دسترسی به محتوای اصلی
ایران، عراق، رسانه‌ها

شورش عراق از نظر رسانه‌های ایران «دومل چرکینی» است که «دست‌های فتنه‌انگیز» آن را تدارک دیده‌اند

شورش‌های جاری درعراق که بگفتۀ همۀ مسئولان و رسانه‌ها به شکل خودجوش پا گرفت و گسترش یافت در روزهای اخیر در کلیۀ رسانه‌های جهان عرب و غرب بازتاب فراوانی داشته است. بیشتر این رسانه‌ها با تدارک گزارش‌های گوناگون از گردهمائی‌ها و گفتگو با جوانانی که برای ابراز خواست خود به خیابان‌ها آمده‌اند، به انگیزه‌های اساسی آنان پرداخته‌اند. این شورش بگفتۀ تظاهرکنندگان برای اعتراض به بیکاری، نبود و کمبود آب و برق، فقدان آیندۀ امیدبخش برای جوانان و رواج فساد گسترده در دستگاه دولتی و اداری و نیز دست انداختن احزاب سیاسی و شبه نظامیان مسلح بر منابع و امنیت کشور شکل گرفته است. نگاه مسئولان و رسانه‌ها در ایران به رویدادهای عراق از توهم توطئه و یا تبلیغ برای قبولاندن آن حکایت می‌کند.

جوانان عراقی در خیابان‌های بغداد خواستار بهبود موقعیت معیشتی و مبارزه با فساد دستگاه دولتی و شبه نظامیان هستند – ٤ اکتبر ٢٠١٩
جوانان عراقی در خیابان‌های بغداد خواستار بهبود موقعیت معیشتی و مبارزه با فساد دستگاه دولتی و شبه نظامیان هستند – ٤ اکتبر ٢٠١٩ REUTERS/Alaa al-Marjani
تبلیغ بازرگانی

نگاهی به روزنامه‌ها و پایگاه‌های خبری در ایران به آسانی نشان می‌دهد که چگونه گزارش بازتاب این رویدادها جای خود را به «تفسیر» و «واکاوی» و «گفتگو با کارشناس» و انتشار اظهارات مقامات کشوری و لشکری داده و این چنین از نگرانی مسئولان از شورش‌های عراق پرده برداشته است. در این تحلیل‌ها همان «گفتمان» شناخته شده‌ای دیده می‌شود که براساس آن، پشت هر مطالبۀ ناخوشایند برای حکومتگران «دست‌های خبیث» و «فتنه انگیز» دیده می شود.

ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، در تلاش کشف «پشت پرده‌های آشوب در عراق»، به «ابهاماتی» اشاره دارد زیرا «تظاهرات و تجمعات» از نظر این خبرگزاری «به طرز مشکوکی به خشونت کشیده شده» است. این خبرگزاری البته نمی‌گوید «طرز غیرمشکوک» به خشونت کشیده شدن تظاهرات صدها و یا هزارها جوانی که از بیکاری و ناامیدی و بی آیندگی و نبود امنیت به جان آمده‌اند، چگونه است. این خبرگزاری در همین «تفسیر» خود پس از ابراز حیرت از اینکه چنین رویدادی در آستانۀ اربعین رخ داده است تاکید می‌کند که «عراقی‌ها از هر چه بگذرند، از اربعین حسینی نخواهند گذشت» و بنابراین می‌پرسد «حال با این همه حساسیت نسبت به اربعین، چرا بغداد باید به صحنۀ زد و خوردهای بی سابقه در این مقطع زمانی تبدیل شده باشد؟» این خبرگزاری با اشاره به میدان تحریر که یکی از مهمترین مراکز گردهمائی‌های اعتراضی این روزهاست می‌نویسد «عراقی‌ها در همین میدان تحریر بارها علیۀ رهبران سعودی و امارات، بخاطر حمایتهای مالی و تسلیحاتی و انسانی از داعش، تظاهرات برگزار کرده‌اند»!

«فتنه‌گران در عراق همان سربازان اجاره‌ای حوادث سال ٨٨ در ایران هستند»

باشگاه خبرنگاران جوان، که خود را «بزرگترین خبرگزاری فارسی زبان دنیا» معرفی می‌کند برای بیان «پیدا و پنهانِ فتنۀ عراق» به سراغ «محمد ایمانی تحلیلگر سیاسی» رفته و به قلم وی «در واکنش به فتنه انگیزی‌های عربستان سعودی، آمریکا و رژیم صهیونیستی» بنویسد که «به تدریج معلوم شد این قبیل مشکلات مردم - شرایط اقتصادی، بیکاری و فساد اداری-  فقط دستاویز سازمان دهندگان اصلی فتنه و آشوب است». جالب اینجاست که این تحلیلگر سیاسی تظاهر کنندگانِ امروز عراقی را به معترضان سال ٨٨ در ایران پیوند می‌زند و می‌نویسد «فتنه‌گران در عراق، سربازان اجاره‌ای همان اردوگاه "غربی – عبری – ارتجاعی" هستند که در حوادث سال ٨٨ شعار "نه غزه نه لبنان" دادند». او می‌نویسد «قاطبۀ ملت عراق، نه ضد اسلام و مرجعیت است و نه ایران را دشمن می‌دارد» و این چنین به شعارهائی اشاره می‌کند که بگزارش رسانه‌ها تظاهرکنندگان عراقی در نفی «دخالت جمهوری اسلامی در امور کشور آنان» و در رد طبقه‌ای از «روحانیون» در دست داشته‌اند.

همین خبرگزاری به سراغ یک «کارشناس مسائل منطقه» نیز رفته است. وی، جعفر قنادباشی، می‌گوید «چهار نشانه وجود دارد که غربی‌‌ها در به تنش کشیدن عراق نقش بسزائی داشتند: ابتدا اینکه تظاهرات با محوریت مسائل اقتصادی و بیکاری بوده» است! بگفتۀ قنادباشی «همزمانی تظاهرات در کشور عراق و درگیری بدون دلیل با نیروهای امنیتی و نظامی از نشانه‌های دست داشتن سعودی‌ها و غربی‌ها در دامن زدن به تظاهرات است». دلیل دیگر بگفتۀ او «به آتش کشاندن ساختمان‌های دولتی در تظاهرات یکی از علائم دست‌های پشت پرده دشمنان است، [زیرا] در تظاهرات و اعتراضات [...] سودان، الجزایر و ... ما شاهد به آتش کشاندن ساختمان‌های دولتی نبودیم». دلیل چهارم نیز ظاهراً از نظر او اینست که «هدف دشمن ... جلوگیری ازبرگزاری مراسم اربعین است و آن‌ها همواره بین ایران وعراق اختلاف ایجاد کردند».

همین خبرگزاری سخن «قیس خزعلی»، دبیرکل گردان‌های اهل‌الحق عراق را نیز نقل کرده است که می‌گوید «آنچه در تظاهرات دیده شد دلیلی بر وجود دست‌های خبیثی است که می‌خواهند ثبات عراق را بر هم زنند».

«سبک تظاهرات علیۀ گروه‌های هم پیمان جمهوری اسلامی ایران است».

خبرگزاری فارس نیز در همین زمینه به سراغ دو تن از کارشناسان رفته است. سیدرضا صدرالحسینی، «کارشناس مسائل غرب آسیا» در تحلیل رویدادهای عراق می‌گوید «آمریکائی‌ها با توجه به سرمایه گذاری‌های فراوانی که در عرصه‌های مختلف انجام داده‌اند و نتوانسته‌اند بهرۀ مورد نظر خود را از این سرمایه گذاری‌ها بردارند، به دنبال ایجاد تشنجات و اغتشاشاتی [هستند که بتوانند] بخشی از این سرمایه گذاری را برگردانده و با ایجاد ناآرامی، مسائل اصلی عراق را به فراموشی بسپارند»! او می‌گوید «آنچه مطرح می‌شود، مطالبات واقعی مردم عراق نبوده و نوعی حرمت شکنی و براندازی دولت کنونی از آن به مشام می‌رسد».

خبرگزاری فارس با علی شجاعی، «کارشناس مسائل منطقه»، نیز گفتگو کرده است. او معتقد است «این ناآرامی‌ها پشتوانه سیاسی در داخل کشور عراق ندارد چرا که جناح‌های سیاسی از این اتفاق حمایت نکرده‌اند». شاید بد نباشد یادآوری کنیم که تظاهرکنندگان «همین جناح‌های سیاسی» را به فساد متهم می‌کنند. سخن وی از حملاتی که مسئولان و رسانه‌ها در ایران علیۀ جنبش اخیر در عراق سازمان داده‌اند، پرده بر می‌گیرد، زیرا بگفتۀ او «سبک تظاهرات و شعارها نشان می‌دهد که هدف این حرکات بیش از آنکه برای حل مسائل اجتماعی و اقتصادی باشد، ایجاد تشنج و ناآرامی  علیۀ گروه‌های هم پیمان جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های جهادی است».

خبرگزاری مهر هر چند می‌پذیرد که «مشکلات معیشتی و بحران اشتغال در عراق [...] مورد اعتراض طبقات اجتماعی است» و حتی اذغان می‌کند که «این مشکلات مورد پذیرش مقامات عراقی نیز هست و تلاش برای بررسی آن از سوی این مقامات نیز اعلام شده»، از «تداوم اعتراضات» را ابهام آمیز می‌داند. شاید معترضان «تلاش برای بررسی این مشکلات» را باور ندارند و یا کافی نمی‌دانند و خواستار «کار و آب و برق و امنیت» باشند. این خبرگزاری نیز می‌پندارد که «فراواقعیت» این اعتراضات «از سوی جریانات و رسانه‌های غربی و عربی» نشان «از اهدافی شوم دارد».

«هدف این تظاهرات براندازی نظام سیاسی در عراق است»

همین خبرگزاری در گزارش دیگری می‌نویسد که «هدف اصلی این تظاهرات» که «زیر نام مطالبات اجتماعی» برگزار می‌شود «براندازی نظام سیاسی در عراق است».

در حالیکه برخی خبرگزاری‌های دیگر ایران وجود هرگونه شعار «علیۀ اعتقادات مردم» را تکذیب می‌کنند، این خبرگزاری با اشاره به «شعارهای بحث انگیز» به یکی از آنها اشاره می‌کند که «بر روی پلاکاردها» نوشته شده بود. این شعار اعلام می کرد «تا ظلم و ستم برداشته نشود، پیاده روی به سمت کربلا (در اربعین) جایز نیست». این خبرگزاری همچنین نوشته است که «تلاش فراوانی از سوی جریان‌های مشکوکی برای باز کردن پای حشد شعبی به این درگیری‌ها انجام می‌شود تا عملاً نیروی مقاومت عراق را مقابل مردم قرار دهد».

«راهبرد معاصر» که گزارش آن را خبرگزاری فارس نیز انتشار داده است از تظاهرات عراق به عنوان «دومل چرکین» یاد می‌کند و قطع اینترنت توسط دولت عراق را «قطع سرِ مار» می‌خواند و اذعان می‌کند که «این سطح از خشونت تا کنون کمتر» دیده شده است چرا که در این رویاروئی «حتی از گلوله‌های جنگی نیز استفاده شده است».

از نظر راهبرد معاصر «شایان ذکر است که بر خلاف تبلیغات رسانه‌ای ضد محور مقاومت، ماهیت این جریان ضد ایرانی نیست»، زیرا، براساس این نوشته، «پیدا کردن ١٠ نفر که ضد ایران باشند، در میان جمعیتی هزاران نفری، کار یختی نیست». این پایگاه خبری، برخلاف بسیاری دیگر، وجود شعارهای ضد ایران در تظاهرات را انکار نکرده  و می‌نویسد «در تمامی تصاویر مربوط به شعار علیۀ ایران یا حمله به نمادهائی که نزدیک به ایران هستند، تعداد شرکت کنندگان کم است». راهبرد معاصر می‌نویسد «اغتشاشات کنونی، برای اولین بار شاهد سخنانی ضد مرجعیت است» که از نظر این پایگاه خبری «نمی‌تواند اتفاقی باشد» و تاکید می‌کند که «پاشنۀ آشیل این دور از اعتراضات ضدیت با نهادهای دینی است».

در حالیکه روز جمعه، احمد الصافی، نمایندۀ آیت‌الله سیستانی، در خطبه‌های نماز جمعۀ کربلا، با اشاره به مطالبات مردم در عراق، انجام اصلاحات را «یک ضرورت و اجتناب ناپذیر» دانست و به دولت این کشور توصیه کرد «به شایسته سالاری در انتصابات دولتی» روی آورد و «کسانی را که اموال عمومی را بازیچه قرار داده‌اند» بازخواست نماید و به «ساماندهی اوضاع» بپردازد، نمایندۀ ولی فقیه دراستان بوشهر، آیت‌الله غلامعلی صفائی، «اتفاقات اخیر عراق را یک توطئۀ استکبار» دانست. امام جمعۀ قم، آیت‌الله علیرضا اعرافی، نیز در خطبۀ خود با اشاره در همین رویدادها «دست‌هائی» دید که می‌خواهد «دو ملت بزرگ ایران و عراق را از هم جدا کند».

سردار محمدجعفر اسدی، معاون قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا، نیز «آنچه هم اکنون در عراق اتفاق افتاده است» را «ناشی از فتنه انگیزی بعضی کشورهای منطقه بخصوص عربستان سعودی» دانست. حسین امیرعبداللهیان، مدیرکل بین‌الملل مجلس شورای اسلامی، هم «دست‌های خبیث خارجی را در صدد بی ثبات کردن عراق» دید.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

همرسانی :
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.