آیا ابراهیم رئیسی را برای پیروزی در انتخابات برگزیده‌اند؟

انتخابات ریاست جمهوری در ایران، مثل همیشه با این پرسش اولیه آغاز می‌شود که این بار آنچه که "مهندسی انتخابات" نامیده میشود چگونه طراحی شده، چه کسانی "مهندس" آن بوده‌اند و چه اهداف پیدا و پنهانی را دنبال می‌کند؟

در عرصه سیاست‌ورزی، در ایران مرسوم است که هم مردم و هم بسیاری از مفسران و ناظران سیاسی، علاوه بر دسترسی به اطلاعات منتشر شده در رسانه‌ها، باید به اخبار پراهمیت دیگری نیز در حاشیه‌های خبری دست یابند و سپس شایعات و اخبار درز کرده از پشت پرده‌های گوناگون را نیز بکاوند و در آخرین مرحله نیز به تصورات و تخیلات خود میدان دهند تا از مجموعه همه این منابع، موفق شوند تحلیلی کمابیش نزدیک به واقعیت از وضع موجود ارائه دهند.

علاوه بر این، بویژه در مورد مبارزات انتخاباتی، نیروهای مختلف سیاسی در حاکمیت، پنهان نمی کنند که استراتژی انتخاباتی خود را - که در ایران به "مهندسی انتخابات" معروف است - باید چند مرحله‌ای تدارک ببینند. همه هم می‌دانند که تنها بخش علنی آن قسمت تبلیغات انتخاباتی است که بطور آشکار در مقابل چشم همگان به صحنه می‌آید.

به این ترتیب، مراحل مختلف تدارک انتخابات، یعنی دستچین کردن کاندیداها، تسویه عناصر نامطلوب آنها در شورای نگهبان، شناسائی گرایش‌های افکار عمومی، تعیین نهائی شخصیتی که باید در میان کاندیداها انتخاب شود و کوشش برای جهت دادن به آرائی که به صندوق‌ها ریخته می‌شوند و سرانجام اقدام برای اثرگذاری بر چگونگی شمارش آراء، همگی مراحل غیرعلنی و یا نیمه‌علنی درون و پیرامون انتخابات بشمار می روند که البته موفقیت در تحقق هیچ کدامشان هم تضمینی نیست.
به این ترتیب، عامل بزرگ ناشناخته معمولاً تأثیرات متقابل سخنان و دیدگاه‌های کاندیداها با مردمی است که ساکت و سر به زیر ولی کنجکاوانه مبارزات انتخاباتی را رصد می کنند و گاهی می توانند کاسه و کوزه‌ها را بهم بریزند.

در گفتگوئی با آقایان فرهاد فرجاد، عضو رهبری حزب دموکراتیک مردم ایران و محمد علی توفیقی، از رهبران سابق سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی کوشیده‌ایم زوایای پنهان یا علنی انتخابات ریاست جمهوری در ایران را مورد بررسی قرار دهیم.

فرهاد فرجاد در بخشی از سخنان خود، درباره نقش سپاه در اقتصاد کشور و نیز در عرصه انتخابات می گوید که هم دولتی‌ها و هم بخش وسیعی از مردم، عقیده دارند که اگر سیاست اقتصادی بخواهد اشتغال را تأمین کند، باید اقتصاد بسمت تولید برود و این کار تنها زمانی امکان تحقق دارد که بخش خصوصی بتواند فعال شود. برای این کار هم باید دست سپاه و نهادهای آن از اقتصاد کوتاه شود؛ تا زمانی که آنها هستند رانت‌خواری ادامه خواهد یافت.
او از قول جهانگیری در مصاحبه با "شرق"، نقل می کند که هم فساد بیشتر شده است و هم اشتغال ایجاد نشده است.
بعقیده فرهاد فرجاد وظیفه نیروهای دموکرات است که با استفاده از فضای انتخابات نقش منفی سپاه در اقتصاد را افشا کنند.

فرجاد درباره ابراهیم رئیسی اظهار عقیده می کند که مهم ترین حامیان او سپاه و بسیج هستند و خودش برای بردن انتخابات آمده و در این راه نیروهای انتظامی و نظامی از او حمایت خواهند کرد.
بعقیده فرهاد فرجاد، خطر آمدن آقای رئیسی کاملاً جدی است و همه آنها که بحق انتقادات زیادی از آقای روحانی دارند، اگر در انتخابات شرکت نکنند، این خطر افزون‌تر هم می‌شود.

محمد علی توفیقی در این گفتگو اظهار عقیده می کند که گرچه سپاه در ظاهر طوری رفتار می کند که گویا در انتخابات نقشی ندارد، ولی در سامان دهی و سوق دهی رأی‌ها بسمت یک کاندیدای خاص ممکن است تمایل داشته باشد. او نحوه اعتراضات فرماندهان سپاه در دوره حسن روحانی نسبت به عملکرد اقتصادی او را مثال می زند و نتیجه میگیرد که " لااقل در رأس سپاه، نظر بر این است که تا حد امکان به رقبای آقای روحانی کمک کنند."

توفیقی فکر می کند که با توجه به شواهد موجود، تمرکز سپاه باید روی آقای رئیسی باشد. به این دلیل که آقای قالیباف در دو دوره انتخابات قبلی حسابش را پس داده است. حمایت‌هائی هم که از او شده نتیجه‌ای نداشته؛ بنابراین اگر سپاه قصد دخالت در انتخابات را داشته باشد - که البته تا همین امروز اینگونه بوده است - باید از آقای رئیسی حمایت کند؛ گرچه هنوز نمی توان با قطعیت صحبت کرد.
بعقیده محمد علی توفیقی در هر انتخاباتی در ایران، بخش های خاکستری نقشی تعیین کننده دارند. اگر در جریان انتخابات کاندیدائی بر آنها اثر بگذارد می تواند موجب پیروزی او در انتخابات باشد.

مشروح این گفتگو را در فایل صوتی بالای صفحه گوش کنید.