سال ٢٠۱۵ میلادی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران، سال نیکویی برای زنان نبود. آمارهای سازمانهای ملل و برخی نهادهای حقوق بشری حاکی از افزایش خشونت علیه زنان، عدم کاهش تبعیضهای جنسیتی و چه بسا بیشتر شدن آنها و نیز گسترده شدن موانع مختلف برای حضور و فعالیت زنان در اجتماع بوده است.
آمارهای منتشرشده طیفهای مختلفی از محدودیت را در کشورهای متفاوت نشان میدهد و ایران از جمله کشورهایی است که اخبار مربوط به این مسأله در آن چندان امیدوارکننده نیست. اکنون روز جهانی زن، هشتم مارس در حالی فرامیرسد که براساس یک تحقیق ملی در ایران، 66 درصد زنان ایرانی خشونت را تجربه میکنند؛ تحقیقی که چندان هم تازه نیست و سابقه آن به تقریباً یک دهه پیش میرسد.
از سوی دیگر گزارش کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس ایران میگوید که «آمار مرگ ناشی از خشونت میان زنان یرانی 15 تا 44 سال با مرگ ناشی از سرطان در ایران برابری میکند». هرچند این آمار هم به طور دقیق گویای وضعیت خشونت علیه زنان در ایران نیست.
پروین بختیارنژاد، روزنامهنگار و فعال حقوق زنان ساکن پاریس، در گفتوگو با بخش فارسی رادیو بینالمللی فرانسه تأکید میکند که آمار رسمی در این زمینه وجود ندارد و دولت اگر هم آماری در این مورد تهیه کند، آن را مخفی نگاه میدارد.
به گفته وی «از آنجا که نوع حکومت در ایران، ایدئولوژیک و ارزش محور است، این ایده باعث میشود که خشونت علیه زنان و انواع دیگر آسیبهای اجتماعی، پنهان باقی میماند و آمارها و ابعاد و اشکال آن به افکار عمومی ارائه نمیشود.»
سال گذشته سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس شورای اسلامی در ایران اعلام کرد که کمتر از 35 درصد خشونتهای خانگی در این کشور به پلیس گزارش میشود. با این حال در همان زمان نیز تأکید شد که با توجه به مشکلات موجود در کشور در زمینه پژوهشهای دانشگاهی و عدم انجام پژوهش ملی و دقیق در زمینه خشونت علیه زنان، آمار ارائه شده قابل تعمیم و استناد نیست. پروین بختیارنژاد میگوید: «وقتی که آمارهای دقیق در اختیار افکار عمومی و پژوهشگران گذاشته نمیشود، به طور مداوم بر این خشونتها افزوده خواهد شد چون نمیتوان در مورد آن کار علمی انجام داد.»
با این حال هراز چندگاه گزارشهایی پراکنده و البته غیررسمی درباره وضعیت زنان در ایران و خشونتهای صورت گرفته علیه آنان منتشر میشود. گزارشهایی که به گفته این فعال زنان نشانگر پدیدآمدن تغییراتی در جامعه ایران است: «تغییراتی در بدنه جامعه ایران و از خود مردم شروع شده است اما این تغییرات الزاماً به معنی تغییر همه افراد جامعه نیست.»
با وجود عدم انتشار آمار رسمی در زمینه خشونت علیه زنان در ایران میتوان اشکال مختلف این خشونت را دستهبندی کرد. خشونتی که از خانه آغاز میشود و به جامعه میرسد. همچنان که بختیارنژاد درباره گستره این خشونت چنین توضیح میدهد: «این خشونت ابعاد بسیار متکثری دارد و شامل خشونتهای فیزیکی، جنسی، روانی و عاطفی میشود. همچنین خشونت در حوزه سیاست، اجتماع و فرهنگ نیز از جمله اشکال آن است.»
علی محمد ذوالفقاری، معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد، روز دوشنبه 17 اسفند، از افزایش سالانه تعداد زنان فقیر و نیز کاهش سن زنان سرپرست خانوار خبر داده است. امری که از یکسو نشاندهنده کاهش سن ازدواج دختران در ایران است.
پروین بختیارنژاد میگوید که «خشونت علیه زنان گستره وسیعی را از برخورد خشونتآمیز در خانه تا عدم امکان دسترسی به پستهای سیاسی برای زنان دربرمیگیرد».
همچنان که تازهترین آمار از تعداد زنان راهیافته به مجلس در ایران نشان میدهد که از مجموع 288 کرسی تاکنون فقط 15 زن به مجلس راه یافتهاند. آمارهای بانک جهانی نیز نشان میدهد که سهم زنان از مجلس شورای اسلامی در ایران فقط 3 درصد است.
مقایسه این رقم با حضور یک زن در برابر هر 5 مرد در پارلمانهای ملی دیگر کشورها، وضعیت حضور زنان در جامعه ایران را روشنتر میسازد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید