دسترسی به محتوای اصلی
ایران، آمریکا

چرا دونالد ترامپ تصمیم به کشتن قاسم سلیمانی گرفت؟

قتل قاسم سلیمانی، فرماندۀ سپاه قدسِ جمهوری اسلامی ایران، که شبه نظامیان مسلح برون مرزیِ وابسته به این کشور تحت هدایت او قرار داشتند، بگفتۀ منابعی در وزارت دفاع آمریکا، شدیدترین گزینه‌ای بوده است که مسئولان نظامی این کشور به دونالد ترامپ پیشنهاد کرده‌اند. بگفتۀ این منابع، انتخاب این گزینه از جانب او با توجه به خویشتنداری‌های گذشتۀ وی در این زمینه، مسئولان عالرتبۀ ارتش آمریکا را نیز غافلگیر کرده است. آنان به هنگام گنجاندن این گزینه گمان نمی‌کرده‌اند که دونالد ترامپ بدان روی آورد.

قاسم سلیمانی، فرماندۀ سپاه قدس، در گردهمائی سپاه پاسداران در تهران در سال ٢٠١٦
قاسم سلیمانی، فرماندۀ سپاه قدس، در گردهمائی سپاه پاسداران در تهران در سال ٢٠١٦ AFP/Khamenei.IR/HO
تبلیغ بازرگانی

مقامات وزارت دفاع آمریکا در تدارک پاسخ به تحریکات پیاپی شبه نظامیان وابسته به ایران در عراق و بویژه «کتائب حزب‌الله» که افراطی ترین گروه تشکیل دهندۀ ائتلاف «حشدالشعبی» محسوب می‌شود، گزینه‌های گوناگونی را به دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا پیشنهاد کرده‌اند. منابع آگاه در پنتاگون به نیویورک تایمز گفته‌اند که هدف قرار دادن فرماندۀ اصلی این گروه‌ها و عملیات آنها، قاسم سلیمانی، شدیدترین گزینه در میان پیشنهادات ارائه شده بوده است.

همین منابع یادآوری کرده‌اند که وزارت دفاع آمریکا در فراهم ساختن پاسخ‌های ممکن به هر رویدادی در کلیۀ موارد گزینه‌های چندی در برابر رئیس جمهوری آمریکا قرار می‌دهند و او یکی از آنها را برمی‌گزیند. این پیشنهادات بگفتۀ کارشناسان معمولاً یک واکنش نمادین و هشداردهنده، پاسخ‌هائی به درجات مختلف متناسب با عملِ انجام گرفته و یک پاسخ شدید را در بر می‌گیرد. هدف از هر پاسخ شدیدی از یکسو مجازات سختِ خاطیان و از سوی دیگر تاکید بر عزم قاطع در پاسخ به هر اقدام آتی است.

براساس اگاهی‌هائی که رسانه‌های آمریکائی بدست آورده‌اند وزارت دفاع آمریکا در پی پرتاب راکت به پایگاه «کی ١» در نزدیکی کرکوک که بر اثر آن یک پیمانکار غیرنظامی آمریکائی کشته شد، در پیشنهادات خود به رئیس جمهوری آمریکا گزینۀ مجازات قاسم سلیمانی را نیز به عنوان شدیدترین پاسخ گنجانده بود، اما دونالد ترامپ گزینۀ میانه را مبنی بر بمباران پنج قرارگاه «کتائب حزب‌الله» برگزید. حملۀ راکتی به پایگاه «کی ١» از سوی نیروهای این گروه افراطی صورت گرفته بود. پاسخ آمریکا، در روز ٢٩ دسامبر/ ٨ دی، به مرگ ٢۵ تن از شبه نظامیان حزب‌الله و از جمله چهار تن از فرماندهان محلی آنان انجامید.

دو روز پس از آن، روز ٣١ دسامبر/ ١٠ دی، سفارت آمریکا در بغداد مورد حمله قرار گرفت  و بخشی از دیوار و دفتر بازرسی بیرونی آن دچار حریق شد. مایک پمپئو، وزیر امور خارجۀ آمریکا، با انتشار تصاویری از مهاجمان به سفارت آمریکا که در آن رهبران «کتائب حزب‌الله» و «حشد الشعبی» دیده می‌شوند، سازماندهی این تهاجم را به ابومهدی المهندس، رهبر کتائب و قیس خزعلی، رئیس گروه «عصائب اهل حق» نسبت داد و گفت که این اقدام به خواست و تشویقِ کارگزاران دیگر ایران در عراق، هادی عامری، رئیس سپاه بدر و فلاح فیاض، از رهبران حزب دعوت اسلامی صورت گرفته است. وزیر امور خارجۀ آمریکا در پیام توئیتری خود نوشت که سازمان دهندگان به این تهاجم از قاسم سلیمانی دستور می‌گیرند.

دونالد ترامپ که پیش از تهاجم به سفارت این کشور در بغداد گزینۀ هدف قرار دادن قاسم سلیمانی را رد کرده و به بمباران قرارگاه‌های «کتائب» در عراق و سوریه بسنده کرده بود، در پی دیدن تصاویر این تهاجم، شب پنج‌شنبه ١٢ دی/ ٢ ژانویه تصمیمم به اجرای گزینۀ «سنگین» گرفت.

مقامات وزارت دفاع آمریکا، روز شنبه ١٤ دی/ ٤ ژانویه پس از کشته شدن قاسم سلیمانی اعلام کردند که سلسله اطلاعات دریافت کرده نشان می‌داده است که وی در تدارک حمله یا حملات گستردۀ دیگری علیه منافع آمریکا بوده و دوره سفر وی به لبنان، سوریه و عراق، به همین منظور انجام گرفته است. فرمان هدف گرفتن وی، بگفتۀ آنان برای جلوگیری از اجرای این طرح و پیشگیری از کشته شدن صدها نفر به اجرا گذاشته شده است.
مقامات آمریکا در این بارۀ اطلاعات چندانی ارائه نکرده‌اند. ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، اطلاعات دریافت شده را «روشن و بدون ابهام» توصیف کرد.

با این حال، مسئولان سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا، بی‌آنکه نام آنها فاش شود، نسبت به وجود، گستردگی و یا قریب الوقوع بودن چنین طرحی ابراز احتیاط و تردید کرده‌اند. آنان به نیویورک تایمز گفته‌اند که در بارۀ چنین حمله‌ای اطلاعات خاصی وجود نداشته و سفرهای قاسم سلیمانی «اموری معمولی و مانند همیشه» تلقی شده است.
بگفتۀ یکی از مسئولان اطلاعاتی آمریکا طرح حمله به منافع آمریکا بهرحال «قریب الوقوع» نبوده، زیرا آیت‌الله خامنه‌ای هنوز آن را تائید نکرده بود. بگفتۀ وی در شنود گفتگوئی که یک هفته پیش از مرگ قاسم سلیمانی میان او و رهبر جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته، آیت‌الله خامنه‌ای از وی خواسته است برای گفتگوی بیشتر در این زمینه به تهران بازگردد.

منابع آگاه در آمریکا می‌گویند، حمله به سفارت این کشور در بغداد، دونالد ترامپ را قانع کرده است که گماشتگان ایران در عراق و فرماندۀ آنان قاسم سلیمانی، که خود را حداقل از جانب آمریکا برخوردار از مصونیت می‌دانسته، یقین داشته‌اند که رئیس جمهوری آمریکا به سبب تأکید بر بی‌علاقگی خود به آغاز یک جنگ تازه، پا را از حدّ خاصی فراتر نخواهد گذاشت. این تصوّر، شبه نظامیان را به تکرار تحریکات خود و فراتر رفتن از آنچه تا کنون انجام داده‌اند تشویق خواهد کرد. برای دونالد ترامپ تکرار رویدادهائی نظیر آنچه در نوامبر ١٩٧٩ در سفارت این کشور در تهران رخ داد و یا حملاتی که در اوت ١٩٩٨ علیه سفارتخانه‌های این کشور در نایروبی و دارالسلام صورت گرفت کابوس وحشتناکی است که بویژه با آغاز کارزار انتخاباتی در آمریکا حتی اندیشیدن به آنها خواب را از چشم او می‌رباید.

این چنین، تصمیم دونالد ترامپ در هدف گرفتن فرماندهان گروه‌های شبه نظامی وابسته به ایران در عراق هنگامی اتخاذ شد که وی قانع گردید، هشدارها و پاسخ‌های گذشته آمریکا کارساز نبوده و آنان همچنان برای انجام عملیات گسترده‌تر تلاش می‌کنند.
این تصمیم با این حال از این پس او را در چرخۀ تازه‌ای از اعمال خشونت قرار می‌دهد. اگر جمهوری اسلامی ایران و گروه‌های شبه نظامی وابسته به آن دست به عملیات جدیِ تازه‌ای بزنند، او ناگزیر خواهد بود پاسخی بازهم شدیدتر به اجرا گذارد. رقبای دموکرات دونالد ترامپ از یادآوری این واقعیت پرهیز نکرده و او را به آغاز درگیری‌هائی که انجام آن روشن نیست متهم ساختند.

منابع آگاه، به نیویورک تایمز گفته‌اند هر چند مایک پمپئو و مایک پنس، معاون رئیس جمهوری آمریکا بیش از دیگران خواستار مجازات سنگین ایران بوده‌اند، تصمیم دونالد ترامپ در هدف قرار قاسم سلیمانی برای دیگر مقامات غافلگیرکننده بوده است. مسئولان نظامی و اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند که اجرای این عملیات با کسب اطلاعات لازم از سرویس‌های مخفی، شنود مکالمات، رهیابی، شناسائی هوائی و دیگر ابزار مراقبت، صورت گرفته است.

همین منابع گفته‌اند که اجازۀ نهائی به اجرا گذاشتن حمله به قاسم سلیمانی به هویت فردی که به استقبال وی می‌آمده و او را همراهی می‌کرده نیز بستگی داشته است.
بگفتۀ آنان قرار بر این بوده که اگر قاسم سلیمانی از سوی فردی از اعضای دولت عراق نزدیک به واشینگتن مورد استقبال و همراهی قرار گیرد، اجرای عملیات در آخرین لحظه لغو شود. هنگامی که معلوم شد میزبان وی ابومهدی المهندس، رهبر «کتائب حزب‌الله» است، اجرای طرح دیگر با مانعی روبرو نبود و دونالد ترامپ حدود ساعت ١٧ پنجشنبه بوقت فلوریدا موافقت نهائی خود را اعلام کرد. موشک‌های پرتاب شده از یک پهپاد «ریپر ام.کیو٩» آمریکائی، خودروی حامل قاسم سلیمانی را در جادۀ فرودگاه بغداد نابود کرد.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

همرسانی :
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.