مورگان چانگیرای، رهبر اپوریسیون زیمبایوه درگذشت

مورگان چانگیرای، رئیس «جنبش برای تغییر دموکراتیک»، مهمترین حزب مخالف رابرت موگابه، و رهبر تاریخی اپوریسیون زیمبابوه در سال ٢٠٠٩ در پی  بحران سیاسی کشور و در حالیکه تورم به ١٦٠٠ درصد رسیده بود، به نخست وزیری زیمبابوه رسید. وی در این مقام رویاروی رئیس جمهوری قرار داشت و تعادل نیروهای سیاسی در کشور، برکناری او را ممکن نمی‌کرد. او در مرحلۀ اول انتخابات ریاست جمهوری سال پیش از آن بیشترین شمار آراء را بدست آورده بود، اما نگران از سرکوب همراهان سیاسی و اعضای حزب خود، از شرکت در مرحلۀ دوم خودداری کرد. مورگان چانگیرای، در انتخابات دورۀ پس از آن در سال ٢٠١٣ نیز نامزد شد، اما این بار نه تنها راه دست یافتن به ریاست جمهوری بر او مسدود ماند، بلکه با تجدید نظر در قانون اساسی، پست نخست وزیری حذف گردید و او مورد تعقیب و آزار قرار گرفت.

مورگان چانگیرای از راه مبارزات اجتماعی و سندیکائی به دنیای سیاست قدم نهاده بود. او هرگز به مبارزۀ مسلحانه، نه در دوران استقلال طلبی و نه پس از آن، روی نیاورد، اما در جنبش‌های اجتماعی همواره پیشگام بود. او در سال ١٩٨٨ دبیر کل کنگرۀ رهبران سندیکائی زیمبابوه شد و یکسال بعد به زندان افتاد. رژیم رابرت موگابه نیز که همانند همۀ نظام‌های استبدادگرا، مخالفان سیاسی و رهبران جنبش‌های مدنی و سندیکائی را به همکاری با سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه متهم می‌کرد، مورگان چانگیرای را، از آنرو که در آن هنگام روابط میان زیمبابوه و افریقای جنوبی آشفته بود، به جاسوسی برای این کشور متهم ساخت.

او پس از آزادی از زندان حزب «جنبش برای تغییر دموکراتیک» را بنیاد نهاد و هنگامی رابرت موگابه در سال ٢٠٠٠ برای تحکیم و گسترش اختیارات خود یک همه پرسی برگزار کرد، حزب چانگیرای موفق شد مخالفت با تقویت اختیارات رئیس جمهوری را به پیروزی برساند.

مورگان چانگیرای نه تنها در کشور خود که در سراسر آفریقا چهرۀ سرشناسِ نیروهای مخالفی بود که در برابر رهبری دائم العمر روسای جمهوری مستبد ایستاده بودند. او در صحنۀ بین‌المللی نیز از روابط با کشورهای غیردموکراتیک انتقاد می‌کرد و خواستار همبستگی نیروهای آزادی خواه کشورهای گوناگون بویژه درافریقا برای ایجاد تحول در عملکرد و رفتارهای سیاسی بود.

حزب او، «جنبش برای تغییر دموکراتیک»، در ٢٢  آوریل ٢٠١٠، سفر محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری وقت ایران را به زیمبابوه محکوم کرد و در بیانیه‌ای این دیدار را «نه تنها توهین به مردم زیمبابوه، بلکه اهانت به دموکراسی و به مردم مظلوم ایران» دانست. این حزب در بیانیۀ خود دعوت از محمود احمدی نژاد را برای شرکت در نشست سرمایه گذاری «به دعوت از پشه برای درمان مالاریا» تشبیه کرد.

مورگان چانگیرای روز چهارشنبه ١٤ فوریه ٢٠١٨ / ٢٥ بهمن ١٣٩٦ بر اثر بیماری سرطان روده که از دو سال پیش گرفتار آن بود در ژوهانسبورگ درگذشت.