فرانسه: همه‌پرسی تاریخی دربارۀ استقلال کالدونیای‌نو

نزدیک به ١٧۵ هزار رأی‌دهندۀ "کالدونیای نو"، از  بامداد فردا یکشنبه بوقت محلی در دفاتر رأی‌گیری در برابر برگه‌ای قرار می‌گیرند که بر آن نوشته شده است : «آیا می‌خواهید کالدونیای‌نو به حاکمیت کامل دست یابد و مستقل شود؟» و هر یک از آنها با پاسخ «آری» یا «نه»، در تعیین سرنوشت این سرزمین پُراهمیتی که ٢٧٠ هزار نفر جمعیت دارد، شرکت می‌کند.

همه چیز، بگفتۀ خانم "پاتریسیا وان ریس ویک"، معاون شهردار "نومه آ"، برای آغاز رأی‌گیری آماده است: «بیش از ١٠ روز است که در تدارک هستیم، دراینجا ۵٠ هزار رأی‌دهنده و ۵٧ دفتر رأی‌گیری وجود دارد که قابل توجه است. در همۀ دفاتر لیوان‌های آب خوری، هرچند هرگز برق قطع نمی‌‌شود اما از سر احتیاط چراغ قوه و حتی جعبه‌های حشره‌کش گذاشته‌ایم. گاه بخود می‌گوئیم که این رأی‌گیری به دیگر انتخابات شبیه نیست، اما می‌بینیم که چنین هست».
این شباهت شاید از آن ناشی می‌شود که رأی‌گیری بر سر استقلال است و خشونت‌های سال ١٩٨٨ دراین زمینه که به مرگ ٢۵ نفر منجر شد در یادها همچنان زنده مانده، اما این بار همه چیز در آرامش کامل قرار دارد.

"ژنرال کریستوف ماریتی"، فرماندۀ ژاندارمری کالدونیای‌نو می‌گوید «احساس می‌شود که برخی شهروندان رویدادهای سال ٨٨ را در خاطر دارند و این برای آنها نگران کننده است. اما امروز همه چیز در نهایت آرامش قرار دارد وجای هیچ نگرانی نیست. نیروهای کمکی تا هنگامی که لازم باشد در محل می‌مانند. بهرحال حتی برای اعلام نتایج نیز جای نگرانی نیست».

این رویدادها در سال ١٩٨٨ در پی افزایش شدید تنش میان مردم "کَنَک‌ها" و "کالدوش‌ها"، خصومت میان مردم بومی و ساکنان اروپائی این جزایر را تا حد جنگ داخلی پیش برد و به گروگان‌گیری نفرات ژاندارمری توسط استقلال طلبان در غارِ "اووِآ" انجامید. در پی شکست مذاکرات برای آزاد کردن گروگان‌ها، دخالت واحدهای ویژۀ ژاندازمری که از مرکز اعزام شده بودند، به مرگ ٢۵ نفر منجر شد.
پس از آن، "میشل روُکار" که در پی برگزاری انتخابات پارلمانی و پیروزی سوسیالیست‌ها به نخست‌وزیری منصوب شده بود، رهبر استقلال‌طلبان "ژان ماری جیبائو" و رئیس شورای منطقه‌ای "ژاک لافلور" را برای مذاکرات به پاریس فراخواهد و قرارداد معروف به "ماتینیون" با اشاره به کاخ نخست وزیری، نقشۀ راهی برای برگزاری همه‌پُرسی تدارک دید.
بر اساس همین قرارداد، اگر «نه» پیروز شود، استقلال‌طلبان می‌توانند در بازۀ زمانی چهار سال پس از آن، دو بار دیگر خواستار برگزاری همه پرسی‌های دیگری بشوند.

نتایج همه پرسی کنونی در ساعت ٢٣ یکشنبه شب بوقت محلی، ١١ بوقت پاریس اعلام خواهد شد. نظرسنجی‌ها حکایت از آن دارند که بین ٦٣ تا ٧۵ درصد رای دهندگان با استقلال مخالفند.