امتحانات "باک"* یا دیپلم دوره متوسطه در فرانسه امروز به پایان رسید و بدین ترتیب چندین صد هزار نامزد این دیپلم میتوانند تا اعلام نتایج نفس راحتی بکشند. باید گفت داشتن دیپلم دوره متوسطه در فرانسه برای دانش آموزان از آن جهت اهمیت دارد که این دیپلم راه را برای ورود به تحصیلات عالی دانشگاهی و مدارس عالی و در نتیجه بازار کار در فرانسه باز می کند. البته قبل از دیپلم متوسطه، دیپلم های کوچک دیگری هم هستند که فقدان دیپلم متوسطه را تا حدی جبران می کنند اما اگر کسی بخواهد واقعا خیالش از ناحیه آینده راحت باشد بقول معروف باید اول دیپلم متوسطه اش را بگیرد.
امسال بیشتر از شش صد وهشتاد هزار دانش آموز داوطلب امتحانات آخر دبیرستان بودند حال آنکه در سال ١٨٠٨، اولین سال ایجاد امتحان دیپلم متوسطه، شمار دانش آموزان نامزد دیپلم فقط به ٣١ دانش آموز میرسید.
کلود لو لیور**، کارشناس تاریخ آموزش و پرورش در فرانسه درباره امتحان دیپلم متوسطه در فرانسه می گوید :
«امتحان دیپلم متوسطه در ابتدا دیپلمی بود که توسط دانشگاهیان داده می شد. این امتحان اگرچه خیلی سختگیرانه بود اما تازه شروع شده بود و اگر در ابتدا فقط چند ده نفری در آن موفق شدند خیلی ها عجیب نیست. این امتحان بزودی دامنه پیدا کرد و مورد توجه نخبگانی قرار گرفت که میخواستند به نحوی وارد مشاغل آزاد شوند و یا به کادرهای عالی اداری به پیوندند.»
این کارشناس تاریخ آموزش و پرورش فرانسه همچنان توضیح میدهد که امتحان دیپلم متوسطه در فرانسه در ابتدا امتحان شفاهی بود و تنها درسال ١٨٤٠ امتحان کتبی هم شامل امتحانات این دیپلم شد.
او در ادامه می گوید که دلیل امتحان کتبی از دانش آموزان این بود که بسیاری از آنان املا و انشای بدی داشتند، حتی اگر فیصدی داوطلبان به یک فیصد جمعیت آن دوره هم نمی رسید و همگی هم مردان بودند :
« امتحان کتبی در امتحان دیپلم متوسطه در سال ١٨٤٠ مطرح شد زیرا مسئولان متوجه شدند که بخشی زیادی از کاندیداها املا و انشای بدی دارند و باید جلو آن را گرفت حال آنکه همه کاندیداهای امتحان دیپلم متوسطه فقط یک درصد جمعیت را تشکیل میدادند و همگی هم مردان بودند. مدت درازی زنها نمیتوانستند در این امتحان شرکت کنند. باید تا دوره امپراتوری دوم یا ناپلئون سوم منتظر ماند تا تعدادی محدودی زن در این امتحان شرکت کنند. تنها در اوایل قرن بیست بود که یک دوره آموزش رسمی برای آماده ساختن دانش آموزان دختر برای امتحان دیپلم متوسطه ایجاد شد.»
آمار های منتشر شده در سالهای اخیر نشان میدهند که سقف موفقیت دانش آموزان در امتحانات دیپلم متوسطه بطور چشمگیری افزایش یافته است. بگونه مثال در حالیکه در سال ١٩٤۵ سه درصد کل دانش آموزان موفق به اخذ دیپلم شده بودند، در دهه هشتاد این رقم به ٣٠ درصد افزایش یافت و در سال ٢٠١٤ به ٨٨ درصد کل دانش آموزان- که شمار شان نزدیک به هفتصد هزار دانش آموز بود- رسید.
این افزایش موفقیت در امتحانان موجب شده که برخی ها آن را ناشی از پائین بودن سطح و ساده شدن امتحانات بدانند و با نوعی تحقیر از دمکراتیزه شدن دیپلم متوسطه سخن بگویند.
