اسناد "پارادایز" - قسمت اول: مکانیزمهای فرار مالیاتی اشخاص و شرکتهای بزرگ تحت پوششهای قانونی
نتشر شده در:
گوش کنید - ۱۲:۰۶
پس از افشای "اسناد پاناما" در مورد ابعاد و گستره بهشتهای مالیاتی در جهان در سال گذشته، افشای اسناد موسوم به "پارادایز"، در روز یکشنبه ۵ نوامبر توسط کنسرسیوم بینالمللی روزنامه نگاران تحقیقی ۶۷ کشور جهان، بار دیگر بخشی از ابعاد تاریک و ناشفاف امور مالی جهانی را در معرض دید افکار عمومی مردم جهان گذاشت.به دلیل اهمیت و پیچیدگی موضوع و لزوم تحلیل برای روش شدن بیشتر اذهان، بخش فارسی "ار اف ای"، دو مجله اقتصادی پی در پی را به موضوع افشای اسناد موسوم به "پارادایز" اختصاص داده است:بخش اول، به معرفی کلی و مکانیزمهای فرار مالیاتی، تحت پوشش قانونی میپردازد ودر بخش دوم که هفته آینده منتشر میشود، موضوع تأثیر شیوه کاهش دادن مالیاتها با استفاده از بهشتهای مالیاتی بر اقتصاد جهانی و راه های احتمالی مبارزه با بهشت های مالیاتی بررسی خواهد شد.
"اسناد پارادایز" که مشتمل بر حدود ۵‚١۳ میلیون مدرک درباره اطلاعات محرمانه بدست آمده از شرکت حقوقی "اَپل بای" در برمودا، و "آسیا سیتی، تراست مستقر در سنگاپور و همچنین ١۹ بهشت مالیاتی در جهان است، نشان میدهند که چگونه اشخاص ثروتمند و متنفذ جهان، شرکتهای بزرگ فراملیتی، بانک ها و صندوقهای سرمایهگذاری و غیره قوانین مالیاتی کشورهای مبدأ در جهان را دور میزنند.
این اسناد نشان می دهند که این اشخاص و شرکتها با بکارگیری مکانیزم های بسیار پیچیده ای -مانند ایجاد تراستها و بنیادها- از ظرفیت های قانونی ناقص در یک اقتصاد جهانیشده بهره میگیرند و از پرداخت مالیات فرار میکنند و یا مبلغ بسیار ناچیزی به عنوان مالیات پرداخت میکنند.
این اسناد نشان می دهند که شرکت های بزرگ جهان، مانند شرکتهای "نایک"، "اَپل"، "اوُبر"، "فیسبوک"، یا "ویرپول" و بسیاری دیگر از شرکت های جهان، مالیاتهای خود را به سطح باورنکردنی پائین نگه می دارند و به فرار مالیاتی دست می زنند.
این اسناد نام ملکه انگلیس، "استفان بورنفمن" مسئول جمع آوری کمک های مالی برای نخست وزیر کانادا، "جاستین ترودو" که ظاهراً پرچم مبارزه با بهشتهای مالیاتی را برافراشته است، وزیر تجارت آمریکا، یک سرمایهدار نزدیک به ولادیمیر پوتین و ۱۲۰ سیاستمدار دیگر معروف جهان، ستارههای موسیقی همچون "بونو"، "شکیرا"، هنرپیشههای معروف و فوتبالستهای معروف جهان، چگونه از پناهگاههای مالیاتی برای فرار از پرداخت مالیات استفاده میکنند.
با توجه به حجم بسیار گسترده اسناد موسوم به "پارادایز" و لزوم انجام تحقیقات تکمیلی برای شناخت روابط و اشخاص، افشای کامل نام شرکتها و اشخاصی که مبادرت به فرار مالیاتی کردهاند، ماه ها به طول میانجامد و آنچه طی روزهای گذشته توسط کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی در اینباره افشا شده، تازه آغاز ماجرا است.
"سِسیل پریور"، از سردبیران روزنامه "لوموند" که هماهنگ کننده تحقیقات روزنامهنگاران فرانسوی در زمینه اسناد پارادیز است می گوید: «این اقدام در واقع افشای اطلاعاتی بوده که در اختیار یک دفتر حقوقی بینالمللی به نام "اَپل بای" بوده است. این دفتر حقوقی در زمینه کاهش دادن میزان مالیاتها تخصص دارد. کاهش دادن میزان مالیاتها ظاهراً اقدامی قانونی است و به شرکت های بزرگ فراملیتی و اشخاص ثروتمند جهان فرصت میدهد که مالیات خود را بسیار کمتر از آنچه باید می پرداختند، بپردازند. این اقدام آنان، یک نوع فرار مالیاتی در مجرای قانونی است. اقدامی است در مرز قانونی بودن.
این اسناد نشان می دهند که شرکت های بزرگ و ثروتمندان مثلاً در اروپا چگونه با بکارگیری شیوه های مختلف و ایجاد شرکتهای صوری در بهشت های مالیاتی از پرداخت مالیات فرار می کنند. این در حالی است که ما در کشور (فرانسه) مشغول بحث کردن راجع به این موضوع هستیم که چه اشخاصی باید مالیات بدهند؟ و چگونه ثروت های پنهان در بهشت های مالیاتی را دوباره به کشور برگردانیم؟»
همانگونه که در مقدمه اشاره شد، افشاگری جدید از سه منبع اطلاعاتی بدست آمده است:
۸‚۶ میلیون مدرک از شرکت مشاوره حقوقی و مالیاتی اَپل بای (Appleby) در برمودا که با دهها بهشت مالیاتی در ارتباط است، بدست آمده است.
۵۶۶ هزار مدرک ازشرکت مشاور "آسیا سیتی تراست"(Asiacity Trust) که دفتر مرکزی آن در سنگاپور است، بدست آمده است.
۲‚۶ میلیون مدرک مربوط به اطلاعات ثبت شده در ۱۹ بهشت مالیاتی از جمله "برمودا "، "باهاماس"، "دومنیک"، "جزایر کوک" و "مالت" است.
اسناد محرمانه ۲ شرکت خدماتی یاد شده که مربوط به شرکت های بی نام و نشان، فقط با آدرس "صندوق پستی" بودهاند، در سال ۲۰١۶ میلادی در اختیار روزنامه آلمانی "زود دویچه تسایتونگ" قرار گرفته است؛ علاوه بر آن "زود دویچه تسایتونگ" اطلاعات ثبت شده در ۱۹ بهشت مالیاتی را جمعآوری کرده است؛ این روزنامه آلمانی به حفظ امنیت کانالهای اطلاعاتی خود پایبند بوده و نحوه دریافت این اسناد را فاش نساخته است.
همچنانکه در مورد افشای "اسناد پاناما" عمل شد، روزنامه "زود دویچه تسایتونگ" این اطلاعات را در اختیار "کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی" در واشنگتن قرار داده است و یک گروه از روزنامه نگاران، از یک سال پیش روی اطلاعات دریافتی کار و تحقیق کردهاند.
۹۶ رسانه مستقل در ۶۷ کشور جهان و ۴۰۰ روزنامه نگار تحقیقی، با "کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی" همکاری می کنند.
"کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی"، پرچمدار مبارزه با امور مالی زیرزمینی و ناشفاف جهانی از طریق روشن کردن افکار عمومی در این باره است.
اقدامی که شرکتها و اشخاص ثروتمند که نام آنان در "اسناد پارادایز" آمده انجام دادهاند، شاید در چهار چوب نظام کنونی قانونی باشد، ولی آنچه مسلم است این اقدام نوعی فرار مالیاتی محسوب میشود و به هیچ وجه نمیتواند اخلاقی باشد.
"لیزون رِی بیندِر" عضو کمیته بزرگ ترین نهاد غیرحکومتی فرانسه در مبارزه با فقر و حمایت از توسعه موسوم به "سی سی اف دی" میگوید: «شرکتهای بزرگ که اقدام به فرار مالیاتی می کنند، نواقص و روزنههای موجود در سیستم را شناسایی کردهاند؛ سیستمی که قانونی است و از گذشته وجود داشته است؛ ولی این سیستم با واقعیات اقتصادی و مالی جهان کنونی و تحولات شرکتهای چند ملیتی در جهان تطابق ندارد. صِرف آنکه اقدام آنان ظاهراً قانونی است، به این معنی نیست که اقدام آنها اخلاقی است. آنها با این کار کشورهایی را که در آن فعالیت می کنند، از درآمدهای مالیاتی محروم می کنند. درآمدهایی که بسیار زیاد است و برای تأمین و توسعه خدمات عمومی در این کشورها ضرورت دارند».
"وان روئیم بِک" قاضی سرشناس دادسرای مالی پاریس که اقدامات او در زمینه مبارزه با فساد مالی در فرانسه و اروپا شناخته شده است، به عنوان یک شهروند از اقدام "کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی" استقبال میکند و میگوید: «تا برقراری شفافیت در گردش امور مالی در جهان، باید اینگونه اقدامات را تشویق و حمایت کرد.
اقدام رسانه ها در این باره، اقدامی مدنی است و باید از آن استقبال کرد. ما در جهانی زندگی می کنیم که خیلی چیزها در آن شفافیت ندارد و در سایه قرار گرفته است. جهانی که بهشت های مالیاتی برای این پنهانکاری ها وجود دارند.
آنانی که اقدام به افشای ثروت های پنهان شده می کنند، هرچند این اقدام خوشایند بعضیها نیست و برای برخی مزاحمت ایجاد می کنند، اما آنچه در پشت پرده می گذرد را برای آگاهی افکار عمومی آشکار می کنند. من به عنوان یک شهروند، و نه صرفاً به عنوان یک قاضی اعلام می کنم که اقدام این رسانه ها درباره افشای اسناد بهشتهای مالیاتی، اقدام بسیار خوبی بوده و باید آنها را تشویق کرد که به این افشاگری ها ادامه دهند. باید شفافیت بر روی کره زمین به وجود بیاید.»
همانطور که پیش تر اشاره شد ثروتمندان برای فرار از مالیات، اقدام به ایجاد "تراست"هایی می کنند که نام آنان در شرکتهای ایجادکننده تراست مشهود نیست و این تراستها در بهشتهای مالیاتی ثبت شده، و سایر امور آن توسط شبکه های بانکی که در بهشت های مالیاتی حضور دارند انجام می گردد. درواقع تمامی تراکنشهای مالیدر سایه و به صورت پنهانی انجام میگیرند. آن بخش از این اقدامات که از دید کشورهای جهان پنهان نیست، در واقع بخشهایی از این اقدامات است که از ظرفیت های موجود در جهان برای قانونی جلوه دادن این اقدامات استفاده شده است.
شرکت های فراملّیتی، عمدتاً از سه تکنیک و روش برای فرار از مالیات و کاستن مالیات ها استفاده می کنند:
نخستین روش عبارت از آنست که این شرکت ها به خود قرض میدهند. و یا پول ها و درآمدها را به عنوان وام و قرض میان شرکت های دختر پخش می کنند. آنها میزان بدهی ها را در حساب ها و صورت های مالی خود در کشورهایی که که می خواهند مالیات کمتر بدهند، اعلام می کنند.
روش دوم: ایجاد صورت حساب های خدماتی صوری برای افزایش صوری هزینه ها و درنتیجه اعلام سود کمتر و پرداخت مالیات کمتر است.
اما روش متداول و عمده شرکت های بزرگ برای فرار مالیاتی، ثبت شرکت مادر در جا و مکانی است که میزان مالیات، بسیار در آن ناچیز است؛ این شرکتها سودهای حاصله از فعالیت های خود را به عناوین مختلف مانند "رویالیتی" و هزینه شرکت مادر، لیسانس بهره برداری و غیره، به مناطق و کشورهایی که میزان مالیات در آنها کمتر است انتقال می دهند.
به عنوان مثال، شرکتهای بزرگ تکنولوژی اَنفورماتیک در جهان، مانند "آمازون"، "گوگل"، "اَپل" و غیره، شرکتهای مادر برای ادارۀ فعالیتهای اروپایی خود را در ایرلند ثبت کردهاند، که حداکثر میزان مالیات بر سود شرکتها در حدود ۵‚١۲ درصد است.
این در حالی است که فعالیتهای عمده اروپایی این شرکتها در کشورهای بزرگ اروپایی مانند فرانسه و آلمان و غیره انجام میگیرد که میزان مالیات بر شرکتها، در آنها در حدود ۲۹ تا ۳۵ درصد است.
برای روشن شد بیشتر، شیوه ها و تکنیک هایی که "گوگل"، یکی از بزرگترین غول های اینترنتی و تکنولوژی اطلاعات در جهان، برای دور زدن مالیاتها در اروپا از آنها بهره میگیرد را تحلیل می کنیم:
همانطور که میدانیم، شرکت مادر "گوگل"، در آمریکا قرار دارد تحت نام GOOGLE USA INC شناخته می شود. شرکت مادر، تمامی فعالیت هایش در اروپا را به یک شرکت دختر تودیع کرده است.
این شرکت دختر هم اکنون در کشور ایرلند قرار دارد و به نام GOOGLE IRELAND HOLDING شناخته میشود. این شرکت در ایرلند، یک شرکت دو ملیتی است که هم آمریکایی است و هم ایرلندی. به قول مَثل معروف، یک شرکت "شتر مرغی" است؛ هرجا که منفعت او ایجاب کند به آن سو میرود و به سرعت تغییر هویت و ملیت میدهد.
این شرکت، همچنین مالک مارک " گوگل" در اروپاست و حقوق مالی مربوط به این مالکیت را تحت این عنوان " رویالتی" دریافت می کند؛ برای دریافت "رویالتی" از کشورهای اروپایی، "گوگل" در ایرلند یک شرکت عملیاتی دیگر دائر کرده که ما آن را به نام GOOGLE IRELAND OPERATIONAL می شناسیم. این شرکت مأمور دریافت "رویالتی" از کشورهای اروپایی مانند انگلستان، فرانسه، آلمان و سایر کشورهای کوچک و بزرگ اروپایی است. "رویالتی" کشورهای اروپایی، تحت درخواست این شرکت به یک شرکت دیگر که در کشور هلند (این کشور نیز از جمله کشورهای است که به عنوان بهشت مالیاتی شناخته میشود و) قرار دارد و تحت نام GOOGLE NETHRLAND پرداخت می گردد. این شرکت در هلند در واقع به نام شرکت مالک مارک "گوگل" در ایرلند، سرپرستی و اداره أمور و دریافت "رویالتی" در اروپا را به عهده دارد.
این شرکت، پس از دریافت و تهیه و تنظیم صورتحساب ها، تمامی وجوه در یافتی بابت "رویالتی" رابه شرکت ایرلندی گوگل یعنی به GOOGLE IRELAND HOLDING پرداخت می کند. مبلغ کل "رویالتی" دریافت شده به وسیله این شرکت از ایرلند به سوی "برمودا" که یکی از بهشت های مالیاتی شناخته شده در جهان است واریز می گردد.
همانطور که ملاحظه می کنید، شرکت "گوگل" در آمدهای اصلی خود را به صورت "رویالتی" تعریف میکند و تمام محلهای مالیاتی را از محل شرکت مادر در آمریکا گرفته تا شرکت های دیگری در کشورهای اروپایی که از خدمات این شرکت استفاده می کنند، دور میزند و بابت درآمدهای اصلی خود هیچ مالیاتی به هیچ کشوری پرداخت نمی کند. شرکت "گوگل" تنها برای فعالیت های جانبی خود مالیات پرداخت می کند که مبلغ آن بسیار ناچیز است. "گوگل" مرکز اصلی فعالیت هایش را در ایرلند قرار داده است. ایرلند که قانون مالیات بر درآمد شرکت ها و معافیت های مالیاتی آن، جاذبه فراوانی برای شرکت های خارجی ایجاد می کند.
پیام "کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی" که "اسناد پارادایز" را فاش ساختهاند بسیار روشن است. آنها پیام می دهند که به تلاشی پیگر برای تابیدن نور به تاریکخانه بهشتهای مالیاتی همت گماردهاند. آنان اعلام می کنند که در اینده هیچ سیاستمداری، هیچ شرکتی، و هیچ شخصی که در تاریکخانه مالی جهانی اقدام به تراکنشهای پنهانی و مخفی می کنند، دیگر در امان نیست؛ اقدام و کار پنهانی آنان هر آئینه میتواند افشا گردد و در معرض نگاه و افکار عمومی مردم جهان قرار گیرد.
در "بخش دوم" این مجله اقتصادی که به "اسناد پارادایز" اختصاص دارد و در هفته آینده منتشر خواهد شد، تأثیر شیوه کاهش دادن مالیاتها با استفاده از بهشتهای مالیاتی بر اقتصاد جهانی، و همچنین راههای احتمالی مبارزه با بهشتهای مالیاتی بررسی خواهد شد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید