دسترسی به محتوای اصلی
چهره‌ها و گفتگوها

علی اصغر حاج سید‌جوادی: به دلیل سانسور، مردم و روشنفکران ما از طرح آیت‌الله خمینی برای ایجاد ولایت فقیه آگاهی نداشتند

نتشر شده در:

میهمان این هفته چهره‌ها و گفتگوها نویسنده و کنشگری سیاسی است که قلم وی در برهه‌های حساسی از تاریخ معاصر سیاسی ایران همانند غرش صدایی در ژرفای سکوت و ترکش نوری در تاریکی به گوش های ناشنوا برای شنیدن مهیب زده است، و چشم ها را برای دیدن واقعیت های تلخ و ترسناک سیاسی و خطراتی که در کمین ملت نشسته است، لحظاتی روشن کرده است. قلم وی صراحت و صلابتی بی مانند دارد؛ قلمی که حاکمان را سخت آزار می دهد، ولی بسیاری از مردم مسخ شده در استبداد را نیز در واحه ای از زمان به اندیشیدن وا می دارد. میهمان این هفته چهره‌ها و گفتگوها، دکتر علی اصغر حاج سید‌جوادی است.

علی اصغر حاج سیدجوادی
علی اصغر حاج سیدجوادی RFI/Persian
تبلیغ بازرگانی

او در جوانی و به هنگام تحصیلات دکترای حقوق خود در فرانسه به آرمان های چپ پیوند می خورد و در بازگشت به ایران و در سال های اوج قدرت حزب توده به این حزب می پیوندد. اما دیر زمانی نمی پاید که او آرمان های این حزب را در تناقض با احساسات و نگرش خود از چپ می یابد و به همراه برخی دیگر به عضویت گروهی به رهبری خلیل ملکی در می آید. گروهی که به " نیروی سوم" معروف است، از حزب توده انشعاب می کند.

از آن هنگام، یعنی اواخر دهه ۵۰ میلادی او به فعالیت های ادبی و نویسندگی می پردازد. ارزیابی ارزش ها، از اعماق، اعراب و اسرائیل، بنیان های فرهنگ در جهان سوم، بحران ارزش ها، پنجره های کور، پشت به دیوار از جمله فعالیت های او در این عرصه است. اوائل دهه ۶۰ میلادی با روزنامه اطلاعات همکاری میکند و سپس سردبیر روزنامه کیهان می شود. مقالات و نوشته های او در این دوره محتوایی انتقادی دارد و بر دو دوره مهم از تاریخ سیاسی کشورمان تأکید دارد. حقوق اساسی ملت برخاسته از قانون اساسی دوران مشروطیت و جنبش ضد استعماری ملی شدن نفت به رهبری دکتر محمد مصدق جای بزرگی در اندیشه سیاسی وی دارد و به تبع آن در نگارش او تبلور می یابد. نامه های سرگشاده او به مسئولین دوران پادشاهی در ایران سر و صدای بزرگی را برپا می کند، خصوصاً نامه انتقادی ۲۳۵ صفحه ای او خطاب به محمد رضا شاه پهلوی که در آن عنوان می کند که سقف رژیم شکسته است و آنهم در دوره ای که سکوت همگان را فرا گرفته است و جامعه در حالتی از خفقان سیاسی به سر می برد.

با نزدیک شدن انقلاب، همانند بسیاری از روشنفکران آن زمان، شور و هیجان انقلابی او را نیز فرا می گیرد وقلم او علیه رژیم پادشاهی و حمایت از انقلابیون به کار می افتد. پس از انقلاب، سازمان جنبش را بنیان می گذارد و در روزنامه جنبش، با قلم خود از رژیم برخاسته از انقلاب به رهبری آیت الله خمینی حمایت می کند. اما این دوره نیز بسیار کوتاه بوده و بیش از چند ماه طول نمی کشد که منطق روشنفکری او بر شور و هیجان انقلابی غلبه می کند و در تاریح ١۲ اردیبهشت ماه سال ١۳۵۸، یعنی کمتر از چهار ماه پس از پیروزی انقلاب در ۲۲ بهن ١۳۵۷ مقاله معروف" صدای پای فاشیزم" را می نویسد و غروب بهار آزادی و آغاز استبداد فراگیر دیگری را با خمیر مایه های مذهبی به مردم انقلاب زده، چپ های انقلابی و ملی و مذهبی ایران هشدار میدهد.

گفتگوی بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه با دکترعلی اصغر حاج سید جوادی نزدیک به یک ساعت به طول می انجامد. در این فرصت زمانی، در باره رویکرد سیاسی و روشنفکری اش پرسش هایی را مطرح می کنیم که وی بدان پاسخ میدهد. این پرسش ها در باره نگرش وی در زمان سلطنت محمد رضا شاه پهلوی، عضویت وی در حزب توده، جدایی از حزب، فعالت های نگارشی بسیار فشرده او در آستانه انقلاب، در نخستین روزها و هفته های انقلاب است.

نخستین پرسش خود از دکتر علی اصغر حاج سید‌جوادی را این چنین آغاز می کنیم:

شما در تازه ترین مقاله خود تحت عنوان ولایت فقیه: شریک دزد و رفیق قافله، نوشته اید که تخم فساد در اندیشه آقای خمینی در تقریر مبحث حکومت و ولایت فقیه در نه سال پیش از انقلاب در نجف کاشته شد. نظری که بر اساس آن ملت صغیر است و نیازمند قیم است.

آقای دکتر حاج سید جوادی آیا با اوج گیری انقلاب شما در باره اندیشه آیت الله خمینی در این باره تردید داشتید؟ آیا نمی دانستید که آقای خمینی چنین طرح و نقشه ای برای ایران در سر پرورانده است؟

برای شنیدن گفتگوی ما با دکتر علی‌اصغر حاج سید‌جوادی بر روی فایل صوتی بالا کلیک نمائید.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.