کلود لولیور برعکس معتقد است که سقف موفقیت در امتحانات دیپلم متوسط عمومی در سالهای اخیر ثابت مانده و اگر افزایشی در سقف کلی صورت گرفته است باید آن را مرهون ایجاد دیپلم های فنی و تکنولوژیک دانست :
« در مورد دیپلم متوسطه عمومی، میزان موفقیت همیشه نزدیک به سی و پنج در صد بوده است. این یک افسانه است که بگوئیم بدلیل ثابت ماندن، حجم موفقیت دانش آموزان این دیپلم در بیست و پنج سال گذشته بیشتر شده است. بر خلاف با ایجاد دیپلم متوسطه تکنولوژیک در سال ١٩٦٧که اکنون بیست در صد موفقیت در آزمایش دیپلم را تشکیل میدهند و ایجاد دیپلم متوسطه حرفه ای یا فنی در سال ١٩٨۵ که تقریبا سی درصد دانشجویان موفق به گرفتن آن می شوند، میتوان گفت که این دیپلم ها هستند که میزان عمومی موفقیت در امتحانات دیپلم را بالا می برند.»
باید گفت بعد از ایجاد دیپلم متوسطه فنی، بخشی از دانش آموزان داوطلب این دیپلم کسانی هستند که بجای ادامه تحصیلات طولانی، میخواهند راه کوتاه تری را بسوی بازار کار و دستیابی به مشاغل طی کنند و شاید به همین دلیل است که در مقایسه با داوطلبان دیپلم عمومی، تصویر متفاوتی از آنان در جامعه وجود دارد.
فلورانس روبین***، مدیر کل آموزش مدارس در وزارت آموزش و پرورش فرانسه البته با چنین تصوری از دیپلم فنی موافق نیست و می گوید بخشی از دانش آموزان داوطلب دیپلم فنی مایلند به تحصیلات خود ادامه بدهند :
«دیپلم فنی از مدتها پیش جایش را در فرانسه باز کرده زیرا نزدیک به یک سوم دانش آموزان پایان دوره متوسطه، موفق به گرفتن این دیپلم می شوند، این دانش آموزان بدلیل اصلاحات در امکانات تخصص یابی، بیش از پیش جوان تر هستند و بگونه مشروع میخواهند به تحصیلات خود ادامه بدهند. برای ما این اهمیت دارد که چگونه زمینه را مساعد کنیم تا ادامه تحصیلات عالی برای این جوانان راهی برای موفقیت آنان باشد.»
در پایان اگر سری به روزنامه ها ونشریات هفته گذشته و این هفته در فرانسه بزنید خواهید دید که مطالبی زیادی درباره امتحانات دیپلم متوسطه از جمله امتحان فلسفه یا ادبیات فرانسه نگاشته اند اما شاید جالب ترین اتفاق در این مورد بیانیه ای باشد که از سوی نویسنده معاصر فرانسوی لوران گوده****، روز دوشنبه منتشر شد.
این نویسنده بدلیل آنکه متن کوتاهی از یک نمایشنامه او، یکی از سوژه های امتحان ادبیات فرانسه در روز جمعه گذشته بود در شبکه های اجتماعی مورد عتاب بسیاری از دانش آموزان و حتی خانواده های آنان قرار گرفت. لوران گوده در بیانیه خود به دانشجویانی که فکر می کردند در توضیح و تفسیر متن او دچار اشتباه شده اند اطمینان داد که " پلنگ آبی" یا "تیگر بلو" در متن نمایشنامه او، یک حیوان تخیلی است و نه نهر "تیگریس" در منطقه بین النهرین عراق. نویسنده البته تاکید کرده است که ادبیات و بویژه شعر نه محل مطلق گرایی، بلگه جولانگاه آزاد اندیشه ها و تخیل آدمی است.
* le Bac, ou le Baccalauréat
** Claude Lelièvre
*** Florence Robine
**** Laurent Gaudé
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید