در سالهای اخیر، با رونق بازار تاتر، تعداد گروههای نمایشی بشدت افزایش یافته‌اند

این روزها مطالبی در روزنامه ها درباره تاتر منتشر شده اند که خبر از استقبال مردم از نمایشنامه هائی می دهند که هم اکنون بر صحنه هستند.

نمای بیرونی تاتر شهر تهران DR

نشریه اعتماد نوشته است که قشر نوجوان و جوان – متولدین دهه 60 و 70 – بیشترین آمار تماشگر را بخود اختصاص داده اند. گفته می شود که هم اکنون نمایشنامه هائی مثل " مافیا " با کارگردانی خانم افروز فروزند، یا "شلتر" از امین میری و "کلاه آهنی ها " از پژمان عبدی با استقبال تماشاگران روبرو شده اند.
آیا کسی بدرستی می داند چه دلایلی جذابیت یک نمایشنامه را در تاتر تامین می کنند و چه عواملی به شکست و یا موفقیت یک کار تاتری می انجامند؟
افروز فروزند – که نمایشنامه مافیا را روی صحنه دارد در مصاحبه با اعتماد می گوید فضای ناپایدار تاتر ارائه تحلیل را دشوار می کند. او که این روزها تعدد تماشاگرانش او را شگفت زده کرده اند می گوید "نمایش ما در شرایطی با استقبال مواجه شده که اصلاً چهره ای ندارد و همین ، امکان تحلیل را میگیرد."
بابک احمدی روزنامه نگار مقیم تهران اظهار نظر می کند که در دو دهه اخیر تعداد گروههای نمایشی در ایران بشدت افزایش پیدا کرده اند. علت آن این است که هر ساله 1200 دانشجوی تاتر فارغ التحصیل می شوند و گروه تشکیل می دهند و به عرصه تاتر می پیوندند.
بعقیده بابک احمدی اتفاقی که اکنون در بازار تاتر ایران افتاده است تولد نوعی تاتر مستقل به معنای اقتصادی آن است. تاتری که نیاز های خود را از استقبال تماشاگران تامین می کند .
احمدی عقیده دارد که دولت لااقل در 4 سال اخیر سنگی پیش پای این فعالان مستقل تاتر نگذاشته و مانعی برایشان فراهم نکرده است.چنین وضعیتی باعث ایجاد یک فضای جدید در تاتر ایران شده است.
نکته دیگری که بابک احمدی بر آن انگشت می گذارد تمرکز امکانات در تهران است. او می گوید امکانات تاتری بیشتر در مرکز متمرکز شده اند. در اهواز، شیراز ، اصفهان، در شمال ایران و در مشهد خیلی علاقمند به تاتر داریم که همچنان وارد این فضا نشده اند و تنها از امکانات دولتی بهره میگیرند.
بابک احمدی درباره چگونگی مقابله با محدودیت هائی که تاتر را هم مثل بقیه آثار هنری در محاصره گرفته است می گوید با توجه به محدودیت هائی که برای ارائه یک کار نمایشی وجود دارد کارگردانان و نمایشنامه نویسان ما با هوشمندی – بخصوص در یک دهه اخیر – تا جائی که توانسته اند با شگردهای هنرمندانه سعی کرده اند که اصطکاکی میان آنها و نظارت ها و ممیزی ها ایجاد نشود.آنها "هنرمندانه" از کنار این خطوط عبور می کنند.
نکته دیگر این که هنر تاتر معمولاً غیر قابل کنترل است. این که هر شب می تواند روی صحنه اتفاقی متفاوت بیفتد، تاتر را از این ویژه گی برخوردار میکند که براحتی نمی شود آن را به انقیاد و کنترل در آورد. علاوه بر این در نمایش ها می توان بیاری میزانسن و بدون دیالوگ هم پیام هائی را به تماشاگران منتقل کرد.
بابک احمدی البته اعتراف می کند که قطعاً مسائلی وجود دارند که غیر قابل بیان هستند و نمی شود براحتی آنها را در صحنه های نمایش مطرح کرد.
به این گفتگو گوش کنید.