ایران، در آرزوی برپایی یک امپراطوری در منطقه

رسانه های امروز فرانسه گر چه در انعکاس اخبار تاسف بار زلزله نپال گرایش مشترکی نشان داده اند، با این حال در بازتاب حوادث دیگر جهان هر کدام حساسیت های خود را دنبال کرده اند.

لیبراسیون در صفحه اندیشه ها مقاله جالب و مفصلی دارد درباره ایران که توسط محمد رضا جلیلی استاد موسسه مطالعات بین المللی در ژنو و نیز تیری کلنر استاد علوم سیاسی دانشگاه آزاد بروکسل نگاشته شده است.

نویسندگان این مقاله ابتدا یادآوری می کنند که در متن هرج و مرجی که اینک خاورمیانه را فرا گرفته است، ایران با ثبات نسبی خود و نیز داشتن یک نیروی نظامی مقتدر و مسلح بنام سپاه پاسداران، که علاوه بر نقش داخلی اش بازوی مسلحی نیز در خارج از ایران دارد در سالهای اخیر کوشیده است تا از حوادث منطقه به نفع خود بهره گیرد.

بعقیده نویسندگان، ایران را نمی توان یک قدرت بزرگ منطقه ای محسوب کرد. این کشور در واقع به یاری ناتوانائی ها و پراکندگی ها در کشورهای منطقه، در جایگاه قدرت قرار گرفته است و نه از طریق اراده ی تبدیل شدن به قدرت.

آنها مثال می زنند که ایران نقشی در بحران سوریه و سپس جنگ داخلی این کشور نداشت اما از ان بهره گرفت تا به قدرتی در این کشور تبدیل شود. در عراق هم این آمریکائی ها بودند که شیعیان را به اریکه قدرت نشاندند و ایران را در آن کشور به قدرت تبدیل کردند.

ایران در بحران های ناشی از بهار عربی نیز نقشی نداشت، اما از آن بهره گرفت.
درست است که ایران حزب الله لبنان را سازمان داد ولی این کشور نقشی در پراکندگی و ضعف دولت لبنان نداشته است.

بعقیده نویسندگان، همین منطق را می توان درباره یمن و بحرین نیز بکار گرفت، چرا که ایران در این دو کشور نیز نقشی حاشیه ای بعهده دارد.

آنها نتیجه گرفته اند که این ادعا که گویا ایران تنها قدرت منطقه ای است که می تواند از ادامه هرج و مرج در خاورمیانه جلوگیری کند یک تعبیر غلوآمیز است. چرا که تهران تنها قدرت منطقه نیست. عربستان سعودی، ترکیه و اسرائیل سه قدرت منطقه ای دیگری هستند که براحتی با تهران رقابت می کنند.

و اما فیگاروی امروز مصاحبه ای دارد با ایاد علاوی معاون ریاست جمهوری عراق در امر آشتی ملی. این شیعه لائیک که در سالهای 2004 و 2005 -پس از سرنگونی صدام حسین- نخست وزیر عراق بود، اینک در پست جدید خود نسبت به آینده آشتی ملی در عراق با بدبینی مینگرد. او در این مصاحبه می گوید تنها راه پیروزی بر داعش این است که قبایل مناطق تحت اشغال داعش را علیه آنها به مبارزه بکشانیم. او می گوید با رهبران قبایل مناطق تحت اشغالی در تماس است. آنها در گام اول، برای بسیج نیروهایشان به پول و اسلحه نیاز دارند. اما پرسش بعدی آنها این است که پس از پیروزی بر داعش چه سرنوشتی انتظارشان را می کشد؟ کدام نیروهای امنیتی در مناطق آزاد شده مستقر خواهند شد؟ بازگشت کسانی که از منطقه گریخته اند چه مدت طول خواهد کشید؟ چه کسی خسارات مردم را خواهد پرداخت؟

بعقیده ایاد علاوی حوادثی که در مناطق آزاد شده تکریت اتفاق افتاد و شبه نظامیان شیعی خانه های مردم را غارت کرده و آتش زدند، دیگر انگیزه ای برای سنی ها در مناطق اشغالی باقی نمی گذارد تا علیه داعش بسیج شوند.

معاون رئیس جمهوری عراق در این مصاحبه به سیاست ضد بعثی دولت حیدر العبادی انتقاد می کند و می گوید تا این سیاست عوض نشود نخواهیم توانست بر دشمنی ها غلبه کنیم. او با ناامیدی پیش بینی می کند که تا رهبران فعلی عراق بر سر کار هستند این سیاست مبارزه علیه بعثی های رژیم گذشته عوض نخواهد شد.

او می گوید نخست وزیر عراق زمانی که بر سر کار آمد اعلام کرد که سیاست آشتی میان دو گروه شیعه و سنی بالاترین الویت اوست. اما هشت ماه پس از روی کار آمدن او هیچ پیشرفتی در این زمینه انجام نشده است. نخست وزیر فقط قول می دهد. احتمال دارد که این وضعیت نتیجه فشار های ایران باشد که نمی خواهد اشتی ملی در عراق انجام شود. او معتقد است که ایران با بقیه کشورهای منطقه نیز نمی خواهد آشتی کند.

علاوی ضمن تاکید بر استقلال عراق اضافه می کند که سیاست های حیدر العبادی کشور را بسوی افراط گرائی پیش می راند.