دسترسی به محتوای اصلی
راهِ ابریشم

از قصه های کودکی تا جهنم دانته؛ مروری بر آثار "پائولا رِگو" هنرمند بزرگ پرتغالی در موزۀ اورانژری پاریس

نتشر شده در:

اثری از پائولو رگو
اثری از پائولو رگو DR
تبلیغ بازرگانی

موزۀ "اورانژری" در پاریس تا تاریخ ١٤ ژانویه، میزبان نمایشگاه منحصر به فردی بود که برای نخستین بار در فرانسه، به مروری بر آثار "پائولا رِگو" هنرمند برجستۀ پرتغالی و یکی از برترین نقاشان زن تاریخ هنر معاصر اختصاص یافته بود.

هنرمندی که در جایگاه یکی از شاخص ترین نقاشان فیگوراتیو، در کنار هنرمندان دیگری نظیر "فرانسیس بیکن"، "دیوید هاکنی" و "لوسین فروید"، از اعضای "مکتب نقاشی لندن" به شمار می آید و در آثار خود با توجه ویژه به فرم بدن انسان، جریانی آوانگارد را در هنر نقاشی قرن بیستم پایه گذاری نمود.

در این نمایشگاه که "قصه های بی رحمانۀ پائولا رِگو" نام دارد، حدود ٧٠ اثر از این هنرمند ٨٤ ساله، در برابر چشمان تماشاگران مشتاق قرار گرفت و موزۀ "اورانژری" در قلب یکی از زیباترین باغ های پاریس، درهای جهان خیالی و سرشار از کابوس های مصور او را به روی علاقه مندان گشود.

"پائولا رِگو" در تاریخ ٢٦ ژانویۀ ١٩٣٥ در شهر "لیسبون" در پرتغال به دنیا آمد. یک ساله بود که پدر و مادرش به بریتانیا رفتند و او را برای مدت سه سال به مادربزرگش سپردند. در دوران کودکی، معلم سر خانۀ "پائولا" آسیب های روانی شدیدی به او رساند اما مادربزرگ با یاد دادن شعر و قصه های فولکلور به پائولای کوچک، در آیندۀ او و نقاشی هایش نقش مهمی داشت؛ به طوریکه تنهایی کودکی و قصه های مادربزرگ، بعدها به طور مشخص در نقاشی های او بازتاب یافتند.

paula rego
paula rego DR

"پائولا رِگو" در سال ١٩٥١ و در شانزده سالگی به بریتانیا رفت و با آنکه خانواده اش تمایل چندانی به درس خواندن او در مدرسۀ هنر نداشتند، تا سال ١٩٥٦ در دانشکدۀ هنرهای زیبای "اسلِید" (Slade)، به تحصیل پرداخت و به این ترتیب با دنیای هنر و هنرمندان سرشناس آشنا شد؛ چنانکه درسال ١٩٥٣ و هنگامی که هجده ساله بود، ملاقات او با نقاش و روشنفکری به نام "ویکتور ویلینگ" در این دانشکده، چند سال بعد به ازدواج منجر شد و زندگی مشترک آنها برای مدت سی سال تا زمان مرگ همسرش درسال ١٩٨٨ ادامه یافت.

پدر "پائولا" که مهندس الکترونیکی با نفوذ و آنتی فاشیستی خواهان پایه گذاری حزب کارگر بود، حس پایداری را از دوران نوجوانی در او قوت بخشید؛ چنانکه او در زمانی که پرتغال دوران دیکتاتوری را پشت سر می گذاشت، چند نقاشی با مضمون سیاسی اعتراضی کشید. اما با ورشکستگی شرکت پدرش پس از پیروزی نیروهای انقلابی بر حکومت دیکتاتوری پرتغال، پائولا و خانواده اش برای همیشه به بریتانیا رفتند.

"پائولا رِگو" در به تصویر کشیدن احساسات و درونیات خود، سرشار از قدرت و جسارت است. او در نقاشی هایش که ترکیبی از عناصر فولکلور پرتغال، زنان، رویاها، کابوس ها و جانوران خیالی است، به طور توأمان جهانی سورئالیست، اکسپرسیونیست، گروتسک و هولناک را به تصویر می کشد.

paula rego
paula rego DR

paula rego
paula rego DR

"سِسیل دوُبرِه" دبیر هنری این نمایشگاه و مدیر موزۀ اورانژری، دربارۀ آثار او به رادیو بین المللی فرانسه می گوید: « در نقاشی های پائولا رِگو، دختربچه هایی را می بینیم که با سگی در حال بازی هستند اما هنگامی که به تابلو نزدیک می شویم، در می یابیم که دختربچه در حال آزار دادن این حیوان است. او حتی در تصویرگری های خود برای مجموعه اشعار و آهنگ های سنتی کودکان در بریتانیا (Nursery Rhymes)، صحنه های عجیبی را به نمایش گذاشته که بیانگر عذاب و ناراحتی درونی شخصیت هاست؛ به عنوان مثال در آثار او دختربچه ای را می بینیم که بر روی گوسفندی سوار شده است، عروسک هایی را می بینیم با انگشت هایی بریده، رقصنده هایی در لباس سیاه با نگاه هایی غمگین و یا خرگوش هایی خون آلود که یادآور صحنه های جنگ هستند. در بیشتر نقاشی های او شاهد وجه غیرعادی دنیای خیالی و فانتزی و حتی حکایت هایی کودکانه هستیم که در عین حال نوعی بی رحمی در لایه های زیرین آنها به چشم می خورد و هر یک به نوعی در بر گیرندۀ آموزه ای دربارۀ شرایط انسان است».

paula rego
paula rego DR

paula rego
paula rego DR

تابلوهای "پائولا رِگو" دارای ویژگی روایی هولناکی هستند که از قصه ها و حکایت هایی بی رحمانه نشأت گرفته اند و اغلب لحظه های شومی را به تصویر می کشند که بر براندازی نظم طبیعی و خشونت بشر تأکید دارند.

paula rego
paula rego DR

او برای تجسم بخشیدن به روایت های بی رحمانه اش، به شدت تحت تأثیر ادبیات فانتزی "ادگار آلن پو" و نیز داستان های اخلاقگرایانه و سادیستی "کنتِس سوفی روستوپشین دو سِگور" نویسندۀ فرانسوی تبارِ زادۀ روسیه است. اما ریشۀ داستان های مصور آثار او، بیش از هر چیز به دوران کودکی وی در پرتغال باز می گردد؛ چنانکه خود در این باره به تأثیر قصه هایی که مادربزرگ و عمه اش برای او روایت می کردند و به طور ویژه به تصاویری که پدرش از جهنم "دانته" به وی نشان می داده و او را می ترسانده، اشاره می کند.

نقاشی های "پائولا رِگو"، با ادبیات پیوندی ناگسستنی دارند و نمونۀ بارز آن را می توان در تصویرسازی های وی برای داستان "جِین اِیر" نوشتۀ "شارلوت برونته" مشاهده کرد.

paula rego
paula rego DR

او در جایگاه یک نقاش در آثار خود با مهارت تمام، ادبیات و فرهنگ بصری قرن ١٩ را همانند "مانوئل د اولیوِیرا" سینماگر پرتغالی، با واقعیات جهان کنونی، رویاها، کابوس ها، عناصر اتوبیوگرافیک و مسائل اجتماعی و سیاسی در هم می آمیزد.

paula rego
paula rego DR

اما مهمترین ویژگی نقاشی های "رِگو" به جایگاه ویژۀ زنان و شیوۀ به تصویر کشیدن آنها باز می گردد. او زنان را در صحنه هایی تکان دهنده وغریب و بر خلاف کُدها و جریان های اجتماعی مرسوم به تصویر می کشد. زنان در آثار وی مغموم و عاری از لطافت و ظرافت هستند و چهره و هیبتی مردانه، بی رحم و خشن دارند؛ گویی همگی طعم رنج و مصیبتی عظیم را چشیده اند اما دم فرو بسته و به نوعی کسالت و روزمرگی کُشنده رسیده اند.

paula rego
paula rego DR

تمامی تابلوهای "رِگو" پرسشی را در خصوص شرایط زنان مطرح می کنند و در ابعادی کلی تر و وسیع تر، وضعیت انسان را به چالش می کشند. او در آثار خود به بازنمایی وقایع زمانۀ خود نیز می پردازد.

"سِسیل دُوبرِه" دبیر هنری این نمایشگاه، در این زمینه به رادیو بین المللی فرانسه می گوید: « "پائولا رِگو" از زنان هنرمندی است که دارای نگرش سیاسی ویژه ای نسبت به جهان است. او مجموعه ای از آثار خود را به موضوع سقط جنین اختصاص داده است؛ موضوعی که تحت تأثیر همه پرسی برای قانونی کردن سقط جنین در پرتغال، در نقاشی های او بازتاب یافته است. وی همچنین عمل ختنه کردن دختران جوان را محکوم کرده بود. "رِگو، تحت تأثیر عکسی از جنگ عراق که دختربچه ای را غرق در اشک و خون نشان می داد، تابلویی خلق کرده است که در آن با جایگزین کردن عناصر حیوانی، خشونت غیر قابل تحمل انسان را به تمامی به تصویر می کشد».

از مجموعه سقط جنین سال ۱۹۹۸
از مجموعه سقط جنین سال ۱۹۹۸ DR

مجموعه آثار "پائولا رِگو" را می توان به مثابۀ شرح حال نویسی هنرمندانه ای از دنیای ذهنی وی قلمداد کرد که به لحاظ ساختارهای بصری و مفهومی، بسیار پر قدرت و تأثیر گذارند؛ گویی او نقاشی های خود را همچون تئاتری با فیگورهایی دفرمه کارگردانی کرده است.

در آثار "پائولا رِگو"، حیوانات حضوری تمثیلی و انسان گونه دارند که در موقعیت هایی خیالی در قالب کنش های انسانی، پیش برندۀ ماجراهای داستان می شوند.

سرزمین مادری او پرتغال به رغم پنجاه سال زندگی در بریتانیا، همچنان در آثار وی حضور پررنگی دارد و در ترکیب بندی ها، رنگ ها، بازی نور و سایه ها و در پس زمینۀ تابلوها به چشم می آید.

"پائولا رِگو" یکی از تحسین شده ترین هنرمندان زن معاصر در بریتانیا و سراسر جهان است که نقاشی هایش در موزه ها و گالری های زیادی در سراسر جهان به نمایش گذاشته شده اند و موزه ای در شهر "کاشکایش" پرتغال به او اختصاص یافته است.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
  • 08:45
  • 08:53
  • 09:56
  • 15:40
  • 09:08
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.