آیا "بیت‌کوین" و یا پول‌های دیجیتالی، دلار را از اریکه رهبری نظام پولی جهان پائین خواهند کشید؟

بسیاری از اندیشمندان در علم اقتصاد از سال های آغازین چهارمین انقلاب صنعتی در جهان سخن می گویند. انقلابی که پایه‌های آن بر تکنولوژی‌های جدیدی همچون هوش مصنوعی، بلاک چین، تکنولوژِی‌های حیاتی و... استوار است. آنان می گویند که یک اقتصاد جهانی شده، نیازمند یک پول جهانی است. پولی که با پیشرفت های فوق العاده در زمینه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات همراه باشد. پولی که مشکلات پول های فیزیکی مانند دلار و یورو، ین و غیره را نداشته باشد. پولی که به صورات ابزار سیاسی در دست دولمتردان نباشد. ظهور و گسترش قابل توجه پول های دیجیتالی، مانند "بیت کوین" در سال های گذشته این پرسش را مطرح می کند که آیا پول های دیجیتالی می توانند پول های فیزیکی کنونی را از میدان به در برده،  و به جای آنها بنشینند؟

آیا بیت کوین پول مرجع آینده جهان خواهد شد؟ DR

در حالی که برخی از اقتصاد دانان با دیده تردید به پول های دیجیتالی نگاه می کنند، برخی دیگر این پول‌ها را راهگشای توسعه اقتصادی در آینده جهان می دانند. مدیران و صاحبان شرکت های بزرگ ارتباطی و اینترنتی جهان نگاه بسیار مثبتی نسبت به توسعه پول‌های دیجیتالی دارند، از جمله آنان، "جک دورسی"، رئیس شرکت آمریکایی "توئیتر" می گوید که بیت کوین، یعنی مهم ترین پول دیجیتالی موجود در جهان در آینده ای نه چندان دور پول مرجع در جهان خواهد شد.او گفته که بیت کوین ظرف ده سال آینده دلار را از اریکه رهبری نظام پولی جهان پائین  خواهد کشید.

 این مجله اقتصادی به پول های دیجیتالی، خصوصاً مهم ترین آنها، بیت کوین می پردازد. مهرداد عمادی، اقتصاد دان و مشاور بین المللی در امور مالی میهمان این مجله اقتصادی است.

ادگار مُورَن،  فیلسوف و جامعه شناس معروف فرانسوی می گوید: در پایان قرن بیستم، جهانی شدن اقتصاد، شتاب فوق العاده ای به خود گرفت و زیر‌ساخت‌های مدرن ارتباطی، تکنیکی و اقتصادی را در جامعه جهانی  به وجودآورد. در همین حال، اینترنت که به مثابه شبکه های عصبی (نیمه مصنوعی) جامعه جهانی است، با سرعتی حیرت انگیز توسعه یافت؛ اما اقتصاد لیبرال که زمینه‌های توسعه بی سابقه زیر ساخت‌های یاد شده را به وجود آورد، از ایجاد یک جامعه جهانی به معنی واقعی کلمه ناتوان بوده است. او می گوید: چنین جامعه‌ای نیازمند به وجود آوردن نهادهای جدید جهانی است. نهادهایی که باید به نحویی دمکراتیک به همه کشورهای تشکیل دهنده جامعه جهانی تعلق داشته باشند  و با ایجاد مقررات، موازین حقوقی و کنترلی جدید، نظم نوین جامعه جهانی را تأمین کنند. او تأکید می کند که تاریح مصرف نهادهای بین المللی گذشته مانند صندوق بین المللی پول و ... به پایان رسیده و این نهادها نمی توانند پاسخ مناسب و شایسته ای به مشکلات اقتصادی کنونی جامعه جهانی بدهند. ادگار مُورَن می گوید چهار موتور اصلی جامعه جهانی: علم، تکنیک، اقتصاد و  سود، به صورت لجام گسیخته ای جامعه جهانی را به طرف نابودی هدایت می کنند و برای پرهیز از این سرنوشت شوم، قانونمند کردن و تنظیم این چهار موتور اصلی  ضرورت حیاتی دارد.

