دسترسی به محتوای اصلی
سیمای فرانسه

زوال تدریجی سرمایه‌داری فرانسه

نتشر شده در:

ده سال پس از بحران املاک در آمریکا که توفان مالی بی‌سابقه ای در جهان ایجاد کرد، روزنامۀ "لوموند" با انتشار مقالات و گزارش هایی تاثیر همین بحران را بر سرمایه داری فرانسه یا در واقع "زوال تدریجی" آن بررسی می کند. اگر چه غالب کشورهای غربی از جمله فرانسه توانستند از این بحران نجات یابند و به سطوح بالایی از رشد و تولید ثروت نیز دست یابند، اما، بحران سال ٢۰۰۷ به طرز ماندگاری چهرۀ سرمایه داری فرانسه را دگرگون کرد و جایگاه و سهم آن را در سرمایه جهانی به طرز محسوسی کاهش داد.

Le Monde
تبلیغ بازرگانی

 در بهار سال ٢۰۰۷ ارزش کل مهمترین شرکت های فرانسوی در بازارهای جهانی بورس به ۵ درصد می رسید، در حالی که این سهم اکنون به ٢٫۸ درصد کاهش یافته است. به بیان دیگر، سرمایه داری فرانسه در ده سال گذشته ۴۵ درصد از سهم خود را در رقابت های جهانی از دست داده است.

 
البته از جمله دلایل این سقوط رشد پیوستۀ قدرت مالی و اقتصادی چین در بازارهای جهانی است. با این حال، در ده سال گذشته ساختار مالی سرمایه داری فرانسه به ویژه نظام سهامداری آن کاملاً دگرگون شده است.  به این معنا که بیش از پیش سهامداران شرکت های فرانسوی را سرمایه گذاران خارجی تشکیل می دهند، به طوری که هم اکنون ۴۵٪ سرمایه های شرکت های فرانسوی را سرمایه گذاران خارجی تأمین می کنند. از جمله دلایل این تحوّل کناره‌گیری و ضعف دولت، ناتوانی بانک ها، شرکت های بیمه و صندوق های بازنشستگی در تأمین سرمایۀ شرکت ها و بالاخره کاهش ۵۰ درصدی وزن سهامداران جزء است. بر خلاف تصور رایج، در فرانسه مالیات بر سرمایه بمراتب بیش از مالیات بر کار است و همین، به گفتۀ "پاتریک آرتوس" اقتصاددان فرانسوی، فرانسه را به سرمایه داری بدون سرمایه دار تبدیل کرده است.

او می گوید که سرمایه داری فرانسه به دو دسته از شرکت ها که وضعیت های بسیار متفاوتی دارند تقسیم شده است : از یک طرف، شمار قابل توجه ای از واحدهای اقتصادی به ویژه در حوزۀ صنعت که با رشد کم و مشکلات مربوط به رقابت روبرو هستند و از طرف دیگر مهمترین شرکت های چندملیتی فرانسه که سه چهارم سود خود را از فعالیت هایشان در خارج از مرزهای ملی به دست می آورند و در واقع موقعیت خود را بیش از پیش مرهون رشد سرمایه‌های کشورهای خارجی هستند. پاتریک آرتوس ضعف رقابت فرآورده های فرانسوی در بازار جهانی را از دیگر عوامل مهم زوال تدریجی سرمایه داری فرانسه می داند. او می گوید :

جهان با پدیدۀ صنعت زدایی روبرو است و اگر ما بخواهیم از نو صنعتی بشویم باید بتوانیم بخش های بیشتری از بازار جهانی را به دست آوریم. اما، چگونه می توانیم بخش های بیشتری از بازار جهانی را که گسترش نمی یابد به دست آوریم؟ تحقق این هدف از دو طریق امکانپذیر است. یکی از آنها بهبود کیفیت فرآورده ها در بخش های معّین و اختصاصی است. در این زمینه، به ویژه اگر همانند مورد فرانسه کیفیت کالاها روی هم رفته متوسط باشد، رقابت از طریق کاهش هزینۀ تولید صورت می گیرد. در این زمینه نیز اقتصاد فرانسه به طرز مأیوس کننده ای ناتوان به نظر می رسد. زیرا، برای نمونه در کشور همسایه ما، اسپانیا، فرآورده های اقتصادی رویهمرفته کیفیتی نسبتاً مشابه دارند، اما، هزینۀ کار در این کشور بیست درصد کمتر از فرانسه است.

آنچه به گمان اقتصاددان فرانسوی سرمایه داری فرانسه را بسیار نامتعارف می کند این است که این کشور توانسته شمار قابل توجه ای از شرکت های چندملیتی ایجاد کند، در حالی که شمار سهامداران فرانسوی آنها پیوسته رو به کاهش بوده است.

در حال حاضر نیمی از سهام مهمترین شرکت های فرانسوی در کنترل سرمایه گذاران خارجی به ویژه سرمایه گذاران "آنگلوساکسون" است. در این بین شماری از شرکت های فرانسوی تغییر نام یا حتا تغییر مالکیت داده و بسیاری از شرکت های "استارت آپ" به سرمایه گذاران خارجی فروخته شده اند. در سال ٢۰۱۶ حدود ۳۹٪ شرکت های کوچک و متوسط فرانسوی توسط سرمایه های خارجی خریداری شدند.

از سال ٢۰۱۴ تاکنون شرکت های خارجی ۱۷۸ میلیارد یورو را صرف خریداری شرکت های فرانسوی کرده اند، در حالی که در همین مدت شرکت های فرانسوی ۱۳۳ میلیارد یورو را به خریداری شرکت های خارجی اختصاص داده اند. نتیجه اینکه فرانسه و شرکت های فرانسوی به هدف سرمایه های خارجی بدل شده اند. به این ترتیب در میان ۵۰۰ شرکت بزرگ در بازارهای جهانی بورس تنها ٢۳ شرکت متعلق به فرانسه اند، در حالی که این رقم ده سال پیش به ۳۲ شرکت بالغ می شد.

کاهش وزن شرکت های فرانسوی در بازارهای جهانی سرمایه همزمان است با کاهش نقش و شمار سهامداران فرانسوی در این شرکت ها. بیش از پیش سرمایه گذاران خارجی سهم بیشتری از سرمایه های شرکت های بزرگ فرانسوی را به دست می آورند. این سهم از ۳۶ درصد در سال ۱۹۹۹ به ۴۵ درصد در سال ٢۰۱۵ افزایش یافته است.     

 
 

 

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.