شبکه‌های اجتماعی در خدمت سازمان‌های تروریستی، تهدید امنیتی درحال رشد

شاهراه‌های مدرن مبادلات اطلاعات و داده‌های فنی امروزه به یکی ازعوامل اجتناب ناپذیر نه تنها صنعت و تجارت که زندگی روزمره شهروندان جهان تبدیل شده است. 

DR

اگربتوان مفهوم ساده‌ای برای جهانی شدن ارائه کرد، بی‌تردید شاهراه‌های ارتباطی، مجازی، اینترنتی؛ (پروتکل انتقال اطلاعات)؛ تجسم فیزیکی وملموس آن فراگرد جهانی شدن فرد، فرد زندگی شهروندان کرهٔ زمین است.

حدود دو دهه پس از عمومی شدن رایانه وخطوط ارتباطات مجازی، در سال ۲۰۰۳ میلادی بود که «نشست بین المللی سران برای جامعه اطلاعاتی» برای بحث پیرامون عوامل وپیامد‌های ورود اینترنت به زندگی عمومی ساکنان کره خاکی درژنو تشکیل گردید.

«کوفی عنان» دبیرکل وقت سازمان ملل درسخنان افتیاحیه خود پیرامون دلایل فراخوان نشست اظهارداشت: موضوع‌های مربوط به حاکمیت براینترنت بسیارگسترده و درعین حال پیچیده است. اما همگان علاقمندند که امنیت اینترنت تامین و قابل اعتماد باشد.

کوفی عنان برلزوم این امرتاکید نمود که برای حاکمیت و تامین امنیت مبادلات اینترنتی باید مدل‌های مشارکتی و مشترک جهانی به وجود آید. وی گفت: این فضای مجازی ارتباطی باید دردسترس همه مردم جهان قرارگیرد وپاسخگوی نیازهای همه شهروندان دنیا باشد.

عنان گفت: درحال حاضر، ۲۰۰۳ میلادی، بُرد، توزیع و دسترسی به اینترنت بسیارناعادلانه است و اکثریت بزرگی از مردم جهان هنوز از مواهب و امکانات آن بی‌بهره‌اند.

اکنون ۱۴ سال از سخنان کوفی عنان می‌گذرد، دراین میان سرعت رشد سرسام آور ارتباطات و تکنولوژی حامل‌ها یعنی رایانه‌ها، با شتابی بیسابقه، به معنی واقعی یک جامعه جهانی اطلاعاتی را به وجود آورده است، که به گفته معروف «مارشال مک لوهان» کانادایی «تبدیل جهان به یک دهکده جهانی» تا حدود زیادی تحقق یافته می‌نماید.

امروزه ارتباطات مجازی امکان حضورهمگانی را از پیشرفته‌ترین متروپل‌های جهان تا دورافتاده‌ترین نقاط کره خاکی تحقق بخشیده است.

نقش اینترنت درسال ۲۰۱۷ درزندگی اجتماعی، همچنین درپهنهٔ پژوهش‌های علمی وفنی، برنامه ریزی درجهت توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، هنری، تفننی وسرگرمی انکارناپذیراست. هرروز که می‌گذرد خانه‌های بیشتری دراقصا نقاط جهان، با بهایی بسیارارزان، به این خانواده جهانی ارتباطات می‌پیوندند.

افزایش تصاعدی شمارابونمان‌ها، به ویژه درکشورهای آسیا، اقیانوسیه و آمریکای لاتین نشان می‌دهد که دامنه شبکه‌های مجازی با سرعتی باورنکردنی درحال گسترش و توده‌ای شدن است. دراین میان تلفن‌های همراه نیزخود به عاملی بدیع و تازه درجهت گستردن این پیوندهای مجازی تبدیل شده است.
واما افزایش رفاه و شکوفایی درپهنه دریافت اطلاعات وفراوری آن‌ها درزمینه‌های گوناگوی یک روی سکهٔ این پدیدهٔ مدرن عصرحاضر است.

روی دیگرسکه جنبه‌ ی استفاده‌ های تبهکارانه از این پدیده است، که امروزه به یکی از نگرانی‌های عمده دولت ها به شمارمی رود.

به سخنی دیگر پیچیده گی موارد استفاده ازاین پدیده دردهه‌های اخیرامنیت ملی کشور‌ها را نیزدچاردگرگونی کرده است.
برای مثال، ورود «هکر‌ها» به برخی از نهاد‌های بسیارمحافظت شدهٔ آمریکا از این نوع رویدادهای نگران کننده بوده است.

به این ترتیب اکنون مدت هاست که استفاده از فناوری‌های جدید اطلاعاتی به عنوان عامل تهدید علیه امنیت ملی و بی‌ثبات سازی به طور جدی دردستورکارستادهای امنیتی قرارگرفته است.

برای نمونه گزارش‌های متعددی نشان می‌دهد که شبکه‌های ترویستی امروزه قادرند از شبکه‌های اطلاعاتی برای انواع فعالیت‌های خود مانند، استخدام، تبلیغ اندیشه، دستور‌ها و پیام‌های سازمانی و ارتباط با وسائل ارتباط جمعی ‌‌‌نهایت استفاده را بنمایند.

درجریان اوجگیری بحران خونین سوریه، درسال ۲۰۱۴ میلادی، روزنامه انگلیسی «گاردین» با انتشارگزارشی نوشت، مقامات دانشگاهی پس ازمطالعاتی که بیش از یک سال ونیم به طول انجامید گزارشی را درمورد نقش شبکه‌های اجتماعی، تلفن‌های هوشمند و اسکایپ درجذب نیرو برای تروریست‌ها وانتقال آن‌ها به سوریه انتشارداده‌اند.

به نوشته گاردین، مرکز بین المللی مطالعات خشونت سیاسی و افراط گرایی طی چند ماه بررسی به دلایل خروج برخی جوانان از کشورهای دموکراتیکی که شهروندان آن‌ها محسوب می‌شدند و پیوستن به مخالفان و گروهای مسلح درسوریه وجنگ ضد نظام بشاراسد اشاره کرده است.

یک تحلیگرایرانی به نام «میثم لطفی» درمورد رابطه تروریسم و شبکه‌های مجازی می‌نویسد: نفوذ تروریست‌ها به شبکه‌های اجتماعی از زمان ظهورالقاعده آغازشد وطولی نکشید که این فضا به یکی ازکاربردی‌ترین ابزارهای تروریستی تبدیل شد.

به نوشته این تحلیگر، مشکل اصلی درزمینه شبکه‌های اجتماعی این است که یک قانون کلی برای حضور کاربران عادی و گروهک‌های تروریستی وجود دارد وبراین اساس همه کاربران می‌توانند صفحه اختصاصی دراختیارداشته باشند و به دلخواه خود مطالب مختلف را به اشتراک بگذارند.

این مسئله به گروهک‌های تروریستی آزادی عمل داده تا به راحتی بتوانند براساس سیاست‌های شخصی خود دراین فضا‌ها حاضرشوند و حتی اگر برحسب محتوایی که منتشرمی کنند صفحه آن‌ها مسدود شود، به راحتی درکوتاه‌ترین زمان صفحه دیگری بازمی کنند.

برای نمونه این مشکل در «فیس بوک» هنوز حل نشده باقی مانده است. مقامات «فیس بوک» اعلام داشته‌اند هرگونه پروفایل، صفحه یا گروه وابسته به سازمان‌های تروریستی اجازه فعالیت دراین شبکه اجتماعی را ندارند.

سخگوی «فیس بوک» می‌گوید: فیس بوک جای هیچ فعالیتی را به تروریست‌ها نمی‌دهد و حضورآن‌ها را دراین شبکه ناممکن می‌سازد.

درکنار «فیس بوک» شبکه اجتماعی دیگر حضوردارد که طی سال‌های اخیربه علت امکان ارسال و انتشارپیام‌های کوتاه ازمحبوبیت بسیاربرخوردارگردیده که «توییتر» نام گرفته است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که نیروهای داعش از این شبکه برای پیشبرد اهداف خود بیش از دیگر کانال‌ها سود می‌جوید.
خبرهایی که درسال گذشته میلادی انتشاریافت نشان می‌داد که داعش برای مبادله اطلاعات وپیشبرد اهداف خود به «تلگرام» نیزروی آوده است.

این گزارش‌ها همچنین نشان می‌دهد که داعش عملیات پیام رسانی و تبلیغاتی خود را از توئیتربه سامانه‌ای «تلگرام» انتقال داده است.

سایت «انتخاب» دریک گزارش ویژه درمورد شبکه‌های اجتماعی و تروریسم نوشت: گروه تروریستی داعش درعرصه رسانه‌ها تا به امروز توانایی‌های بالایی از خود نشان داده و ازاین ابزار به نحوی بهره برداری کرده که هیچ گروه تروریستی و بنیادگرای دیگری نظیرآن را تا کنون انجام نداده است.

رسانه برای داعش به مثابه مهمات جنگی که برسراهدافش می‌ریزد، عمل می‌کند و برای ارتباط با مخاطب عام درجهان از استراتژی قابل ملاحظه‌ای برخورداراست.

درباره نقش فناوری اطلاعای درزمینه‌های گوناگون زندگی انسان امروزبه گفت‌و‌گوی رحمت قاسم بیگلو با «نیما راشدان» کار‌شناس ارتباطات و فناوری‌های مدرن گوش کنید: