پایان فرانک سی‌اف‌ای: هشت کشور آفریقایی واحد پول خود را تغییر می‌دهند

روز شنبه ٢١ دسامبر/٣٠ آذر، امانوئل ماکرون در شهر آبیجان، با ابراز خوشحالی گفت: "پول اِکو از سال ٢٠٢٠ جریان خواهد یافت".

بدین ترتیب هشت کشور آفریقای غربی وابستگی خود را با بانک مرکزی فرانسه قطع می‌کنند. با اینحال پاریس تعهد کرده است که در صورت بروز بحران مالی در نظام ارزی آینده، همچنان از پول آفریقایی "اِکو" پشتیبانی خواهد کرد.

فرانک سی‌اف‌ای (CFA) در سال ١٩۴۵، در شرایطی ایجاد شد که هنوز بسیاری از کشورهای آفریقایی به استقلال دست نیافته بودند. در آن زمان، حروف سی.‌اف.‌ای. به معنای "مستعمرات فرانسوی آفریقا" (Colonies Françaises d'Afrique) بود. اما بعد از موج استقلال در آغاز دهۀ ١٩۶٠، سه حرف سی، ‌اف و ‌ای، معادل "جامعۀ مالی آفریقا" (Communauté Financière Africaine) در نظر گرفته شد.

فرانک سی‌اف‌ای  در هشت کشور آفریقای غربی – بنین، بورکینافاسو، ساحل عاج، گینه بیسائو، مالی، نیجر، سنگال و توگو – رایج است.

اما نکتۀ مهم در این تغییر، کاهش وابستگی نظام مالی این کشورها به فرانسه است. در نظام فرانک سی‌اف‌ای، "بانک مرکزی کشورهای آفریقای غربی" موظف بود که نیمی از ذخایر ارزی خود را به بانک مرکزی فرانسه بسپارد. مخالفان این نظام مالی که باقیماندۀ دوران استعمار است، معتقدند که چنین قواعدی مایۀ تحقیر آفریقایی‌ها و ممانعت از استقلال واقعی آنهاست. اما در مورد پول آینده (اِکو)، دولت‌های آفریقایی هیچ اجباری نخواهند داشت. با اینحال پول اِکو نیز مثل فرانک سی‌اف‌ای نسبتی ثابت (غیرشناور) با یورو خواهد داشت.

پایان یافتن واحد فرانک سی‌اف‌ای به ویژه ارزشی نمادین دارد. هنوز، سالها بعد از استقلال، بسیاری از مردم کشورهای آفریقایی که قبلاً مستمعرۀ فرانسه بوده‌اند، معتقدند که وضعیت نیمه استعماری ادامه یافته و نفوذ فرانسه در کشورهایشان بسیار بیش از روابط عادی و دوجانبه است.