دسترسی به محتوای اصلی
مروری بر هفته نامه های فرانسه

اکسپرس: چگونه جعفر پناهی با وجود ممنوعیت، چنین فیلم خوبی ساخته است؟

هفته نامه های فرانسوی در تازه ترین شماره خود، بخشی از مهمترین مطالب خود را به مرگ "فیلیپ راث" نویسندۀ آمریکایی، دیدار رهبر کرۀ شمالی با رئیس جمهوری آمریکا و "جعفر پناهی" فیلمساز ایرانی که با وجود ممنوع الکار بودن همچنان فیلم می سازد، اختصاص داده اند.

جعفر پناهی و بهناز جعفری، بازیگر فیلم سه رخ
جعفر پناهی و بهناز جعفری، بازیگر فیلم سه رخ www.festival-cannes.com
تبلیغ بازرگانی

«لوپوئن» هفته نامۀ راست میانه رو، یکی از مقاله های خود را با عنوان «"فیلیپ راث" نمرده است»، به این نویسندۀ آمریکایی که در تاریخ ٢٢ مِه، بر اثر نارسایی قلبی جان خود را از دست داد، اختصاص داده است. "میشل اشنایدر" نویسندۀ این مقاله، در تاریخ ٥ سپتامبر ٢٠١٢ در آمریکا با "فیلیپ راث" گفتگو کرده بود که این گفتگو در تاریخ ٢٧ سپتامبر همان سال در هفته نامۀ «لوپوئن» به چاپ رسیده بود. اکنون او خاطراتش را از دیدار با غول ادبیات آمریکا، در این شماره از «لوپوئن» مرور می کند.

وی می نویسد که "فیلیپ راث" در میان انبوه درختان و کتاب هایش، با لبخندی تلخ و نگاهی به غایت گیرا، با لحنی تلخ اما قاطعانه گفت که دیگر مایل نیست در سال هایی که از عمرش باقیست، نوشته ای از خود منتشر کند و تصمیم دارد کار نوشتن را برای همیشه کنار بگذارد و حتی دیگر دلش برای نوشتن تنگ نمی شود. از آن تاریخ، دیگر هیچ نوشته ای از "فیلیپ راث" منتشر نشد به جز مقدمۀ دومین و آخرین جلد از کتابی تحت عنوان «چرا سفید؟» که از طرف کتابخانۀ آمریکا به مجموعه مقالات و مصاحبه های او اختصاص داده شده است.

بنا به نوشتۀ «لوپوئن»، عدۀ زیادی وی را به زن ستیزی و بیزاری از زنان متهم نموده اند و به همین دلیل آکادمی نوبل از اهدای جایزه به او که بزرگترین نویسندۀ آمریکایی در قید حیات بود، چشم پوشید.

"فیلیپ راث" آخرین بازمانده از نسل مردان نویسندۀ سفیدپوست آمریکایی است که با خلق آثاری متعدد که دربرگیرندۀ بعد مکانی-زمانی گسترده ای هستند، دنیا را همانطور که از صحنۀ نمایش خصوصی و محرمانۀ خود می دید، روایت می کرد. او با به کار گرفتن شیوه ای مختص به خود که نوعی روایت در روایت محسوب می شد، مخاطب را وادار می کرد که به واسطۀ نوشتۀ او، آنچه را که هرگز ندیده است ببیند. چنانکه خود در توضیح نوشته هایش گفته بود: "من سوراخ هایی را در تاریخ حفر می کنم و سپس مشعلم را به سمت آنها نگه می دارم".

وی بیش از آنکه نویسنده ای شیوه گرا باشد، قصه گویی بود با طنزی گزنده که در اغلب رمان ها و مصاحبه های خود، آتش به پا می کرد.

"فیلیپ راث" نویسندۀ اومانیستی است که انسان را به سخره می گرفت، زن ستیزی است که زنان را دوست می داشت و اخلاق گرایی است که از اصول اخلاقی بیزار بود.

او که نویسندۀ سایه ها بود، با کنار گذاشتن نوشتن، به سایه ای از یک نویسنده مبدل شد و این پرسش باقی ماند که او برای چه می نوشت؟ برای رهاندن خود از خانواده، مذهب، سیاست؛ سه قدرت بزرگی که کودکی او را شکل داده و نابود کرده بودند؟ او خود جوابی قاطعانه برای این پرسش نداشت و پاسخ داده بود : "برای دوست داشته شدن و نمردن"؛ و افزوده بود که : "جهانِ داستان بسیار بی رحم است، دیگر مایل نیستم بردۀ آن باشم".

وی از میان ٣٣ کتابی که نوشته است، به کتاب "تئاتر روز سبت (شنبه)"، که در سال ١٩٩٥ آن را به نگارش درآورده بود، علاقۀ بیشتری داشت. کتابی که سایۀ مرگ بر سرتاسر آن گسترده است و در جایی از آن به نقل از کافکا نویسندۀ محبوبش نوشته است: " معنای زندگی در این مفهوم نهفته است که زندگی جریانی است که متوقف می شود".

نظر "فیلیپ راث" درمورد عشق هم جالب توجه است؛ او در این مورد گفته بود: مردم می پندارند که با عاشق شدن کامل می شوند و به تعبیر افلاطون، روحشان با روح معشوق به وحدت می رسد؛ اما من نظری خلاف آن دارم، من فکر می کنم که انسان پیش از عاشق شدن کامل است و با عشق در هم می شکند؛ وجودی واحد که پس از آنکه عاشق شد، هزار پاره می شود.

هفته نامۀ «کوریه انترناسیونال»، یکی از مقاله های خود را به ملاقات آتی "کیم جونگ اون" رهبر کرۀ شمالی و "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا اختصاص داده است و نوشته است که دیدار آنها به تحقق پیوستن غیرممکن است. بنا به نوشتۀ این هفته نامه، در روزهای اخیر، رهبران دو کره، در پی اظهارات و تصمیم گیری های اخیر "دونالد ترامپ"، هم طعم جهنم را چشیدند و هم طعم بهشت را؛ چنانکه در تاریخ ٢٤ مِه، رئیس جمهوری آمریکا، دیدار خود را با "کیم جونگ اون" که برای تاریخ ١٢ ژوئن در سنگاپور مقرر شده بود لغو نمود، اما فردای آن روز رئیس جمهوری آمریکا تصمیم خود را تغییر داد. «کوریه انترناسیونال» می افزاید که این رفتار گواه خصومت و بی اعتمادی انباشته شده از هفتاد سال پیش میان کرۀ شمالی و ایالات متحدۀ آمریکا است. دولت پیونگ یانگ تمایل شدیدی به عادی سازی روابط خود با ایالات متحده داشت اما دولت آمریکا بهبود روابط خود با این کشور را منوط به متوقف شدن برنامۀ هسته ای کره شمالی اعلام کرده بود.

هفته نامۀ «اکسپرس» یکی از مقاله های خود را به قلم "کریستف کریر" به "جعفر پناهی" فیلمساز ایرانی که اخیراً برای فیلم "سه رخ" برندۀ جایزۀ بهترین فیلمنامه از جشنواره کن شد، اختصاص داده است. «اکسپرس» نوشته است چگونه ممکن است که با وجود ممنوع الکار بودن، چنین فیلم خوبی ساخته شود؟ این هفته نامه ادامه می دهد که "جعفر پناهی" حتی حق خروج از کشور را ندارد و به همین دلیل صندلی او امسال در جشنوارۀ کن خالی بود.

بنا به نوشتۀ «اکسپرس»، وی از اول مارس سال ٢٠١٠، به جرم تبلیغ بر علیه نظام جمهوری اسلامی، به ٦ سال زندان محکوم و برای مدت ٢٠ سال ممنوع الکار و ممنوع الخروج شد که به دنبال آن جشنوارۀ کن در حمایت از او در ماه مِه همان سال، وی را به عنوان یکی از اعضای هیأت داوران انتخاب نمود و هر روز تصویری از یک صندلی خالی به نام او در تمام رسانه ها پخش می شد.

دولت ایران در پی فشارهای بین المللی در ٢٥ مِه، او را از زندان آزاد کرد اما همچنان او را ممنوع الکار و ممنوع الخروج اعلام کرد؛ ولی او با نادیده گرفتن این حکم در سال ٢٠١١، "این یک فیلم نیست" را ساخت که روز بعد از نمایش آن در جشنواره کن، مسئولان با خشم او را احضار کردند و به او گفتند که اجازۀ ساخت فیلم ندارد؛ "جعفر پناهی" هم با زیرکی جواب داد: این یک فیلم نیست.

«اکسپرس» می نویسد این کارگردان ٥٧ ساله، که فعالیت حرفه ای خود را با دستیاری "عباس کیارستمی" آغاز کرد، با روحیه ای سرکش و نافرمان، با وجود ممنوع الکار بودن فیلم می سازد و بیش از آنکه کارگردانی برجسته باشد، به قهرمانی بدل شده که می داند چگونه با سکوت و غیبت خود بیشتر به چشم بیاید.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

همرسانی :
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.