نمایش آثار پیکاسو، هنرمند ضد جنگی که چندین جنگ را تجربه کرد
نتشر شده در:
گوش کنید - ۱۰:۵۱
پیکاسو و جنگ" نام نمایشگاهی است که از روز جمعه پنجم آوریل/ ١۶ فروردین در موزه نظامی "اَنوَلید" پاریس برپا شده است. موزهای که خود روزی برای بزرگداشت معلولان و آسیبدیدگان جنگ برپا شد.
پابلو پیکاسو، نقاش اسپانیایی در دوره زندگی ٩٢ ساله خود دو جنگ بزرگ جهانی را تجربه کرد و این حوادث بر آثاری که خلق کرد بسیار تأثیر گذاشت اما مهمترین و شناختهشدهترین اثر او "گرنیکا"ست که از شدت تأثر ناشی از بمباران شهر کوچک یا در واقع دهکده "گرنیکا" در شمال اسپانیا در منطقه خودمختار "باسک" آن را پدید آورد.
تابلوی "گرنیکا" را پیکاسو در سال ۱۹۳۷ در میانه جنگهای داخلی اسپانیا خلق کرد. ٢۶آوریل آن سال دولت فاشیست "برانکو" در ایتالیا به همراه نیروی هوایی آلمان نازی این شهر را بمباران کردند. گرنیکا در آن زمان به عنوان مرکز ارتباطی پشت خط مقدم جبهه توسط مبارزان مخالف فرانکو استفاده میشد.
تابلوی گرنیکا یکی از مهمترین آثار نقاشی ضد جنگ در سبک کوبیسم است و همزمان نمادی از هنر و تفکر ضد "فرانکو" (دیکتاتور اسپانیا در آن دوره)، ضد فاشیسم و طرفدار صلح است.
یکی از آخرین بازماندگان بمباران گرنیکا درباره این تابلو میگوید: «آنچه من از "گرنیکا" به یاد میآورم آتش است، آتش در همه جای شهر. گرنیکا یک تابلوی ضد جنگ است. وقتی آن را نخستین بار دیدم نتوانستم شهر را در آن تشخیص دهم. از این تابلو فقط صدای فریاد بیگناهانی میآمد که در جنگ کشته شدند. من در این تابلو فریاد علیه جنگ و همچنین صدای رنج بیگناهان را میشنوم».
و به عقیده مدیر موزه صلح در شهر گرنیکا: «بمباران گرنیکا تاریخی شد چون روش تازهای در بمباران اعمال شد. زیرا این حمله به جای اینکه علیه جبهههای مقاومت باشد، علیه شهروندان و غیرنظامیان بود».
سرنوشت تابلوی "گرنیکا" هم داستان جالبی دارد. این اثر که پس از خلق در شهرهای مختلف دنیا به نمایش گذاشته شد، به درخواست پیکاسو، در همه دوران حکومت "فرانکو"، در موزهای در نیویورک نگهداری شد. در سال ۱۹۸۱ و پس از آزادی اسپانیا، به درخواست دولت این کشور، "گرنیکا" به عنوان یک اثر ملی اسپانیا به کشورش بازگشت و از سال ۱۹۹۲ در موزه شهر "مادرید" نگهداری میشود.
جانشین مدیر موزه مادرید میگوید: «بمباران گرنیکا یک شوک جهانی ایجاد کرد. نابودکردن و از بین بردن مردم، مردم بیگناه و کودکان و همچنین خود شهر. همه اینها تبدیل به یک ماجرای جهانی شد. مطبوعات توانستند ابعاد این تراژدی را انتشار دهند و پیکاسو هم از همین طریق این تراژدی را درک کرد».
اما تابلوی گرنیکا پس از رسیدن به موزه مادرید، دیگر هرگز به جایی امانت داده نشد و در هیچ موزه و نمایشگاه دیگری دیده نشد. آنچه هم این روزها میتوان از این تابلو در نمایشگاه "پیکاسو و جنگ" دید عکسهایی است که "دورا مار" نقاش و شریک زندگی پیکاسو از او در حین خلق این تابلو گرفته است.
پیکاسو خود بارها گفته که آثار هنریاش در واقع به منزله یادداشتهای روزانه اوست و براین أساس عجیب نیست که گرنیکا را متأثر از آن واقعه کشیده باشد.
اما در این نمایشگاه دیگر چه میتوان دید؟
تقریباً همه آثار مهم ضد جنگ پیکاسو را که از موزهها و مجموعههای شخصی سراسر دنیا به امانت گرفته شده است. در همه این آثار که به گفته نقاش به منزله یادداشتهای روزانه او هستند و ردپای احساسات و تفکراتی را میتوان دید که از درون او برخاسته است.
مضمونهای مربوط به جنگ که در آثار دوره جوانی او دیده میشود متأثر از جنگ اول جهانی است، این آثار نسبت به دیگر آثار او زیاد نیستند. هرچند پیکاسو از این جنگ بسیار آسیب دید. دوستان بسیار نزدیک او "آپولینر"، "براک" و "ژان کُوکتو" همه به جبهه رفتند، اما خود او هرگز در هیچ جنگی شرکت نکرد.
هرچند جنگ سه ساله اسپانیا او را بسیار متأثر ساخت و به خلق گرنیکا منتهی شد و پس از آن جنگ دوم جهانی او را به نوعی «تبعید درونی» فرو برد. پیکاسو در آن سالها به کارگاه نقاشیاش در پاریس پناه برد و آثار ضد جنگ متعددی خلق کرد.
آثار پیکاسو و همچنین آرشیوهای شخصیاش در کنار یکدیگر با همه تنوع خود، در عین حال مثل تکههای پازل جور میشود. همه اینها را میتوان در نمایشگاه "پیکاسو و جنگ" تماشا کرد که از ۵ آوریل تا ٢٨ ژوئیه ٢٠۱٩ به مدت حدوداً ٤ ماه برپا خواهد بود.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید