دسترسی به محتوای اصلی
سیمای فرانسه

فرانسه سنت مطالباتی منتهی به انقلاب ١٧٨٩ را ازسرمی گیرد

نتشر شده در:

در سال ١٧۸٩ پادشاه فرانسه خطاب به مردم ناراضی این کشور صریحاً گفت که او هیچ راه حلی برای مشکلات کشور ندارد و به همین خاطر دفترهایی را تحت عنوان "دفترهای مطالبات" در اختیار مردم می گذارد تا آنچه را که در مورد مشکلات کشور و راه حل های آنها به ذهن شان می رسد به ثبت رسانده و به اطلاع پادشاه برسانند. فرانسویان برای اولین بار از طریق "دفترهای مطالبات" از وضعیت صغارت درآمده و به شهروند تبدیل شدند.

دفترهای مطالبات جهت طرح مشکلات و راه‌حل‌های آنها از سوی شهروندان فرانسوی
دفترهای مطالبات جهت طرح مشکلات و راه‌حل‌های آنها از سوی شهروندان فرانسوی Ouest Frances
تبلیغ بازرگانی

در بحبوحۀ اعتراض های خیابانی "جلیقه زردها"، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، در پیام تلویزیونی خود به مناسبت تحویل سال جدید میلادی خواستار انجام یک "مباحثۀ بزرگ" یا یک گفتگوی ملی برای بررسی مشکلات این کشور و خروج از بحران ناشی از جنبش "جلیقه زردها" شد.

قرار است این گفتگوی ملی از سه شنبه آینده پانزدهم ژانویه در سراسر فرانسه آغاز شود. به این مناسبت شهروندان فرانسوی در صورت تمایل می توانند با رجوع به شهرداری های محل سکونت خود نظرات و خواسته های خود را در دفترهایی که به این منظور تحت عنوان "دفترهای مطالبات" تهیه شده ثبت کرده و به اطلاع دولت و رهبران فرانسه برسانند.

در درون دولت فرانسه در خصوص دامنۀ مطالبات قابل طرح از سوی مردم اختلاف نظر وجود دارد. برخی از مقامات دولتی معتقدند که دامنۀ طرح مطالبات از سوی شهروندان نامحدود است. اما، از نظر دولت پیشنهادات و نظرات شهروندان باید حول پنج مطالبه اساسی ارایه شود از جمله مسائل مربوط به محیط زیست، نظام مالیاتی، دموکراسی و شهروندی و عدالت اجتماعی...

برونو لاتور، فیلسوف و جامعه شناس شهیر فرانسوی، می گوید که رجوع دوباره به "دفترهای مطالبات" یادآور انقلاب ١٧۸٩ فرانسه است. در سال ١٧۸٩ پادشاه فرانسه خطاب به مردم ناراضی این کشور صریحاً گفت که او هیچ راه حلی برای مشکلات کشور ندارد و به همین خاطر دفترهایی را تحت عنوان "دفترهای مطالبات" در اختیار مردم می گذارد تا آنچه را که در مورد مشکلات کشور و راه حل های آنها به ذهن شان می رسد به ثبت رسانده و به اطلاع پادشاه برسانند.

در واقع، به گمان برونو لاتور فرانسویان برای نخستین بار از طریق این "دفترهای مطالبات" (که امروز از آنها تحت عنوان مباحثه یا "گفتگوی بزرگ" نیز یاد می شود) به ملت یا به "مردم" تبدیل شدند، زیرا تا پیش از آن فرانسویان "رعیت" بی حق پادشاه بودند.

در این دفترها مردم فرانسه برای اولین بار وضعیت مادّی زندگی و همچنین بی عدالتی هایی را که به طور روزمره تجربه می کردند با دقت و وسواس بسیار به ثبت می رساندند و راه حل های خود را برای از میان بردن آنها ارایه می کردند. برای اولین بار این گزارش ها را نه کارشناسان، بلکه خود شهروندان یا مردم عادی در مورد وضعیت خودشان ارایه کردند.

به همین خاطر فیلسوف فرانسوی گفته است که رجوع به آرا و پیشنهادهای عمومی همواره مهم و تعیین کننده است به ویژه اینکه وضعیت کنونی فرانسه، به گمان او، پس از جنبش "جلیقه زردها" به هیچوجه "عادی" نیست. هیچکس از جمله رهبران فرانسه نمی داند که چگونه باید با بحران های ناشی از شیوۀ تولید مسلط روبرو شد و چگونه باید برای نمونه راه حل بحران محیط زیست را به ابداع نوع بی سابقه ای از تولید و مصرف و زندگی جمعی پیوند زد. پیوند بی عدالتی های اجتماعی به بی عدالتی های زیست محیطی فی نفسه موضوع و اقدامی بی سابقه در کل تاریخ تمدن است و به همین دلیل توجه به آرای کسانی که این بی عدالتی ها را هر روز تجربه می کنند، تعیین کننده به شمار می رود.

به همین خاطر، برونو لاتور، می گوید : محدود کردن موضوع های مباحثه یا "گفتگوی بزرگ" در وضعیتی که همه در مقابل آن احساس ضعف و تسلیم می کنند، به هیچ عنوان اقدام پسندیده ای نیست. او معتقد است که این "مباحثۀ بزرگ" تنها زمانی ثمربخش و راهگشا خواهد بود که اولاً مردم بتوانند حقیقتاً بر مسائل کلیدی یک دورۀ بی سابقۀ تاریخی انگشت بگذارند و ثانیاً رهبران فرانسه نیز بتوانند به مطالبات مردم حقیقتاً گوش داده  و از آنها ملاط بازسازی دولت و دموکراسی آینده را بسازند.

در بسیاری از این "دفترهای مطالبات" مردم به طرح موضوع های از قبل تعیین شده از سوی دولت فرانسه بسنده نکرده اند و در آنها به طرح دامنۀ گسترده ای از مطالبات و انتظارات روی آورده اند.

برای نمونه، بسیاری از شهروندان فرانسوی خواستار احیای مالیات بر ثروت، مقابله با فرار مالیاتی و همچنین افزایش حقوق حداقل کارکنان و بازنشستگان شده اند. برخی دیگر خواستار کاهش محسوس دستمزد مقامات حکومتی شده اند و حتا گفته اند که حقوق مقامات حکومتی نباید بیشتر از حقوق حداقل کارگران باشد. یک بازنشسته برای نمونه در یکی از "دفترهای مطالبات" خطاب به شهردار محل سکونت خود نوشته است : "آقای شهردار، من از سال ۲۰۱٨ گرسنه ام". عده ای دیگر خواستار حذف مجلس سنا، انحلال مجلس ملی، تشکیل مجلس شهروندان و کنترل شهروندان بر رسانه های جمعی شده اند.

به این ترتیب، به نظر می رسد که بیش از دو قرن پس از انقلاب کبیر فرانسه، مردم این کشور از نو به سنت های بنیانگذار این رویداد بزرگ تاریخی رجوع می کنند تا از طریق آن جان تازه ای به کالبد دموکراسی جمهوری پنجم فرانسه بدمند که شصت سال پیش توسط ژنرال دوگل ابداع شد و اولویت اصلی آن به گفتۀ کارشناسان صیانت از قدرت اجرایی بوده است.     

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.