روابط میان روسیه و شمار فراوانی از کشورها در شرق و غرب، در پی تلاش برای کشتن جاسوس دوجانبۀ پیشین این کشور در انگلستان، سرگئی اسکریپال و دختر او یولیا، در دو هفتۀ اخیر با شتابی بیسابقه پر تنش شد. این دو تن در شهر سالیسبوری در جنوب انگلستان با گاز اخلال کنندۀ اعصاب به نام «نووی چُک» که در دهۀ هشتاد توسط روسیه ایجاد شده بود، بشدت مسموم شدند.
دولت انگلستان در پاسخ به این اقدام، ٢٣ دیپلمات روسی را از این کشور اخراج کرد و خواستار توضیحات مسکو در این باره شد. این توضیحات ساده بود: مسکو هر گونه دخالت خود را در این رویداد، همچون موارد گذشته بکلی تکذیب کرد و خود را قربانی توطئه دانست. بیش از بیست کشور اروپائی، آمریکائی و آسیائی بیش از ١٢٠ دیپلمات روسی را در همبستگی با انگلستان اخراج کردند. اقدامی که بگفتۀ «پییر گروسِر»، استاد تاریخ روابط بین‌الملل در مدرسۀ علوم سیاسی پاریس تا کنون بیسابقه بوده است.
هر چند اخراج دیپلمات‌های روسی، اقدامی بیشتر نمادین است، اما بگفتۀ او دارای پیام‌های مهمی نیز هست که نخستین آنها به نمایش گذاشتن همبستگی میان کشورهای غربی در برابر روسیه است. پیام دیگر برای مسکو اینست که غرب در برابر تحریکات و اقدامات روسیه همواره سکوت نخواهد کرد.
تردیدی نیست که روسیه نیز دست به اقدامی تلافی جویانه خواهد زد، اما این اقدام به گفتۀ «سیریل بِرِت» دانشیار مدرسۀ علوم سیاسی پاریس، با توجه به سنت دیپلماتیک روسیه، مشابه و متناسب خواهد بود و این کشور از تلافی به مثل فراتر نخواهد رفت.
اما، اخراج یکجانبه و یا متقابل دیپلمات‌ها و ماموران اطلاعاتی بحران در روابط میان روسیه و دیگر کشورها را از میان نخواهد برد و دراین زمینه باید در جستجوی یک سیاست راهبردی بود. مشکل اینست که بگفتۀ «پییر گروسِر»، از نظر غرب تا هنگامی که پوتین در روسیه بر سر کار است، امکان اقدامات سازنده بسیار اندک است، زیرا وی قدرت سیاسی خود را در درون کشور از زورآزمائی با غرب و زوربازو نشان دادن می‌گیرد و پیوستن به دیگر کشورها در نظم جهانی موجود او را در داخل ضعیف می‌کند.
با این حال، روسیه اینک بر سر دو راهی قرار گرفته است. این کشور، به گفتۀ «سیریل بِرِت»، اگر خواستار شرکت در ساختن نظم جهانی است، باید قواعد بازی را بپذیرد و نمیتواند از یکسو در جستجوی یافتن جایگاهی در این صحنه باشد و از سوی دیگر در جهت تخریب آن تلاش کند.
چشم انداز را در فایل صوتی گوش کنید.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید