دسترسی به محتوای اصلی
سیمای فرانسه

چگونه سنای فرانسه به نهاد ضدقدرت تبدیل شد؟

نتشر شده در:

انتخابات دوره ای مجلس سنای فرانسه در ٢۴ سپتامبر گذشته که طی آن احزاب راست سنتی مجدداً اکثریت کرسی ها را به دست آوردند، عملاً این نهاد حکومتی را به نهاد ضد قدرت یا دست کم مهار قدرقدرتی رئیس جمهوری فرانسه، امانوئل ماکرون، تبدیل کرده است. چهار ماه بعد از انتخاب امانوئل ماکرون به عنوان رئیس جمهوری و پیروزی گسترده تر نمایندگان طرفدارش در انتخابات مجلس ملی فرانسه، انتخابات دوره ای مجلس سنای این کشور این نهاد را به دژ مقاومت احزاب سنتی راست و راست میانه و احزاب چپ علیه پیشروی و تحکیم بدون مانع قدرت رئیس جمهوری بدل ساخته است.

نمای درونی سنای فرانسه
نمای درونی سنای فرانسه Reuters/Charles Platiau/File Photo
تبلیغ بازرگانی

به این ترتیب، رئیس جمهوری فرانسه و نمایندگان حزب تازه تأسیس او، حزب "جمهوری در حرکت"، که توانستند در دو انتخابات پیشین با تحمیل شکستی تاریخی به احزاب راست و چپ فرانسه آرایش سیاسی شکل یافته پس از دومین جنگ جهانی را دگرگون کنند، از نو در مقابل "جهان قدیمی" قرار گرفته اند که از خلال انتخابات دوره ای مجلس سنا سربرآورده است.

در این انتخابات، نمایندگان شوراهای محلی ۱٧۱ نماینده را از مجموع ٣۴۸ نمایندۀ سنا انتخاب کردند. در نتیجۀ این انتخابات ائتلاف راست و راست میانه توانست با کسب ۱۵۹ کرسی، یعنی با کسب حتا ۱٧ کرسی بیش از مجلس قبلی، اکثریت پارلمانی را در سنای فرانسه حفظ کرده، موقعیت خود را به عنوان اولین نیرو در این مجلس تحکیم بخشد و مجدداً "ژرار لارشه"، گُلیست باسابقه را به عنوان رئیس مجلس سنای فرانسه برگزیند.

حزب سوسیالیست فرانسه نیز که بزرگترین بازندۀ دو انتخابات پیشین ریاست جمهوری و مجلس ملی فرانسه محسوب می شود، توانست با کسب ٧۰ کرسی به جای ۸۶ کرسی در سنای پیشین رویهمرفته موقعیت پیشین خود را تثبیت کند. حزب کمونیست فرانسه نیز با کسب هشت کرسی موفق شد همچنان حد نصاب لازم را برای تشکیل یک گروه پارلمانی به دست آورد.

حزب امانوئل ماکرون، حزب "جمهوری در حرکت"، که پیش از انتخابات جدید ٢۹ کرسی داشت، با از دست دادن ۴ کرسی، اینک تنها ٢۵ نماینده در سنای فرانسه دارد و بعد از احزاب سنتی راست و چپ پنجمین جایگاه را به دست آورده است.

در واقع، مجلس سنای فرانسه می رود تا به تنها نهاد ضدقدرت در درون قدرت و در مقابل قدرت فزایندۀ امانوئل ماکرون و مهمتر از آن به مانعی مهّم برای انجام برخی اصلاحات قانونی او تبدیل شود. "پیئر شارون" از سناتورهای حزب راست جمهوری خواه گفته است که برخلاف مجلس ملی فرانسه، سنای این کشور به مجلس اپوزیسیون بدل خواهد شد.

"ژرار کُلمب"، وزیر کشور فرانسه، در توضیح ناکامی اردوی رئیس جمهوری در انتخابات سنای فرانسه گفته است : از آنجا که رأی دهندگان در این انتخابات دوره ای اعضای شوراهای محلی بوده اند، باید این انتخابات را در اصل دور سوم انتخابات شوراهای محلی دانست که در سال ٢۰۱۴ برگزار شد و طی آن احزاب راست و راست میانه اکثریت اعضای شوراها را از آن خود کردند و حزب سوسیالیست نیز توانست موقعّیت خود را برغم شکستی محسوس به عنوان نیروی دوم حفظ کند. به گمان وزیر کشور فرانسه در انتخابات دوره ای فرانسه رأی دهندگان اصلی یعنی شهروندان حضور نداشتند و اگر حضور می یافتند نتیجۀ انتخابات به سود رئیس جمهوری می شد.

با این ارزیابی، "برونو روتایو"، رهبر گروه پارلمانی جمهوری خواهان در سنای فرانسه مخالف است و می گوید : بالعکس شکست حزب رئیس جمهوری گویای فاصله گیری مردم از امانوئل ماکرون است. در توضیح این نظر "برونو روتایو" می گوید :

انتخابات دوره ای مجلس سنای فرانسه یک پیروزی برای حزب جمهوری خواهان است که اکثریت کرسی ها را در این مجلس در دست داشت و در عین حال شکستی است برای حزب رئیس جمهوری، حزب "جمهوری در حرکت" که تا همین چند ماه قبل می خواست سلطۀ خود را بر سنا نیز اعمال کند. پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات دوره ای سنا دو علت دارد. علت اول خطاهای پی در پی قوۀ مجریه در قبال نمایندگان شوراهای محلی است. این خطاها فقط جنبۀ مالی نداشته، بلکه شامل بی اعتنایی قوۀ مجریه نسبت به شوراهای محلی نیز بوده است. وقتی رئیس جمهوری می گوید که شوراهای محلی بی فایده هستند و بیش از اندازه عضو دارند، حاصلش نارضایتی و ناخرسندی اعضای شوراهای محلی است. زیرا، هر آنچه را که قدرت مرکزی در پاریس بی پاسخ و بدون راه حل می گذارد، شوراهای محلی برعهده می گیرند. علت دوم پیروزی جمهوری خواهان این است که اعضای شوراهای محلی در ارتباط مستقیم با مردم هستند و نارضایتی نمایندگان در قبال قوۀ مجریه مورد تأئید مردم و همچنین انعکاس نارضایتی خود آنان است. به همین خاطر نتیجۀ انتخابات مجلس سنای فرانسه نشانۀ فاصله گیری فرانسوی ها از امانوئل ماکرون است.

در واقع، حزب "جمهوری در حرکت" که بعد از انتخابات شوراهای محلی فرانسه در سال ٢۰۱۴ تأسیس شد، هیچ نماینده ای در این شوراها ندارد. اما، دلیل مهم تر ناکامی حزب رئیس جمهوری در انتخابات دوره ای سنای فرانسه عدم محبوبیت تدابیر جدید او در سطح مناطق، شوراها و محلات است.

در هفدهم ژوئیه گذشته سخنرانی امانوئل ماکرون در کنفرانس ملی شوراهای منطقه ای این کشور، نگرانی شدید اعضای آنها را برانگیخت. او در این سخنرانی گفت که قصد دارد در دورۀ پنج سالۀ ریاست جمهوری اش ۱٣ میلیارد یورو از کمک های عمومی به شوراهای کشور بکاهد. اجرای چنین تصمیمی که به از میان رفتن هزاران شغل منجر می شود درکنار یکی دیگر از تدابیر مهم رئیس جمهوری یعنی حذف تدریجی عوارض شهرداری ها همگی به نگرانی و نارضایتی شوراهای محلی و ساکنان شهرها و روستاهای کشور دامن زد.

به بیان دیگر، در انتخابات دوره ای سنای فرانسه که از سوی شوراهای محلی به عنوان "رأی دهندگان بزرگ" برگزار شد، "فرانسۀ حاشیه"، یعنی فرانسه روستاها و شهرهای کوچک علیه رئیس جمهوری "پاریسیِ مرکزگرا" شورید.

به این ترتیب، یک بار دیگر دوگانۀ "چپ و راست" که با انتخاب ماکرون ظاهراً به حاشیه رانده شده بود جان تازه ای یافت، هر چند دولت فرانسه معتقد است که هرگونه پیشگویی در مورد آرایش سیاسی سنای فرانسه زودرس است. دولت همچنان امیدوار است که برخی نمایندگان سنا به ویژه نمایندگان سوسیالیست به اردوی رئیس جمهوری بپیوندند، هر چند چنین تحولی توازن قوا را لزوماً به سود امانوئل ماکرون تغییر نخواهد داد.

در کنار مجلس ملی فرانسه که در کنترل کامل رئیس جمهوری است، سنای فرانسه که اینک در کنترل مخالفان راست و چپ است به مانع مهمی برای جلوگیری از تصویب اصلاحات رئیس جمهوری بدل شده به طوری که امانوئل ماکرون ناگزیر خواهد بود برای انجام برخی اصلاحات قانون اساسی به همه پرسی متوسل شود. اما، این اقدام نیز با توجه به کاهش محبوبیت رئیس جمهوری و تدابیر اجتماعی و اقتصادی او می تواند به تهدیدی علیه خود رئیس جمهوری و دولت او تبدیل شود.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.