دسترسی به محتوای اصلی
مقاله ویژه

دهمین سال تولد "ویکی لیکس" با افول ستاره ژولین آسانژ همراه شده است

"ژولین آسانژ" اینک چهار سال است در قفس طلائی اش واقع در سفارت اکوادور در لندن، اسارت بی روزنه ای را از سر می گذراند به این امید که قوه قضائیه سوئد حکم بازداشت و استرداد او را لغو کند. با این حال جمعه گذشته یک دادگاه تجدید نظر در سوئد، حکم بازداشت و استرداد او را تائید کرد.

سایت اینترنتی ویکی لیکس، بعنوان تارنمائی که در جهان مجازی به محلی برای افشای اسناد سری تبدیل شده است، دهمین سال تاسیس خود را جشن گرفت.
سایت اینترنتی ویکی لیکس، بعنوان تارنمائی که در جهان مجازی به محلی برای افشای اسناد سری تبدیل شده است، دهمین سال تاسیس خود را جشن گرفت. REUTERS/Axel Schmidt
تبلیغ بازرگانی

سایت اینترنتی ویکی لیکس، بعنوان تارنمائی که در جهان مجازی به محلی برای افشای اسناد سری تبدیل شده است، امروز (سه شنبه 4 اکتبر) دهمین سال تاسیس خود را جشن گرفت.

این در حالی است که بنیاد گذار آن "ژولین آسانژ"، استرالیائی چهل و پنج ساله ای که با انتشار ده میلیون سند سری، به ستاره پر جاذبه ای در جهان اینترنتی تبدیل شده بود، در سالهای اخیر، از سوی دوستان و نزدیکانش مورد انتقاد قرار گرفت و مخالفانش نیز او را به ابزاری در دست دولت ها و نهاد ها متهم کردند و بنظر می رسد که اینک دوران افول خود را می گذراند.

چهارم اکتبر سال 2006 بود که سایت اینترنتی "ویکی لیکس دات اورگ" خود را به ثبت رسانید و چهار سال بعد در سال 2010 به اولین و معروفترین سایت افشاگر اسناد سری معروف شد.

در واقع در 28 نوامبر سال 2010 بود که ویکی لیکس با انتشار هزاران تلگرام الکترونیکی دیپلماتیک که از سوی دیپلمات های ایالات متحده در سراسر جهان به وزارت خارجه این کشور فرستاده می شد، عرق سردی بر پیشانی مسئولان سیاسی آمریکا نشانید.

ژولین آسانژ این نامه ها را که 250 هزار سند بودند در اختیار پنج روزنامه معتبر جهان، نیویورک تایمز، گاردین، اشپیگل، لوموند و ال پائیس قرار داد و با انتشار گزیده هائی از این اسناد، مسئول سایت ویکی لیکس به دشمن شماره یک دولت آمریکا تبدیل شد.

خطر افشاگری های این سایت وقتی به اوج رسید که گردانندگان ویکی لیکس توانستند هزاران سند محرمانه نظامی را منتشر کنند که در آنها خطاهای نظامی ارتش امریکا در عراق و افغانستان برملا میشد.

اگر بخواهیم از کارنامه دهساله ویکی لیکس صحبت کنیم باید یاد آوری کرد که این سایت افشاگرانه در ابتدا تمرکز خود را بر افشای اسنادی متمرکز کرد که به کشورهائی با رژیم های خودکامه مربوط می شدند. در این کار او از همکاری بین المللی ریاضی دانان، بویژه دانشمندان ناراضی چینی بهره گرفت. اسناد منتشره می کوشیدند تا از چهره پنهان دیکتاتوری های کشورهای آسیائی، آفریقائی، جمهوری های سابق سوسیالیستی در اروپا و نیز در منطقه  خاورمیانه پرده بردارند.

با این حال اگر به فهرست فعالیت های افشاگرانه این سایت در ده سال گذشته بنگریم، اکثریت آشکار این افشاگری ها علیه دولت ایالات متحده آمریکاست. افشاگری هائی که -به ادعای نیویورک تایمز و نیز مخالفان این سایت- روس ها از آن بیشترین بهره را برده اند.

منتقدان ژولین آسانژ از جمله او را متهم می کنند که از روس ها یاری گرفته است تا ایمیل های داخلی حزب دموکرات آمریکا را در تابستان همین امسال به چنگ آورد و با انتشار آنها نشان دهد که برخی از مسئولان حزب دموکرات به نفع هیلاری کلینتون و علیه رقیب داخلی او اعمال نفوذ کرده اند.

همین سایت است که ماجرای جاسوسی علیه رئیس جمهوری فرانسه و صدراعظم آلمان را منتشر کرد. آسانژ همچنین متهم است که بطور مرتب با تلویزیون هوادار مسکو "راشیا تودی" مصاحبه می کند و حتی برنامه هائی برای این تلویزیون ساخته است.

باید اضافه کرد که کسانی نیز به آسانژ انتقاد می کنند که در میان اسناد منتشر شده نام اشخاصی برملا شده که از این طریق جانشان به خطر افتاده است.

در حالیکه ژولین آسانژ مدعی است که هم اکنون با بیش از 110 تشکل رسانه ای همکاری دارد، با این حال در طول این سالها کم نیستند نشریاتی که با احتیاط از این سایت فاصله گرفته اند.

"دانیل دومشیت برگ"، دستیار نزدیک آسانژ و نفر دوم سایت ویکی لیکس که نقش سخنگوی این سایت را نیز بعهده داشت اینک مدتی است با ناخشنودی این تشکیلات را ترک کرده و در مصاحبه با رسانه ها آسانژ را مردی با دلبستگی شدید به قدرت معرفی می کند. آندریو او هاگان نویسنده ای که مشغول تهیه بیوگرافی از آسانژ بود اخیراً اعلام انصراف کرد و گفت که آسانژ گرچه مدعی است که اسرار این جهان را برملا می کند، ولی حتی تحمل اطرافیان خود را ندارد.

اغلب روزنامه هائی هم که با علاقه اسناد او را منتشر میکردند اینک از او فاصله گرفته اند. همین اواخر دو افشاگری بزرگ درباره فرار های مالیاتی در لوگزامبورگ و پاناما که هر دو توسط کنسرسیوم روزنامه نگاران پژوهشگر انجام گرفت، هیچ استفاده ای از سایت ویکی لیکس نکردند. سازمان مردم نهاد گرین پیس هم اسناد سری مذاکرات تجاری میان اتحادیه اروپا با امریکا را خودش منتشر کرد و به ویکی لیکس نزدیک نشد.

با این حال باید اعتراف کرد که در سالهای اخیر ابداعات سایت ویکی لیکس در انتشار مخفی کاری ها، بطور وسیعی الگوی فعالیت های مشابه در سطح جهان شده است و بازار افشای اسناد سری را رونق زیادی بخشیده است. بطوریکه دیگر نمی توان افشای اسناد را عرصه انحصاری فعالیت این سایت پر آوازه تلقی کرد.

از همین روست که ادوارد اسنودن، افشاگر و هشدار دهنده صاحب نامی که اسناد پر اهمیتی از آژانس امنیت ملی آمریکا را در اختیار افکار عمومی جهانیان قرار داد و نسبت به مراقبت های امنیتی این کشور در سطح جهان هشدار داد، تمام اسنادش را توسط گروهی از نشریات معتبر جهان منتشر می کند و به سایت ویکی لیکس نزدیک نمی شود.

البته باید گفت که ویکی لیکس با حرارت تمام از اسنودن دفاع می کند و تا کنون با فعالیت های او همراهی همه جانبه ای داشته است.

"دانیل دومشیت برگ" آلمانی که پیش از این از او سخن گفتیم  اخیراً در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه اظهار عقیده کرد که ما در این سایت کوشیدیم به یک تغییر فرهنگی نائل آئیم و پدیده هشدار دهی نسبت به مخاطرات پنهان در جهان را جا بیاندازیم. او می گوید متاسفانه ویکی لیکس به دلیل پافشاری اش بر انتشار بی حساب و کتاب انبوه اسنادی که در اختیار داشت، و نیز وابستگی افراطی مسئولش – ژولین آسانژ – به قدرت، هزینه زیادی پرداخت کرد.

او می گوید ادوارد اسنودن کسی است که به ارزش های نیرومندی متکی است و بهمین دلیل سراغ سایت ویکی لیکس نیامد. آنهائی هم که اسناد محرمانه بانک ها در لوکزامبورگ را برملا کردند به ویکی لیکس نزدیک نشدند.

"دانیل دومشیت برگ" نتیجه میگیرد که امروزه تنها کسانی به ویکی لیکس نزدیک می شوند که مایلند از آن همچون ابزاری برای تامین منافع خود استفاده کنند.

ادوارد اسنودن نیز در تابستان امسال پس از آنکه لیکی ویکس ایمیل های داخلی حزب دموکرات امریکا را منتشر کرد و از این طریق داده های خصوصی تعدادی از اعضای حزب برملا گردید، این عمل ویکی لیکس را مورد انتقاد قرار داد. این در حالی است که کسانی این کار را کوشش این سایت برای تقویت دونالد ترامپ توصیف کردند.

ژولین آسانژ در پاسخ به این انتقادات در مصاحبه با نشریه آلمانی اشپیگل اظهار عقیده کرد که ما حاضر نیستیم به خاطر انتخابات امریکا دست به خود سانسوری بزنیم. او همچنین درباره انتقاداتی که نسبت به روابط او با مسکو بر سر زبان هاست ادعا کرد که تا کنون اسنادی هم علیه ولادیمیر پوتین منتشر کرده است.

همزمان با سالروز تاسیس سایت ویکی لیکس، هفته گذشته یک دادگاه سوئدی برای هشتمین بار در شش سال گذشته، حکم جلب ژولین آسانژ را دوباره مورد تایید قرار داد. این حکم بقصد بازداشت و بازجوئی از نامبرده صادر شده است تا به اتهام وی درباره تجاوز جنسی به یک دختر سی ساله در هفدهم اوت 2010 رسیدگی شود. وکلای آسانژ بطور مرتب خواهان لغو این حکم هستند چرا که گمان می کنند در صورت دستگیری وی سوئد او را به آمریکا مسترد خواهد کرد. در آمریکا وی به اتهام انتشار اسناد محرمانه در انتظار دادگاه است. آسانژ اتهامات مربوط به تجاوز جنسی را بکلی تکذیب می کند و مدعی است که شاکی با رضایت کامل به روابط جنسی تن داده است. او اقدام دادگاه سوئد را مانوری برای استرداد او به آمریکا توصیف می کند.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

همرسانی :
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.