بمناسبت روز جهانی زبان مادری فعالان کرد خواستار عملیاتی کردن اصل ۱۵ شدند

فردا، بیست و یک فوریه روز جهانی زبان مادری است. امسال هژدهمین سالی است که یونسکو در یکی از کنفرانس های عمومی خود بقصد حمایت از تنوع زبانی و فرهنگی، این روز را روز زبان مادری اعلام کرد.

خوشبختانه هر سال بر تعداد جوامعی که این روز را جشن میگیرند و پیام های آنرا پاس می دارند افزوده می شود و بویزه دولت ها نسبت به این مطالبه فرهنگی نرمش بیشتری نشان می دهند.

امسال تعدادی از فعالان فرهنگی، مدنی و سیاسی کردستان با انتشار نامه سرگشاده ای به مناسبت روز جهانی زبان مادری خواهان عملیاتی کردن اصل پانزده قانون اساسی شدند. این بیانیه توسط ۸۸ نفر از شخصیت های کرد به امضاء رسیده است.

در گفتگوئی با خالد توکلی جامعه شناس و فعال مدنی ساکن سقز در استان کردستان، با او درباره مطالبات مردم کردستان نسبت به زبان مادری صحبت کرده ایم.

خالد توکلی نسبت به فقدان آموزش زبان کردی در مدارس کردستان انتقاد دارد و معتقد است که اگر بخواهیم زبان کردی را بطور ریشه ای بیاموزیم باید از دوران ابتدائی شروع کرد.

او می گوید گرچه ما هم اکنون در دانشگاه کردستان لیسانس ادبیات زبان کردی داریم و بخشی از مطالبات ما در دانشگاه به ثمر رسیده و عملیاتی شده است، ولی معتقدیم که این کار نمی تواند تدریس زبان کردی را بصورت همگانی در میان مردم رواج دهد. اگر تدریس در سطح ابتدائی انجام گیرد دانش آموزان کرد بصورت بنیادی می توانند بهتر زبان کردی را یاد بگیرند. به این ترتیب خطر از بین رفتن زبان کمتر می شود.

خالد توکلی البته اعتراف می کند که مطالبه آموزش تمام مواد درسی به زبان کردی در میان فعالان کرد هواداران زیادی دارد. ولی اضافه می کند که در بیانیه اخیر ۸۸ فعال مدنی کردستان بصورت حداقلی تحصیل به زبان مادری مورد تاکید قرار گرفته است.

توکلی معتقد است که قانون اساسی منعکس کننده مطالبه حداقلی برای استفاده از زبان های محلی است. او یادآوری می کند که همین مطالبه حداقلی هم بصورت جدی در منطقه تحقق پیدا نکرده است.

بعقیده خالد توکلی این که تحصیلات بطور کامل به زبان کردی انجام گیرد، یک خواسته ایده آل است و بیشتر در میان هوادارن هویت کردی طرفدار دارد.

توکلی تاکید می کند که آنچه در نامه اخیر درباره اجرای اصل پانزده قانون اساسی مطرح شده حداقل مطالبات ما را در بر میگیرد.

به این گفتگو گوش کنید.