رویترز: دستور سرکوب اعتراضات آبان ماه را خامنه‌ای صادر کرد؛ برای پایان دادن به تظاهرات ١۵٠٠ نفر کشته شدند
با آغاز اعتراضات به افزایش بهای بنزین در شهرهای مختلف ایران، بگزارش رویترز، آیت‌الله علی خامنه‌ای مقامات امنیتی و دولتی را احضار و از آنان خواست «برای توقف اعتراضات، هر اقدامی لازم است، انجام دهند». این دستور، که سه منبع نزدیک به بیت رهبر جمهوری اسلامی ایران و نیز یک مقام رسمی دیگر صحت و اصالت آن را به خبرگزاری رویترز تائید کرده‌اند، راه سرکوب خونینِ گسترده ترین اعتراضات پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران را گشود و به کشته شده حدود ١۵٠٠ تن منجر شد. رویترز تاکید می‌کند که این رقم از سوی سه منبع مختلف در وزارت کشور ایران در اختیار این خبرگزاری قرار گرفته است.
نتشر شده در: : روزآمد شده در
گزارش تحقیقاتی رویترز، بیش از اینکه در آشکار کردن مسئولیت مستقیم آیت‌الله علی خامنه‌ای در صدور فرمان سرکوب اعتراضات آبان ماه ارزشمند باشد، در بارۀ نتایج حاصل از آن پُراهمیت است. همزبانی مقامات دولتی و قضائی و نظامی و امنیتی، پیش از این بروشنی نشان داده بود که سرکوب سراسری اعتراضات، نه یک دستور محلی و منطقه‌ای و یا اقدامی اتفاقی، بلکه فرمانی سراسری و برای کلیۀ نهادها و نیروها متاع بوده است که تنها رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌توانسته مرجع آن باشد.
آنچه این گزارش را از اهمیت بسیار برخوردار می‌کند از یکسو ارقام ارائه شده در بارۀ قربانیان این سرکوب‌ها و از سوی دیگر ارائۀ این ارقام توسط سه منبع در وزارت کشور جمهوری اسلامی به خبرگزاری رویترز است. بر این اساس، در سرکوب‌های روزهای پایانی آبان ماه حدود ١۵٠٠ نفر کشته شده‌اند که در میان آنها ١٧ نوجوان و ٤٠٠ زن وجود و شماری نفرات نیروهای امنیتی و انتظامی وجود داشته است.
شمارِ کشته شدگان بر اساس این گزارش بسیار بیش از ارقامی است که تا کنون سازمان‌های بشردوستانه و برخی دولت‌ها بر پایۀ آگاهی‌های پراکنده ارائه کرده بودند. عفو بین‌الملل در دومین گزارش خود بر حصول اطمینان کامل از کشته شدن ٣٠٤ نفر تاکید کرده، اما افزوده بود که شمار قربانیان را بسیار بیش از این رقم برآورد می‌کند. وزارت أمور خارجۀ آمریکا شمار کشته شدگان را ١٠٠٠ نفر ارزیابی کرده بود. گزارش رویترز نشان می‌دهد که سرکوب اعتراضات آبان ماه در ایران بسیار دهشتناک تر و خونین تر از تصور نهادهای دیده بان حقوق بشر و دولت‌های مختلف بوده است.
بگفتۀ دو منبع ارائه کنندۀ این اطلاعات، ارقام وزارت کشور بر پایۀ جمع آوری اطلاعات گوناگون از نیروهای انتظامی و امنیتی، سردخانه‌ها، بیمارستان‌ها و إدارات پزشکی قانونی فراهم آمده است. این خبرگزاری یادآوری می کند که دفتر سخنگوی دولت ایران و نیز دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد حاضر به اظهار نظر در بارۀ این گزارش نشده‌اند.
رویترز می‌نویسد هنگامی که در روز یکشنبه ١٧ نوامبر/ ٢٦ آبان، اعتراض به افزایش ناگهانی بهای بنزین «به تظاهرات علیۀ رژیم جمهوری اسلامی تبدیل شد و تظاهرکنندگان با به آتش کشیدن تصاویر آیت‌الله خامنه‌ای خواستار پایان این نظام و بازگشت رضا پهلوی شدند»، رهبر کشور، همان شب با مقامات ارشد جمهوری اسلامی و از جمله حسن روحانی، شماری از اعضای دولت و مسئولان امنیتی در بیت خود در مرکز تهران دیدار کرد و با «عصبانیت چگونگی برخورد با اعتراضات را مورد انتقاد قرار داد». بگفتۀ منابعی که در این جلسه حضور داشته‌اند، وی خشم خود را از پاره کردن تصویر خود و تخریب یک مجسمۀ آیت‌الله خمینی پنهان نکرده است.
منابع مورد اشارۀ رویترز گفته‌اند که در آغاز بروز اعتراضات و همزمان با استقرار نیروها در سراسر کشور، مشاوران امنیتی رهبر وی را از گسترش تظاهرات آگاه کرده‌اند.
رویترز به نقل از یکی از حاضران در این جلسه می‌نویسد آیت‌الله خامنه‌ای خطاب به مقامات و مسئولان شرکت کننده گفت «جمهوری اسلامی در خطر است، هر چه برای پایان دادن به [این اعتراضات] لازم است، به اجرا بگذارید. این فرمان منست». بگفتۀ همین منبع خامنه‌ای تاکید کرده است که «در صورت متوقف نشدن فوری تظاهرات، او مسئولان حاضر در این جلسه را مسئول نتایج اعتراضات خواهد دانست». همین منبع گفته است که از نظر حاضران هدف این تظاهرات سرنگون کردن رژیم بوده است. یکی از آنها در این جلسه اظهار داشته که «دشمن قصد سرنگون کردن جمهوری اسلامی را دارد و یک واکنش سریع ضروری است».
به گفتۀ یک منبع چهارم که مورد پرسش خبرگزاری رویترز قرار گرفته، آیت‌الله خامنه‌ای در جلسۀ یکشنبه شب ٢٦ آبان صریحاً گفته است که این تظاهرات را باید با واکنشی شدید پاسخ گفت. این فرد با اشاره به آیت‌الله خامه‌ای اظهار داشته که «امام نگران هواخواهان انقلاب است و او که جز در برابر خدا مسئول نیست، در این زمینه بسیار قاطعانه گفته است که شورشیان باید نابود شوند».
بگفتۀ همین منابع، در این جلسه، وزیر کشور گزارشی در بارۀ شمار کشته شدگان و دستگیرشدگان ارائه کرده و وزیر اطلاعات و فرماندۀ سپاه پاسداران بیشتر در بارۀ نقش گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی سخن گفته‌اند. آیت‌الله خامنه‌ای بر اساس اظهارات همین سه منبع، نسبت به ناخرسندی ساکنان شهرهای کوچک کارگری که تا کنون ابواب جمعی حامی رژیم را تشکیل می‌داده‌اند، ابراز نگرانی کرده است.
فردای همان شب، ١٨ نوامبر/٢٧ آبان ماه، پلیس ضد شورش در تهران، بگفتۀ یکی از ساکنان این شهر، ظاهراً بدون هدفگیری مشخص بسوی تظاهرکنندگان شلیک می کرده است. بگفتۀ وی شماری از آنان فریاد زده و بر زمین افتاده، در حالیکه شماری نیز به خانه‌های سر راه پناه برده‌اند.
رویترز با مادر یک نوجوان ١٦ ساله به نام امیرحسین گفتگو کرده است که در یکی از شهرهای واقع در غرب تهران بر اثر شلیک گلوله به سر او در روز ١٩ نوامبر/ ٢٨ آبان، جان داده است. وی گفته است که با شنیدن فریاد مردم که «کشته شد، کشته شد» به خیابان آمده و فرزند خود را که نیمی از سر او بر اثر اصابت گلوله متلاشی شده بود در کف خیابان یافته است.
یکی از مسئولان عالیرتبۀ سپاه پاسداران در کرمانشاه گفته است که استاندار در جلسه‌ای اضطراری که اواخر دوشنبه شب ٢٧ آبان در دفتر او برگزار گردید، دستورات دریافت شده در این زمینه را به مسئولان ابلاغ کرده است.
یکی از مسئولان سپاه در تهران نیز گفته است که استاندار در این زمینه دستورات روشنی صادر کرده و گفته است «دیگر ترحم جایز نیست، آنها در تلاش برای سرنگون کردن جمهوری اسلامی هستند، اما ما آنها را نابود می‌کنیم». بنوشتۀ رویترز، استانداری از اظهار نظر در این باره خودداری کرده است.
یک مسئول محلی در کرج نیز گفته است که دستورات در این زمینه از تهران ابلاغ شد و آن این بود که باید فوراً به اعتراضات پایان داد «حتی اگر تیراندازی به آنان لازم شود». این چنین است که بگفتۀ ساکنان کرج، نیروهای انتظامی و سپاه و با موتور و مسلسل در خیابان‌ها گشت می‌زده‌اند. یکی از ساکنان همین شهر در تماس تلفنی گفته است که «همه جا پُر خون بود و در خیابان‌ها فراوان خون دیده می‌شد». رویترز تاکید می‌کند که نتوانسته صحت این موضوع را با ارجاع به منابع دیگر مورد تائید قرار دهد.
بگفتۀ مسئولان در چهار استان کشور پیامِ این سرکوب روشن بوده است، زیرا از نظر مقامات کشور، اگر شورش‌ها سرکوب نشود، مردم در آینده به شرکت در تظاهرات تشویق خواهند شد.
گزارش رویترز به رویدادهای ماهشهر نیز اشاره دارد و به نقل از یک مقام محلی می‌نویسد «ماموران سپاه پاسداران با استفاده از خودروهای زرهی کوشش کردند مانع انجام تظاهرات شوند». تلویزیون دولتی ایران گفته است که این نیروها بسوی «شورشیان و اشرار» شلیک کرده و آنها در نیزارهای محل پنهان شده‌اند. همان مقام محلی می‌گوید «هنگامی که فردای آن روز ما به آن محله رفتیم، اجساد فراوان هنور بر جا بود و نفرات سپاه مانع برداشتن أجساد توسط ما شدند». او تاکید کرد که در این محل «ده‌ها نفر کشته شده بودند». رویترز که در بارۀ اطلاعات بدست آورده، نظر مسئولان را جویا شده است، می‌نویسد که در باره رویدادهای ماهشهر، یک مقام امنیتی گقته است که اخبار در بارۀ شمار کشته شدگان در این شهر «اغراق آمیز و نادرست» بوده و نیروهای امنیتی از «مردم و تاسیسات کشور در برابر مخرّبان و دشمنان و شورشیان حفاظت می‌کرده‌اند».
در اصفهان، بهزاد ابراهیمی گفته است که برادرزادۀ ٢١ سالۀ او به نامِ آرشاد ابراهیمی با شلیک گلوله کشته شده است. او تاکید کرده است که «در آغاز ماموران از تحویل جسد خودداری می‌کرده و خواستار دفن همزمان آن با دیگر کشته شدگان» بوده‌اند، اما بالاخره «ما توانستیم، با حضور شدید نیروهای امنیتی، خود او را دفن کنیم».
علیرضا ظریفیان یگانه، رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی شورای عالی امنیت ملّی جمهوری اسلامی ایران، بی آنکه در این زمینه آمار و ارقامی ارائه کند، دوشنبه ٢٣ دسامبر، گزارش خبرگزاری رویترز را تکذیب کرد و گفت «این خبرسازی‌های جعلی اعتباری ندارد».
مقامات جمهوری اسلامی ایران، به رغم تکذیب کلیۀ آمار و ارقام ارائه شده از سوی نهادهای دفاع از حقوق بشر، رسانه‌ها و انجمن‌های مردم نهاد را تکذیب کرده، اما تا کنون از ارائۀ هر گزارشی در این زمینه خودداری کرده‌اند.
وزیر کشور در روز ٢٧ نوامبر/ ٦ آذر بی آنکه از کشته شدگان سخنی بگوید، اعلام کرد که در رویدادهای آبان ماه بیش از ١٤٠ بنای دولتی به آتش کشیده شده و به صدها بانک و ده‌ها ایستگاه تحویل سوخت صدمه رسیده و ۵٠ ساختمان نیروهای انتظامی و امنیتی نیز مورد حمله قرار گرفته است.
اظهارات منابع حاضر در جلسۀ شب یکشنبه ١٧ نوامبر/ ٢٦ آبان، نشان می‌دهد که رهبر جمهوری اسلامی ایران و دیگر مقامات این کشور تا چه حد نگران سرنگونی رژیم این کشورند و به سبب همین نگرانی، هیچگونه اعتراضی را بر نمی‌تابند.
جامعه‌ی دفاع از حقوق بشر در ایران خواستار تشکیل کمیسیون تحقیق مستقل شد
جامعه‌ی دفاع از حقوق بشر در ایران، که در فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشرعضویت دارد ، روز دوشنبه ٢٣ دسامبر، با اشاره به گزارش رویترز، از «شخص آیت‌الله خامنه‌ای» خواست در بارۀ « کشتار دست‌کم ۱۵۰۰ تن پاسخ دهد و رسماً مسئولیت این جنایت ضدبشریت را به عهده بگیرد».
عبدالکریم لاهیجی، رئیس جامعه‌ی دفاع از حقوق بشر در ایران و رئیس افتخاری فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، گفت «شخص آقای خامنه‌ای در همان روزهای نخست، مسئولیت خود در تصمیم به افزایش قیمت بنزین را اعلام کرد. اکنون او به‌عنوان بالاترین مقام جمهوری اسلامی باید رسماً مسئولیت این جنایت ضدبشریت را به عهده بگیرد. این جنایت در چارچوب ماده‌‌ی ۷ اساسنامه‌‌ی رُم دادگاه بین‌المللی جزایی قرار می‌گیرد. دادگاه بین‌المللی جزایی در موردی مشابه و در پی تصمیم سازمان ملل در سال ۲۰۱۱، حکم جلب معمر قذافی رهبر لیبی را صادر کرد با وجود اینکه لیبی عضو اساسنامه‌‌ی رُم نبود.»
رئیس جامعه‌ی دفاع از حقوق بشر در ایران از شورای حقوق بشر سازمان ملل خواست «با توجه به موضع روز ۶ دسامبر/ ١۵ آذر کمیسر عالی حقوق بشر، خانم میشل باشله، و اعلامیه‌‌ی روز ۲۰ دسامبر/ ۲۹ آذر، شانزده کارشناس بین‌المللی حقوق بشر، کمیسیون تحقیق مستقل بین‌المللی برای رسیدگی به این جنایت بزرگ را تشکیل دهد.»
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید