مسیحیت در عصر روم باستان به الجزایر راه یافت. با هجوم اعراب مسلمان در قرن هفتم میلادی از پیشرفت بازایستاد. اما پس از تسخیر الجزایر به دست ارتش فرانسه در ۱۸۳۰ دوباره در آن سرزمین پا گرفت. دولت فرانسه در آغاز تبلیغ مسیحیت را در میان مسلمانان ممنوع کرد. اما رفته رفته از سختگیری در این باره کاست و میسیونرها یعنی مبلغان مسیحی توانستند به میان مسلمانان بروند و به تبلیغ مسیحیت بپردازند. با این حال، مسلمانان زیادی به مسیحیت نگرویدند. در دورۀ استعمار فرانسه که ۱۳۲ سال طول کشید جمعیت مسیحیان الجزایر به یک میلیون نفر رسید. امروز آمارهای رسمی شمار مسیحیان الجزایر را نزدیک به ۱۰۰ هزار و شمار پروتستانهای آن کشور را کمی بیش از ۸۴ هزار نفر اعلام میکنند.
شنبۀ گذشته ۸ دسامبر مراسم رسمیِ «اعلام سعادتِ ابدی» برای ۱۹ شهیدِ کاتولیک که در دهۀ ۱۹۹۰ به دست اسلامگرایان تندرو الجزایری کشته شدند با حضور فرستادۀ ویژۀ پاپ در کنیسۀ سانتاکروزِ شهر وَهْران، دومین شهر بزرگ الجزایر، برگزار شد. ۷ راهبِ صومعۀ تَبحَرین در شمال الجزایر و اسقف وَهران جزو آن ۱۹ مؤمن مسیحی بودند. کلیسا آنان را «شهید» میشناسد، زیرا به سبب ایمان مسیحیشان به قتل رسیدهاند.
مسیحیت در عصر روم باستان در الجزایر رواج یافت. اما پس از هجوم واندالها، قبایلِ ژرمنیِ شرقی، در قرن پنجم میلادی به شمال افریقا و تشکیل پادشاهی واندال، از رونق افتاد. پس از برچیده شدن آن پادشاهی در ۵۳۴ میلادی و آغاز حاکمیت امپراتوری بیزانس بر افریقای شمالی مسیحیت دوباره در الجزایر رونق گرفت. اما با هجوم اعراب مسلمان در قرن هفتم میلادی از پیشرفت بازایستاد.
دستیابیِ اعراب به سرزمینهای افریقای شمالی چندین قرن از گسترش مسیحیت در الجزایر جلوگیری کرد. اما مورخان علت اصلیِ زوالِ دین مسیحی را در آن سرزمین بیبهره بودن کلیسای مسیحیِ الجزایری از سنت نیرومند رُهبانی و ظهور جریانهای الحادی مانند دوناتیستها در آن سرزمین میدانند که سلسله مراتب کلیسایی را نمیپذیرفتند و سببساز تفرقه در جهان مسیحیت شدند. در حالی که کلیسای ارتدکس قِبطی در مصر که از یک سنت ریشه دار رُهبانی برخوردار بود، توانست تا اوایل قرن چهاردهم میلادی در برابر اسلام مقاومت کند. البته مورخانی معتقدند که چندین قرن پس از هجوم اعراب و گسترش اسلام در افریقای شمالی جماعتهای مسیحی در سرزمینهای میان طَرابلُس و مراکش به حیات خود ادامه دادند. برای مثال، در قلعۀ بنی حَماد در شمال الجزایر شواهدی یافتهاند که نشان میدهد در اوایل قرن دوازدهم میلادی جماعتی مسیحی در آنجا میزیست. باستانشناسان در پیرامون کارتاژ، شهری در شمال شرق تونس، نیز آثاری از مقبرههای مقدسان مسیحی یافتهاند که نشان میدهد پس از ۸۵۰ میلادی زائران مسیحی از سرزمینهای شمال افریقا به زیارت آنها میرفتهاند. در زمان حاکمیتِ مسلمانان بر اسپانیا نیز مسیحیان الجزایر با مسیحیان اسپانیا رابطه داشتند.
پس از به قدرت رسیدن سلسلههای مسلمانِ بِربِر یا آمازیغ به نامهای المرابطون و الموحّدون در قرنهای یازدهم و دوازدهم میلادی عرصه بر مسیحیان تنگتر شد. با این حال، نامهای در آرشیوهای کاتولیکی یافتهاند که نشان میدهد در دورۀ حاکمیت آن سلسلهها هنوز چهار اسقف در افریقای شمالی حضور داشتند، در حالی که پیش از حملۀ اعراب شمار اسقفها در آنجا به ۴۰۰ نفر میرسید. تا اوایل قرن ۱۵ میلادی بِربِرهای مسیحی در شهر تونس و نَفزاوة، منطقهای در جنوب غربیِ کشور تونس میزیستند.
