ترانههای ایتالیایی زمانی دنیاگیر بود. نه تنها در کشورهای اروپایی که در ایران و سایر نقاط خاورمیانه، کسانی که به موسیقی غربی گوش میکردند حتماً با ترانههای روز ایتالیا آشنا بودند. اما امروزه موسیقی آنگلوساکسون جای زیادی برای سایر موسیقیها نگذاشته. در ایتالیا هم با این که هنوز ترانهسرایی محکم و اصیل در حاشیه حفظ شده، اما تقلید از موسیقی آمریکایی-انگلیسی که به تعبیری "موسیقی جهانی" است، جایگاه اصلی را به خود منحصر کرده است.
امسال – ٢٠١٨ – در کشورهای فرانسهزبان چهلمین سالگرد مرگ ژاک برل با یادبودها و بزرگداشتهای مکرر در رسانهها همراه بود. در همین سال، ایتالیاییها هشتادمین سالگرد تولد لوییجی تِنکو را گرامی داشتند. پارسال هم پنجاهمین سالگرد مرگ تلخ او بهانهای شد برای انتشار مطالب و گزارشهای زیاد در رسانههای ایتالیایی.
اما لوییجی تِنکو فقط یکی از چهرههای مهم نسلی از خوانندگان و ترانهسرایان ایتالیا بود که موسیقی و ترانه را در این کشور دگرگون کردند. جنبش ترانهسرایی نوین ایتالیا از اواخر دهۀ ١٩۵٠ شروع شد و در دهۀ ۶٠ به اوج رسید. این اتفاق البته منحصر به ایتالیا نبود. تقریباً در تمام حوزههای اصلی زبانهای اروپایی (فرانسه، انگلیسی، اسپانیایی، آلمانی) همین پدیده در همان سالها مشاهده میشود.
فراتر از اروپا، بخش بزرگی از میراث ترانهسرایی مدرن آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی نیز در آن دوره شکل گرفت. باب دیلان که همچنان زنده و سرحال است و برخوردار از شهرت و اعتباری استثنایی، ماندنیترین آثار خود را در همان سالهای ١٩۶٠ آفرید. شاهکارهای مطلق ژاک برل بلژیکی یا بزرگترین ترانههای آمریکای لاتین هم متعلق به همین دوره است.
ایتالیا از خواب بیدار میشود
تا قبل از این دورۀ درخشان، در ایتالیا هم اکثر ترانهها از عشق و عاشقی به شیوۀ سنتی حرف میزدند. گل و معشوق و شراب و بیوفایی و مهتاب در هزار قالب گوناگون تکرار میشد. اما در سال ١٩۵٨، خواننده و ترانهسرایی به اسم دومنیکو مُدونیو، بدون مقدمه ترانهای خواند که همۀ ایتالیاییها را غافلگیر کرد. در میان آنهمه اشعار سنتی، دومنیکو مُدونیو میخواند:
"دیگر هیچوقت چنین خوابی نخواهم دید:
"داشتم صورت و دستهایم را رنگ آبی میزدم
"یکمرتبه باد وزید و مرا با خود به آسمان برد...
"شروع کردم به پرواز... پرواز در آسمان آبی...
ایتالیاییها که ابتدا منظور خواننده را درست نفهمیدند، بعد از مدتی کوتاه عاشق این ترانه شدند. از آن روز به بعد این ترانه یادآور سالهای اوج خلاقیت هنری و سرخوشی به سبک ایتالیایی است...
بخشهایی از این ترانه را در فایل صوتی برنامه گوش کنید
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید