نوه خواندۀ رضا شاه، کریستیان پهلوی، شاهزاده‌ای که خود را «مسافر مخفی تاریخ» می داند

میهمان این هفتۀ برنامۀ «چهره ها و گفتگوها» ، شاهزاده خوانده ایست از آخرین سلسلۀ پادشاهی ایران که زندگی او بیشتر به افسانه می ماند. کریستیان پهلوی، فرزند خواندۀ علیرضا پهلوی است. او که خود را «مسافرمخفی تاریخ» می نامد، عاشق ایران است و هر بار که نام ایران را بر زبان می آورد، سخن در گلویش حبس میشود، گوئی نمی خواهد این کلمه با بیان از دست برود. گفتگو با کریستیان پهلوی را در شهر محل اقامتش، نیس در جنوب فرانسه، با این پرسش آغاز می کنم که او کیست، افسانۀ زندگیش را چه سان نقل می کند و خود، خویش را چگونه می بیند ؟

کریستیان پهلوی، فرزند خواندۀ علیرضا پهلوی

در بارۀ میهمان هفته
زندگی «شاهزاده خواندۀ» آخرین سلسلۀ پادشاهی ایران، کریستیان پهلوی، بیشتر به افسانه می ماند. او دو سال پس از شروع جنگ جهانی دوم از عشق پنهان میان یک دختر جوان فرانسوی و پزشکی آلمانی که در ارتش این کشور خدمت می کرد، در پاریس بدنیا آمد.

در دورانی که آتش خصومت در اروپا زبانه می کشید، سایۀ سیاۀ جنگ خیلی زود بر زندگی او که خود نماد غلبۀ عشق بر عداوت بود، افکنده شد. پدر به جرم مهر ورزی به زنی از دشمن به استالینگراد انتقال یافت و در گرما گرم نبردها، هنگامیکه تنها ٢٨ سال داشت، کشته شد.

مادر، که به یک خانوادۀ لهستانی تبار نامدار و صاحب صنعت تعلق داشت، در پایان جنگ با شاهزاده ای ایرانی که برای شرکت در کارزار آزادی فرانسه در این کشور بسر میبرد، آشنا شد. زیبائی او دل شاهزادۀ جوان را ربود و یکسال بعد به همسری او در آمد. این شاهزادۀ جوان، علیرضا پهلوی، فرزند رضا شاه و برادر آخرین پادشاه ایران بود.

علیرضا، سالهای ١٩٤١ تا ١٩٤٤ را بهمراه پدر، که از طرف متفقین به افریقای جنوبی تبعید شده بود، در این کشور گذراند و در پایان جنگ با به سلطنت رسیدن برادرش، محمد رضا شاه، به ایران باز گشته و به خدمت ارتش در آمده بود. او در مارس ١٩٤٥ داوطلبانه وارد ارتش یکم فرانسه بفرماندهی ژنرال دو لاتردو تسینیی شد که برای آزاد کردن آلزاس از اشغال ارتش آلمان می جنگید.

علیرضا پهلوی هنگامیکه در سال ١٩٤٦ با خانم کریسیتیَن شولوسکی ازدواج کرد، فرزند خردسال او، کریستیان، را بفرزندی پذیرفت و این چنین نام خود را بر او نهاد. مادر و فرزند که اینک دیگر از خاندان سلطنتی محسوب می شدند، در تهران اقامت گزیدند. اما بخت شوم یکبار دیگر بر زندگی آنها سایه افکند و علیرضا پهلوی هنگامیکه تنها ٣٣ سال داشت در یک حادثۀ هوائی جان خود را از دست داد.

کریستیان نوجوان پس از پایان تحصیلات متوسطه به مطالعۀ علوم سیاسی پرداخت و به اخذ دکترا در این رشته از موسسۀ پر آوازۀ علوم سیاسی پاریس نائل آمد. وی آنگاه به ایران بازگشت و به تدریس در دانشگاه همدان مشغول شد.
وقوع انقلاب اسلامی در ایران، وی را مجبور به ترک این کشور کرد. کریستیان پهلوی از آن پس تا هنگام بازنشستگی بمدت سی سال به روزنامه نگاری پرداخت و سالها دبیر هیئت تحریریۀ روزنامۀ نیس ماتن بود.

وی سالها پیش خاطرات خود را زیر عنوان «دانه‌های ساعت شنی» منتشر کرد و در آوریل ٢٠١٥ با همکاری فرزند خود، پییر پهلوی، کتاب جدیدی را که به چگونگی و علل برآمدن و پیروزی انقلاب ایران اختصاص دارد، به چاپ سپرد. این کتاب «باتلاق آیت الله» ها نام دارد.