 بسیاری ازمتخصصان پول های دیجیتال می گویند: چه بخواهیم یا نخواهیم، آینده پول، دارایی پولی و وجوه پرداختی در معاملات از آن پول های دیجیتال است و به‌طور قطع و یقین از بین ۱۳۰۰  پول دیجیتال موجود و ۱۰  پول برتر رایج، در درازمدت یک پول دیجیتال برتری خواهد یافت.

از میان ۱۰  پول دیجیتالی در جریان گردش در جهان، بیت کوین شرایط ویژه ای دارد.  بیش از ۵۶ درصد کل ارزش پول های دیجیتالی رایج در جهان به بیت کوین تعلق دارد. حجم دارایی پولی بیت کوین در جهان، پیش از حبابی شدن آن بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار بوده است. بیت کوین در ۱۱۱ کشور جهان پذیرفته شده است. اما بسیاری از دولت های جهان ضمن پذیرفتن آن به عنوان یک وسیله تبادل مالی، با احتیاط نسبت به آن برخورد می کنند. بانک ها که جای خود دارند. هر چند اخیراً بانک بزرگ تجاری آمریکایی جی پی مورگان اعلام کرد که یک پول دیجیتالی به نام جی پی کوین را در تبالات بین بانکی به جریان خواهد انداخت که بر مبنای دلار ارزش گذاری شده است، ولی بسیاری از بانک ها در بیت کوین، به جای فرصت،   یک تهدید برای ادامه کار خود می بینند.

کِنِت روگوف Kenneth Rogoff، رئیس پیشین اقتصاد دانان صندوق بین المللی پول و استاد اقتصاد داشگاه هاروارد آمریکا در گفتگویی با نشریه انگلیسی گاردین بیت کوین را به بلیط بخت آزمایی تشبیه کرده و گفته همانگونه که ارزش آن می تواند به کمتر از ۱۰۰ دلار سقوط کند، شاید به دلایلی که اکنون امکان توضیح آن وجود ندارد، به ۱۰۰ هزار دلار هم افزایش یابد.

کِنِت روگوف به گران بودن تکنولوژِی بلاک چین اشاره می کند و می گوید، این موضوع یکی از موانع مهم در راه توسعه بیت کوین خواهد بود.

 این استاد اقتصاد داشگاه هاروارد همچنین می گوید که قدرت های بزرگ اقتصادی جهان  استفاده از پول های دیجیتالی با وضعیت کنونی را تأیید نمی کنند، زیرا استفاده از بیت کوین و و دیگر پول های دیجیتالی  امکان پولشویی و فرار مالیاتی را تسهیل می کند.

"جک دورسی"، مالک و رئیس توئیتر دو هفته پیش در مصاحبه ای گفت: فکر می کنم که اینترنیت یک پول واحد را انتخاب کند و آن بیت کوین خواهد بود. جک دورسی آنقدر نسبت به این پول دیجیتالی خوش بین است که می گوید ظرف مدت ده سال آینده این پول جای دلار را می گیرد. رئیس توئیتر در باره رفع محدودیت های کنونی برای توسعه بیت کوین بسیار خوش بین است. او می گوید پیشرفت در تکنولوژی بلاک چین  دیگر تکنولوژی ها موضوع هزینه تمام شده و سرعت تعاملات با بیت کوین را در آینده نزدیکی برطرف می کند.

 از مهرداد عمادی می پرسیم که نظرات  کدام یک از این دو، یعنی "کِنِت روگوف" و یا "جک دورسی" را در باره آینده "بیت کوین" بیشتر با واقعیات روند توسعه اقتصادی جهان تطابق دارند.

برای شنیدن این مجله اقتصادی بر روی فایل صوتی بالا کلیک نمائید.