تاریخ ضبط صدا در سال ١٨٧٧ با «فونوگراف» ادیسون آغاز می‌شود. اما درست هم زمان با ادیسون آمریکایی، در فرانسه نیز کسانی موفق به ثبت سیگنال صوتی شده بودند. نزدیک به چهل سال بعد، صفحه‌های ٧٨ دور به کالایی روزمره تبدیل شد و گوش کردن موسیقی در دسترس همه قرار گرفت. اما برای نوازندگان و خوانندگان، ضبط صدا آیینه‌ای شد که کوچکترین عیب و نقص حرفه‌ای را به آنان می‌نمایاند.
رابله (Rabelais) نویسندۀ فرانسوی دوران رنسانس افسانه‌ای حکایت می‌کند که در آن، صداها و خروش میدان جنگ در زمستان یخ می‌بندد و سپس در فصل بهار، با آب شدن یخ‌ها، همۀ این صداها دوباره به گوش می‌رسد.
این افسانۀ حیرت‌انگیز در نیمۀ سدۀ شانزدهم یعنی بیش از ٣٠٠ سال قبل از آن نوشته شد که انسان بتواند به فن ضبط اصوات دست یابد.
پیش از آن، ثبت قطعات موسیقی در حافظۀ بشری به کمک نت‌نویسی ممکن شده بود. همچنین دستگاه‌هایی مثل جعبه‌های موسیقی کوکی و یا ارگ‌های مکانیکی که در قرن هجدهم بسیار رایج شد، این امکان را می‌داد که یک قطعۀ موسیقی، بدون حضور نوازنده و بدون کوچکترین تغییر، بارها نواخته شود و از نسلی به نسل دیگر منتقل گردد. در این دستگاه‌ها، استوانه‌های فلزی چرخان یا کارت‌های سوراخ‌دار (پانچ‌شده) همان نقشی را به عهده داشتند که بعدها حافظۀ الکترونیکی به عهده گرفت.
بازنمایی بی‌رحمانۀ نقایص
در برخی نوشته‌ها و نامه‌های خوانندگان بزرگ اپرا در آغاز قرن بیستم به دگرگونی‌های مهم ناشی از ضبط صدا اشاراتی شده است.
صنعت ضبط صفحه علاوه بر این که اقتصاد موسیقی را متحول کرد، حرفۀ آهنگسازی، نوازندگی و خوانندگی را با مسائل و موقعیت‌های بی‌سابقه مواجه ساخت. نخستین خواننده‌های صاحب‌نامی که در اروپا صفحه پر کردند، خیلی زود متوجه شدند که گوش کردن صدای خودشان، نکات و ریزه‌کاری‌هایی را به آنان می‌فهماند که تا آن زمان هیچ مربی آواز و استاد موسیقی بر آن انگشت ننهاده بود.
گوش دادن به صدای خود برای اولین بار، برای همۀ آدم‌ها غافلگیرکننده و معمولاً ناخوشایند است. اما برای خواننده یا نوازندۀ حرفه‌ای، هیچ ابزار دیگری نمی‌تواند چنین دقیق و بی‌رحمانه عیب‌ها و ضعف‌های کار را بنمایاند.
چنین بود که ضبط صدا تکنیک‌های نوازندگی و خوانندگی را با شتابی بی‌سابقه متحول کرد...
مشروح برنامه را در فایل صوتی گوش کنید.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید