آمریکا در نظر دارد سپاه پاسداران را از فهرست گروه‌های تروریستی خارج کند

با بالا گرفتن احتمال دستیابی به توافق با ایران در مذاکرات وین، آمریکا در نظر دارد سپاه پاسداران را از فهرست گروه های تروریستی حذف کند، اما، آماده است از نو آن را در همین فهرست قرار بدهد در صورتی که سپاه پاسداران فعالیت های مخرب خود را در منطقه ازسر بگیرد. سایت خبری "آکسیوس" با اعلام این مطلب افزوده است که مقامات آمریکایی این موضوع را به اطلاع اسرائیل رسانده‌اند و تهران در قبال چنین تصمیمی باید از ایجاد تنش در منطقه پرهیز کند.

حسین طائب رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران در جمع فرماندهان سپاهی. © .

خارج شدن سپاه پاسداران از فهرست گروه های تروریستی یکی از دو مطالبۀ کلیدی حکومت ایران در مذاکرات وین برای احیای برجام است. به نوشتۀ "آکسیوس" در چارچوب چنین تصمیمی دولت بایدن در نظر دارد تصریح کند که در صورت عدم‌پایبندی ایران به تعهداتش از نو سپاه پاسداران را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی خواهد کرد. دولت اسرائیل با چنین تصمیمی مخالف است به ویژه این که قرار نیست سپاه پاسداران متعهد بشود که علیه متحدان آمریکا در منطقه از جمله اسرائیل اقدام نخواهد کرد.

مایک پنس، معاون رئیس جمهوری پیشین آمریکا، در جریان سفر ماه گذشته‌اش به اسرائیل مقامات این کشور را از تصمیم احتمالی دولت بایدن دربارۀ سپاه پاسداران بااطلاع کرد و افزود که از قرار سپاه پاسداران متعهد خواهد شد که فقط علیه آمریکا اقدام مخربی نکند. با این حال، وزارت امور خارجۀ آمریکا گفته است که هنوز تصمیمی در این باره گرفته نشده است مضاف بر این که سپاه پاسداران در یک فهرست جداگانه مربوط به تروریسم باقی خواهد ماند و  همچنان مشمول تحریم ها و مجازات‌های بسیاری خواهد بود.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در پی خروج از برجام در سال ٢٠١٨، سپاه پاسداران را نیز همزمان در فهرست گروه های تروریستی قرار داد. دولت بایدن این تصمیم رئیس جمهوری پیشن آمریکا را شکست فاحش می داند، زیرا، تشدید فعالیت های اتمی ایران و همچنین فعالیت های مخرب این کشور در خاورمیانه را در پی داشته است.

در این حال، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجۀ آمریکا، چهارشنبه شانزدهم مارس دستیابی به توافق با ایران را برای "نجات برجام نزدیک" دانست، به ویژه پس از آزاد شدن دو شهروند دو تابعیتی، نازنین زاغری-رتکلیف و انوشه آشوری، در نتیجۀ یک مصالحه میان لندن و تهران که طی آن دولت انگلستان در توافقی محرمانه حدود چهار صد میلیون پوند به جمهوری اسلامی ایران پرداخت کرد. ند پرایس در اظهارات خود تصریح کرد که به گمان آمریکا مسائل باقی مانده میان دو کشور قابل حل هستند، در حالی که یک دیپلمات غربی بعید ندانست که توافق در هفته جاری صورت بپذیرد.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجۀ جمهوری اسلامی، در گفتگوی دیشب تلفنی خود با وزیر امور خارجۀ انگلستان، لیز تراس، تأکید کرد که از نظر او به "نقطۀ پایانی توافق بیش از هر زمان نزدیک شده ایم و اگر همۀ خطوط قرمز ایران رعایت شود"، این کشور آمادۀ "توافق نهایی" است. حسین امیرعبداللهیان سپس گفت که اگر "آمریکا مطالبات جدید و نادرست" مطرح نکند، دستیابی به "توافق خوب و پایدار قطعی است."  

از نظر تهران دو مسئلۀ کلیدی مانع دستیابی سریع به توافق در مذاکرات وین بوده اند، یکی خارج شدن سپاه پاسداران از فهرست گروه های تروریستی و دیگری ضمانت اقتصادی دولت آمریکا که طی آن واشنگتن باید متعهد بشود که پس از پیوستن دوباره به برجام از نو از آن خارج نخواهد شد.  

در حالی که ایران و آمریکا دستیابی به توافق در مذاکرات وین را نزدیک اعلام کرده اند، آژانس بین المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود اعلام کرد که برخلاف مفاد برجام، ایران با تغییر شکل دادن بخشی از ذخیرۀ اورانیوم غنی شدۀ خود، تبدیل آن به مایع و انتقال آن به خارج را طبق مفاد برجام دشوارتر کرده است. بر اساس برجام، دولت ایران موظف است اورانیوم غنی شده با غلظت بیش از سه و نیم درصد را به خارج منتقل کند. اما، نه فقط ایران ذخیرۀ اورانیوم غنی شدۀ خود با غلظت شصت درصد را – که تقرباً غلظتی نظامی است - وسیعاً افزایش داده، بلکه در اوایل ماه جاری دو کیلو و صد گرم از همین اورانیوم غنی شده را به یک کیلو و هفتصد گرم اورانیوم تغییر شکل یافته، تبدیل نموده است.

هفتۀ گذشته سه کشور اروپایی امضاکنندۀ برجام با انتشار بیانیه ای مشترک از حکومت ایران خواستند که فوراً دست از این فعالیت بردارد و ادامۀ آن را برای احیای برجام خطرناک دانستند.