارید که دین به ابزار نابودی غیرخود تبدیل شود.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید