امانوئل ماکرون در فرانکفورت: بدون فرهنگ، اروپا وجود نخواهد داشت

امسال فرانسه میهمان افتخاری نمایشگاه است و حدود ٢٠٠ نویسنده از این کشور در آن حضور دارند که یاسمینا قدرا، یاسمینا رضا، نانسی هوستون، آملی نوتومب و میشل ولبک از سرشناس ترین آن‌ها هستند.

مراسم گشایش رسمی نمایشگاه با حضور امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در حضور حدود ٤٠٠ تن از شخصیت های آلمانی و فرانسوی برگزار شد. ماکرون ضمن سخنرانی خود تاکید ورزید که "ما باید برای کتاب و فرهنگ مبارزه کنیم. بدون فرهنگ، اروپای متحد و قدرتمندی وجود نخواهد داشت".

آنگلا مرکل نیز نویسندگان را "لرزه نگاران وقایع تازه" دانست.

رسانه‌های آلمانی در آستانه برگزاری نمایشگاه به اهمیت سیاسی حضور ماکرون در آن اشاره کردند. از جمله روزنامه فرانکفورتر آلگماینه نوشت: "حضور در فرانکفورت برای امانوئل ماکرون فرصت مناسبی است تا با مردم آلمان سخن بگوید. وی به عنوان مدافع تقویت اتحادیه اروپا در ماه مه امسال به ریاست جمهوری فرانسه برگزیده شد و در این زمینه بیش از هرچیز روی آلمان حساب می کند".

نمایشگاه کتاب فرانکفورت در شکل فعلی خود در سال ١٩٤٩ میلادی از سوی اتحادیه بورس کتابفروشان آلمان در فرانکفورت بنیاد نهاده شد و پس از چند سال جنبه بین المللی به خود گرفت و تعداد ناشران و نویسندگان خارجی شرکت کننده در آن به چندین برابر همکاران آلمانی آن‌ها رسید. امسال این  نمایشگاه برای شصت و نهمین بار برگزار می شود.

تا پیش از بنیادگذاری نمایشگاه فعلی، برپائی نمایشگاه سالانه کتاب در فرانکفورت حدود ٥٠٠ سال سابقه داشت. تا پیش از اختراع صنعت چاپ در قرن پانزدهم میلادی، هرسال یکبار بازاری برای نمایش و خرید و فروش کتاب های دستی در فرانکفورت برپا می شد. اما در دهه های بعد از اختراع  نخستین ماشین چاپ "یوهانس گوتنبرگ"، همان محل به جایگاه همایش سالانه ناشران آلمانی برای مبادله اطلاعات و کتاب تبدیل شد. یوهانس گوتنبرگ ساکن شهر ماینس آلمان بود که با فرانکفورت تنها ٣٠ کیلومتر فاصله دارد.

از سال ١٩٨٨ هرسال یک کشور به عنوان میهمان اصلی نمایشگاه برگزیده می شود و امکانات گسترده تری در اختیار ناشران و نویسندگان آن کشور قرار می گیرد. همچنین اهل قلم کشور میهمان در ده‌ها برنامه کتاب خوانی و سخنرانی در داخل و خارج از محوطه نمایشگاه آثار خود را می خوانند و با دوستداران خود به گفت و گو می نشینند.

در نمایشگاه امسال ٧١٥٠ ناشر از سراسر جهان حضور دارند، ٧٦٠٠ خبرنگار و ٢٤٠٠ وبلاگ نویس نام نویسی کرده‌اند و پیش بینی می شود که دست کم ٢٧٨ هزار تن از آن بازدید کنند.

بنا به اظهار مدیرعامل سازمان نمایشگاه‌های بین المللی جمهوری اسلامی، امسال از ایران ١٩ ناشر برای شرکت در نمایشگاه دعوت شده‌اند، این رقم نسبت به سال گذشته تغییر چندانی نکرده است. وزارت ارشاد اسلامی قرار است امسال در غرفه ایران برنامه‌ای با عنوان "گارانت" را معرفی کند که هدف آن جلب همکاری مترجمان و ناشران خارج از کشور برای ترجمه و نشر آثار فارسی، اعلام شده است. ظاهرا برای این منظور بودجه قابل توجهی نیز در نظر گرفته شده، اما احتمالا اعتبارات مالی بیشتر صرف ترجمه و نشر آثار مذهبی خواهد شد.

از میان نویسندگان ایرانی، بر اساس آخرین گزارش ها ٥ تن در نمایشگاه امسال حضور خواهند یافت که محمود دولت آبادی، فریبا وفی و علی دهباشی شناخته ترن آن‌ها هستند.

در نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت هرسال، چند جایزه هم در رشته های مختلف اعطا می شود که "جایزه صلح اتحادیه کتابفروشان آلمان" مهم ترین آن‌ها است. این جایزه در سال ٢٠١٦ به خاطر تلاش برای تفاهم میان فرهنگ‌ها و مذاهب به نوید کرمانی اسلام شناس و نویسنده ایرانی تبار ساکن آلمان اعطا شد. نوید کرمانی در شمار نویسندگان خارجی تبار آلمان است که می کوشد چهره‌ای صلح طلب و رحمانی از اسلام به جهان غرب معرفی کند.