دسترسی به محتوای اصلی
زمینه ها و دیدگاه ها

چهل سال پیش: تکاپوی شاپور بختیار برای گذار نرم

نتشر شده در:

شاپور بختیار با اتکاء به چه چیز مسئولیت سنگین نخست‌وزیری را پذیرفت؟ او که تنها ٣٧ روز در برابر توفان انقلاب مقاومت کرد، آیا مرتکب اشتباه سیاسی شد یا فارغ از این دست ملاحظات تنها به خاطر وظیفۀ ملی خود قد راست کرد؟ هر چند برخی کارشناسان و صاحب‌نظران معتقدند که بختیار از همان آغاز بختی برای موفقیت نداشت اما همگی در تأیید شهامت اخلاقی وی هم‌نظرند.

شاپور بختیار در آخر هفته منتهی به ۱۷ دی، کنفرانس مطبوعاتی که در منزلش در کامرانیه برگزار کرد، قصد خود را برای قبول نخست وزیری رسماً اعلام نمود.
شاپور بختیار در آخر هفته منتهی به ۱۷ دی، کنفرانس مطبوعاتی که در منزلش در کامرانیه برگزار کرد، قصد خود را برای قبول نخست وزیری رسماً اعلام نمود. DR
تبلیغ بازرگانی

شاپور بختیار پذیرش مسئولیت نخست‌وزیری را چنین توجیه کرده بود: «وقتی که سرطان خمینی تمام اعضاء بدن و ارگان‌های ملت ایران را گرفته بود، من دو راه داشتم: یا بگویم چادر وجاهت ملی به سر می‌کشم و دخالت نمی‌کنم؛ یا مثل دیگران عربده بکشم ˝جمهوری اسلامی̏... من فرمان شاه را قبول کردم و سعی خودم را هم کردم».

سیروس آموزگار که وزارت اطلاعات و جهانگردی دولت بختیار را به عهده داشت معتقد است که استراتژی شاپور بختیار چندان اشتباه نبود: او قصد داشت دولت خود را تا اردیبهشت ١٣۵٨ حفظ کند تا موعد انتخابات برسد. اما شاید او تصور نمی‌کرد که ارتش از پشتیبانی دولت دست بردارد.

محمد مشیری معاون وقت شاپور بختیار نیز حدود یک سال قبل از فوت، به رادیو بین‌المللی فرانسه گفته بود که در سال ١٣۵٧ تصور می‌کرد که شاپور بختیار خواهد توانست موافقت آیت‌الله خمینی را جلب کند.

حسن شریعتمداری فعال سیاسی و فرزند آیت‌الله شریعتمداری، با یاد آوردن آن روزهای حساس می‌گوید که بختیار بعد از پذیرش نخست‌وزیری «برای پدرم پیغامی فرستاد، اما آیت‌الله شریعتمداری پاسخ داد که دیگر دیر شده است ولی اگر وظیفۀ ملی خود می‌دانید، بحث دیگری است». به گفتۀ حسن شریعتمداری، بختیار خبر نداشت که مذاکرات آمریکایی‌ها‌ با آیت‌الله خمینی، سرنوشت دولتش را رقم زده بود.

امیر طاهری که در آن ایام نیز روزنامه‌نگار بود و شاهد تحولات بی‌سابقۀ کشور، می‌گوید که از همان ابتدا بعید می‌دانست که بختیار بتواند از «توفان» بگذرد. با اینحال او نیز شهامت و حسن نیّت بختیار را می‌ستاید.

داریوش همایون قائم‌مقام حزب رستاخیز و وزیر اطلاعات و جهانگردی در کابینۀ جمشید آموزگار که حدود ٢ سال قبل از مرگ و به مناسبت سی‌امین سالگرد انقلاب با این رادیو گفتگو کرده بود، اعتقاد داشت که شاپور بختیار با قاطعیت کافی با انقلابیون برخورد نکرد و از طرفداران خود نیز غافل ماند...

مشروح سخنان همۀ این صاحب‌نظران را در فایل صوتی گوش کنید.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.