پس از تسخیر الجزایر به دست ارتش فرانسه در ۱۸۳۰ مسیحیت دوباره در آن سرزمین پا گرفت. در ۱۸۳۸ با انتصابِ اسقف الجزایر کلیسای کاتولیک در آن سرزمین به راه افتاد. اسقف الجزایر در سال ۱۸۶۶ به مقام اسقف اعظم رسید. پس از ساختن کاتدرالِ «قلب الاقدس» یا «ساکره کؤر» در ۱۹۵۶ در الجزیره قرارگاه یا دفتر مرکزی اسقف اعظم الجزایر به آنجا منتقل شد. پیش از آن قرارگاه اسقف اعظم مسجد جامع الجزیره به نام «جامعِ کَتشاوة» بود که در دورۀ استعمار فرانسویان آن را زیر نام «کاتدرالِ سن فیلیپ» به کلیسای جامع تبدیل کرده بودند. دستگاه اداری مذهب پروتستان نیز در سال ۱۸۳۹ در الجزایر آغاز به کار کرد.
دولت فرانسه در آغاز تبلیغ مسیحیت را در میان مسلمانان ممنوع کرد. اما رفته رفته از سختگیری در این باره کاست و میسیونرها یعنی مبلغان مسیحی توانستند به میان مسلمانان بروند و به تبلیغ مسیحیت بپردازند. اما مسلمانان زیادی به مسیحیت نگرویدند. با این حال، میسیونرهای کاتولیک از ساختن مدرسه و بیمارستان، ایجاد کارگاههای تولیدی و آموزش کارکنانِ محلی برای ادارۀ این نهادهای جدید بازنایستادند. پروتستانها نیز کتابخانههای عمومی، مدارسِ خصوصی پروتستان و یتیمخانۀ بزرگی در منطقۀ «دالی ابراهیم» تأسیس کردند. پس از استقلال الجزایر در ۱۹۶۲ بعضی از میسیونرها و تشکیلات میسیونری در الجزایر ماندند و به کوششهای انساندوستانهشان در میان مردم فقیر ادامه دادند.
در دورۀ استعمار فرانسه که ۱۳۲ سال طول کشید جمعیت مسیحیان الجزایر به یک میلیون نفر رسید. اما بیشتر آنان پس از استقلال، آن کشور را ترک کردند. در اوایل دهۀ ۱۹۸۰ میلادی نزدیک به ۴۵ هزار مسیحی در الجزایر زندگی میکردند که بیشتر آنان خارجی بودند و یا الجزایریهایی که با اروپاییها ازدواج کرده بودند. سه اسقف و یک اسقف اعظم در آن کشور حضور دارند که هریک قلمرو مذهبی خود را دارد: اسقف وَهران، اسقف قُسَنطینه، اسقف الاَغْواط که وابسته به واتیکان است و، سرانجام، اسقف اعظم الجزیره. امروز آمارهای رسمی شمار مسیحیان الجزایر را نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر و شمار پروتستانهای آن کشور را کمی بیش از ۸۴ هزار نفر اعلام میکنند.
میسیونرها میتوانند به فعالیتهای بشردوستانهشان ادامه دهند، اما حق تبلیغ دینی ندارند. از سپتامبر سال ۲۰۰۶ دولت هرگونه تبلیغ مسیحیت را در میان مسلمانان ممنوع کرده است و اگر مبلغی به این کار دست بزند ممکن است به ۵ سال زندان محکوم شود.
بعضی از قِدیسان سرشناس مسیحیت از الجزایر برخاستهاند. مانند آگوستینِ قدیس که بِربِرتبار بود و در نوامبر ۳۵۴ میلادی در «طاغاست» که اکنون «سوق اَهْراس» نامیده میشود زاده شد و در اوت ۴۳۰ میلادی در شهر هیپوُن که اکنون عنّابة نام دارد، از جهان رفت. او یکی از اثرگذارترین اندیشهگرانِ مسیحیت بود. در آغاز مانوی بود و اعتقاد به نیک و بد یا خیر و شر را تا پایان عمر از مانویت گرفته بود. آگوستین قدیس سپس زیر تأثیر نوافلاطونیان به مفهوم خدای توانا معتقد شد که برخلاف خدای ناتوان مانویان، سرانجام خیر را بر شر یا نیک را بر بد پیروز میگرداند.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید