سپانلو: توقع شاعر از بهار، آزادی است

در شعر کهن فارسی، «بهار» مفهوم گسترده‌ای است که محور تصویرسازی‌های شاعرانه قرار گرفته است؛ بهار، آفریننده است و زاینده زیبائی، همچنین شاعران دوران کهن در اشعار خود، آغاز فصل بهار را از آن روی که بهانه‌ای برای خوشی و عشق‌ورزی است ستایش کرده‌اند؛ مثل این شعر سعدی که می گوید: آدمی نیست که عاشق نشود وقت بهار، هر گیاهی که به نوروز نجنبد حطب‌ است.

اما بهار در شعر معاصر فارسی تفسیر و تعبیر تازه‌تری پیدا کرده و پوششی نمادین نیز دارد. از این نظر شاعران عصر جدید بهره‌گیری گسترده‌تر و ژرف‌تری از وجوه تمثیلی بهار می‌کنند.

محمدعلی سپانلو، یکی از شاعران مطرح مقیم ایران، در گفت‌وگو با بخش فارسی رادیو فرانسه، به مناسبت فرارسیدن نوروز، به این پرسش پاسخ می‌دهد که تلقی شاعران معاصر از بهار چه تفاوتی با شاعران عصر کهن دارد.

تاریخ ایران سرشار است از حوادث تلخ و ناگوار. از نظر سپانلو مسائل اجتماعی و سیاسی دوران معاصر باعث شده که دیگر نوروز و بهار همواره در شعر فارسی با شادی همراه نباشد.

همچنین از نظر این شاعر نوروز و بهار در شعر معاصر نماد «توقع» شاعر است؛ این که باید شکوفایی، امنیت، آزادی و رفاه باشد. و در کل، بهار برای شاعران یادآور زندگی بهتر است.

محمد علی سپانلو مهمان این برنامه، در پایان، یکی از اشعاری را که درباره بهار سروده‌، با عنوان «کارت پستال» می‌خواند:

تهران شکوفه باران است

ای مهربان که ساکن در غربتی

آن گل که در دلت به امانت ماند

وقت است بشکفد

پیغام ارتباط میان دو شهر

پیغام شادباش تو با عشق دوردست.