سه سال بعد از مرگ لئونارد کوهن، صدا و اشعار او ما را به خود می‌آورد. در آلبومی که توسط پسر وی منتشر شده، صدای کم‌جان کوهن در آخرین ماه‌های بیماری، اشعاری را می‌خواند که گاه به وضوح خستگی و در عین حال آرامش انسانی را وصف می‌کند که با روشن‌بینی در انتظار مرگ نشسته است.
در اواخر ماه نوامبر ٢٠١٩/ اوایل آذر ٩٨، یعنی درست سه سال بعد از مرگ لئونارد کوهن، آلبومی (Thanks for the Dance) با صدای او منتشر شد که بر خلاف آلبوم‌های رایج "بعد از مرگ"، زیبا، پرمحتوی و اصیل است.
به یاد داریم که کمی بعد از مرگ مایکل جکسون یا جانی هالیدی، آلبوم‌هایی از آثار منتشرنشدۀ آنان با زمینه‌چینی تبلیغاتی بسیار گسترده به بازار آمد. این نوع آلبوم‌ها معمولاً به ابتکار کمپانی‌های بزرگی منتشر می‌شود که صاحب تمامی یا بخشی از آثار هنرمند متوفی هستند. در مورد جانی هالیدی البته دعوای پرجنجال ورثۀ او کار را به دادگاه کشاند و هنوز هم معلوم نیست که درآمد آلبومِ "بعد از مرگ" و بقیۀ مرده‌ریگ خوانندۀ فرانسوی چگونه میان ورّاث تقسیم خواهد شد.
اما وضعیت لئونارد کوهن و پسرش متفاوت است. اینجا دغدغۀ فروش یا بهره‌برداری مادّی از میراث هنرمند بزرگ مطرح نیست. آدام کوهن در زمان حیات پدر نیز با وی کار کرده بود و با دنیای شعر و موسیقی او به خوبی آشناست. شاید به همین دلیل موسیقی آلبوم اخیر ادامۀ منطقی آثار لئونارد کوهن است. گذشته از ساخت موسیقی و تنظیم که توسط آدام کوهن انجام گرفته، برخی از هنرمندانی که به لئونارد کوهن بسیار نزدیک بودند و سال‌ها با او همکاری داشتند، در ضبط آلبوم سهمی به عهده گرفته و با ساز یا با صدای خود، نقش دیرینۀ دوستی و همدلی را به حال و هوای کلی آلبوم افزوده‌اند. از جمله خانم جنیفر وارنز که سال‌ها لئونارد کوهن را در نقش "هم‌خوان" همراهی کرده بود و با او رابطه‌ای بسیار صمیمی داشت، صدای خود را به زمینۀ برخی قطعات افزوده است. یا خاویر ماس، گیتاریست بزرگ اسپانیایی که قبلاً در بعضی آثار کوهن با گیتار فلامنکو و یا با عود اسپانیایی نقش پررنگی داشته، برای ضبط آخرین آلبوم هم حاضر بوده است.
بدین ترتیب – آنچه نادر است – همان صمیمیت و عمق اندیشه‌ای که خصوصیت کل آثار لئونارد کوهن است، در سراسر آلبوم اخیر احساس می‌شود.
در انتظار پایان
آلبوم Thanks for the Dance شامل ٩ شعر لئونارد کوهن است که در ماه‌های آخر عمر و به تشویق و اصرار پسرش ضبط شده است. پس از گذشت تقریباً سه سال، آدام کوهن که ۴٧ سال دارد و موسیقیدان و تهیه‌کننده است، موسیقی را بر صدای پدر افزوده است. شعرها در مجموع نگاهی است به عمر گذشته، سال‌های سپری‌شده، تجربه‌های زندگی، خوشی‌ها، عشق‌ها و ناکامی‌ها. مثل همۀ شعرهای لئونارد کوهن اینجا هم ابهام، کنایات معماگونه و اشارات مکرر به مفاهیم دینی با عبارات صریح و ساده به هم آمیخته است. در قطعۀ Moving On، کوهن از عشق قدیمی و همیشگی خود ماریان یاد می‌کند که سه ماه قبل از وی درگذشت: "صورتت را دوست داشتم، موهایت را دوست داشتم، تی‌شرتت را دوست داشتم و لباس شبت را"...
نزدیک بودن پایان، یا به قول شاهرخ مسکوب "مرگ‌آگاهی" نیز در تمامی آلبوم حضور دارد. کوهن البته درست قبل از مرگ، آلبومی را منتشر کرد (You Want It Darker) که وصیتی صریح یا خداحافظی بی‌تعارف و صادقانه‌ای بود. اما در آلبوم اخیر، "انتظار" باز هم بیشتر احساس می‌شود. قطعه‌ای که "هدف" (The Goal) نام دارد، ظاهراً در ایام بیماری و طی دوره‌های اقامت متناوب در بیمارستان و منزل سروده شده است. بعید است که منظور شاعر از "هدف" چیز دیگری جز مرگ باشد: "نمی‌توانم از خانه بیرون بروم یا تلفن را جواب بدهم. دوباره فرو می‌روم، اما تنها نیستم... به حساب‌های روح می‌رسم: این یکی به زباله ریخته شد، آن بدهی پرداخت شد... کسی برای دنبال کردن نیست، چیزی برای آموختن نیست. تنها هدف... که در دسترس نیست"...
برای شنیدن قسمت‌هایی از آخرین آلبوم لئونارد کوهن و پسرش به فایل صوتی رجوع کنید
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید