گشایش شصت و نهمین جشنوارۀ بین المللی فیلم کن در فرانسه با نمایش آخرین اثر وودی آلن

سینمای ایران امسال از حضور پررنگی در فستیوال برخورداراست، چرا که هم در میان ٢١ فیلم بخش مسابقه‌ای اصلی، ١٨ فیلم بخش نوعی نگاه، بخش فیلم های کوتاه و سینه فونداسیون ، در هیات داوران بخش اصلی و هم بازیگری در فستیوال نماینده دارد.

که منظور فیلم فروشنده، ساخته اصغر فرهادی در بخش مسابقه ای، "وارونگی"، ساخته بهنام بهزادی در بخش نوعی نگاه، فیلم " آرام"، به کارگردانی فرشته پرنیان، فیلم "در تپه‌ها" به کارگردانی حمید احمدی، فیلم "سکوت" به کارگردانی علی عسگری و فرنوش صمدی است که به بخش مسابقه فیلم کوتاه و سینه فونداسیون فستیوال امسال کن راه یافته اند.
گلشیفته فراهانی هم برای معرفی فیلم "پاترسن"، ساخته جیم جارموش، کارگردان آمریکائی، در فستیوال حضور پیدا خواهد کرد.

اگر این دایره را به دنیای فارسی زبان هم بگسترانیم، فیلم یک کارگردان جوان افغان ، شهربانو سادات را با فیلم گرگ و بره در بخش پانزده کارگردانان، باید به این حضور افزود.

بنابراین اگر سر انگشتی هم حساب کنیم، شمار فیلم هائی که هر خبرنگار دلش می خواهد ببیند، با افزودن فیلم شب گشایش، بخش خارج ازمسابقه ، سئانس های ویژه، کن کلاسیک، فیلم های کوتاه پانزده کارگردانان و هفته منتقدین ونیز بخش های حاشیه ای دیگر، به بیشتر از هفتاد فیلم می رسیم. کاری که ناممکن است و باعث میشود همه از ندیدن آن فیلمی که همه صحبتش را می کردند و یا به دلیلی می بایست آن را دید، در درون خود گونه ای سرخوردگی احساس می کنند.

از این رو بود که در کنفرانس مطبوعاتی گرانندگان فستیوال، خبرنگاران فرانسوی خواستار برقراری روشی شدند که در گذشته رایج بود و بر مبنای آن شماری از تهیه کنندگان می پذیرفتند که فیلمشان یک بار پیش از فستیوال برای شمار اندکی از خبرنگاران در پاریس نشان داده شود. این روش چند سال پیش توسط "ژیل ژاکوب"، رئیس پیشین فستیوال لغو شد.

به هر رو رقص آغازین این جشن با فیلم "کافه سوسایتی"، ساخته "وودی آلن" کارگردان آمریکائی بسیار مورد علاقه فرانسویان آغاز می شود که از چند سال پیش دیگر در هیچ بخش مسابقه ای شرکت نمی کند.
او در این فیلم خود بار دیگر به سالهای ١٩٣٠ باز می گردد و ما را باموسیقی محبوبش جاز در آن سالها می گرداند.
علیرغم همه این محبوبیت نباید فراموش کرد که "وودی آلن"، در این سالهای اخیر با تنبلی فیلم می سازد و پس از "مچ پوینت" (نقطه برخورد)، فیلم هایش چندان جذبه سینمای پیشین یا آغازین او را نداشتند و ما رابه یاد سخنان "فرانسوآ تروفو" می اندازند که می گفت تنها سه نخستین فیلم کارگردانان است که ارزش دیدن دارند و در اندک موارد، سه آخرین فیلم از دام تکرار رها می شوند و جذبه فیلم های نخستین را پیدا می کنند. این مطلب در مورد شمار بسیاری صدق می کند، از جمله "برناردو برتولوچی".

به هررو دیدن نام شماری از کارگردانان فیلم های بخش اصلی، و از جمله اصغر فرهادی، بسیار خوشحال کننده اما تا حدودی کارشان پیش بینی پذیر است . تنها کارگردانی که من هیچ کدام از سه فیلم پیشینش را ندیده ام "مارن آده"، کارگردان آلمانی است، که این هم اشکالی ندارد چون غافلگیر شدن هم بد نیست.

در مورد فیلم های بخش نوعی نگاه ، در میان ١٨ فیلم برگزیده ٧ تای آنها نخستین فیلم کارگردانانشان هستند و طبیعتآ برای دوربین طلائی هم رقابت می کنند. و به جز "هیروکازو کوره ایدا" ژاپنی و "اران کولیرین" اسرائیلی که "بازدید ارکستر نظامی" اش هنوز در یاد ها باقی مانده، دیگران و از جمله "بهنام بهزادی"، کارگردان فیلم "وارونگی" ، برای سینما دوستان آشنا نیستند. بهنام بهزادی با نخستین فیلمش ، "تنها دوبار زندگی می کنیم"، توجه منتقدین را به خود جلب کرد و شماری جایزه نیز در جشنواره ها گرفت.

این سرآغاز امیدوار کننده می تواند پیرامون پاره ای از فیلم ها نا امیدی به وجود آورد ولی این هم جزو قانون بازی است. پس باید تا پایان فستیوال در روز ٢٢ مه شکیبائی نشان داد.