افتتاح پارلمان افغانستان، پایان یا آغاز بحران؟

نزدیک به سه ماه بعد از برگزاری انتخابات برای دومین پارلمان افغانستان و دوهفته بعد از اعلام نتایج نهایی از جانب کمیسیون های انتخاباتی، دولت افغانستان اوایل هفته گذشته بگونه غیر رسمی به شماری از نامزدان برنده اعلام کرد که دومین پارلمان این کشور را در اوایل بهمن ماه / دلو آینده، یعنی تا یک ماه دیگر، افتتاح خواهد کرد. این نامزدان از رئیس جمهور افغانستان تقاضا کرده بودند تا پارلمان جدید را تا روز یکشنبه 28 آذر یا قوس افتتاح کند.

منابع نزدیک به حکومت افغانستان گفته اند که حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان در فرصت اعلام شده، برای انتصاب یک سوم اعضای مجلس سنا که دوره کاری آنان به پایان رسیده است تصمیم خواهد گرفت، زیرا بگفته این منابع رئیس جمهور وظیفه دارد کار هردو مجلس نمایندگان/ ولسی جرگه و مجلس سنا /مشرانو جرگه را همزمان افتتاح کند.

اما آنچه در این میان تا هنوز وضاحت نیافته است این است که دادگاه عالی افغانستان چه واکنشی به درخواست دادستانی کل/ لوی سارنوالی افغانستان مبنی بر باطل ساختن نتایج اعلام شده از جانب کمیسیونهای انتخاباتی خواهد داد.

هفته گذشته دادستانی کل افغانستان اعلام کرد در پاسخ به درخواست نامزدان معترض به نتایج اعلام شده، کار بررسی پرونده آنچه را که این اداره تقلب و فساد در جریان اعلام نتایج عنوان کرده است، به پایایان رسانده و از دادگاه عالی تقاضای ابطال نتایج را کرده است.

در این میان، نزدیکان حامد کرزی، عدم موضعگیری صریح رئیس جمهور افغانستان در مورد تائید یا رد نتایج اعلام شده از جانب کمیسیونهای انتخاباتی را، به پابندی وی به قانون و اصل عدم مداخله در امور و تصامیم این کمیسیون ها از یکسو، و بررسیهای دادستانی کل از سوی دیگر، نسبت میدهند.

این در حالی است که در مقابل، مخالفان رئیس جمهور افغانستان، وی را متهم می کنند که در مخالفت با تشکیل پارلمان جدید، که گمان می رود طیف وسیعی از مخالفان سیاسی وی را در بر خواهد گرفت، سعی دارد، پشت پرده، از اعتراضات نامزدان بازنده و معترض به نتایج حمایت کند.

در برنامه این هفته "زمینه ها زمانه ها" با آغاز از این پرسش که آیا اعلام غیر رسمی افتتاح پارلمان تا یکماه دیگر، زمینه را برای خروج از تنش های سیاسی میان موافقان و مخالفان نتایج اعلام شده انتخابات پارلمانی هموار خواهد کرد یا نه، خواهیم دید که دو تن از نمایندگان مربوط به این دو جناح، که هر دو از جمله نمایندگان پارلمان اول نیز هستند، در این مورد چه می اندیشند.

احمد بهزاد، یک تن از نامزدان برنده اعلام شده در این انتخابات معتقد است که حامد کرزی، تلاش دارد با استفاده از فرصت یک ماه، نتایج را از طریق دادگاه عالی افغانسستان زیر سوال ببرد و در صورت امکان آن را باطل اعلام کند.

در حلقه نامزدان معترض به نتایج، کبیر رنجبر، که بر حسب این نتایج بار دیگر به پارلمان راه نخواهد یافت، بر خلاف معتقد است که رئیس جمهور افغانستان از هیچگونه صلاحیتی برای تائید و یا رد نتایج برخوردار نیست و تنها دادگاه عالی افغانستان میتواند در این زمینه تصمیم بگیرد.

کبیر رنجبر در ادامه کمیسیونهای انتخاباتی و تمام بدنه دولت افغانستان و ادارات وابسته به آنرا بدلیل فساد مورد انتقاد قرار میدهد و تنش های مربوط به انتخابات را تبارزی از فساد سرتاسری حاکم در دستگاه حاکمیت تلقی می کند. کبیر رنجبر که خود را متعلق به بخشی از نمایندگان دمکرات در پارلمان اول می داند حکومت حامد کرزی و جبهه مخالف وی به رهبری داکتر عبدالله عبدالله را، دوش بدوش هم مسئول بحران کنونی انتخاباتی توصیف می کند.

احمد بهزاد اما با این تعبیر که مخالفان آقای کرزی در وجود کمیسیونهای انتخاباتی از یکسو و گروه موافقان وی در ارگانهای قضایی از سوی دیگر با هم به درگیری سیاسی پرداخته اند، رد می کند.

احمد بهزاد، بر خلاف، حضور نماینده دادگاه عالی افغانستان در ترکیب کنونی کمیسیون بررسی شکایات انتخاباتی را تضمینی برای این امر می داند که تصامیم این کمیسیون در وجود نتایج اعلام شده نهایی بوده و لازم نیست دادگاه عالی افغانستان دوباره در مورد آن تصمیم گیری کند.

احمد بهزاد در ادامه هشدار میدهد که هرگونه دخالت دادگاه عالی در تصامیم اعلام شده کمیسیون های انتخاباتی، زمینه را برای یک بحران سیاسی فراگیر فراهم خواهد کرد که دامنه آن، حتی به مسایل مربوط به انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در سال گذشته، که در نتیجه آن حامد کرزی، با یک و نیم میلیون رای باطل شده از جانب کمیسیونهای انتخاباتی، به ریاست جمهوری افغانستان برگزیده شد، نیز کشیده خواهد شد. وی بویژه روی این موضوع تاکید می کند در صورتیکه تقلبات انتخابات ریاست جمهوری سال پیش در دادگاه عالی مطرح نشد اکنون چرا درباره انتخابات پارلمانی این تقاضا مطرح می گردد.

آقای بهزاد به این نکته هم اشاره می کند که حامد کرزی تلاش دارد از شکل گیری یک پارلمان متشکل از مخالفان خود که اهرمهای نظارتی بر کار حکومت وی را در دست خواهند گرفت، جلوگیری کند.

کبیر رنجبر اما حامد کرزی و جبهه مخالفان او به رهبری عبدالله هر دو را نمایندگان آنچه که در فرهنگ سیاسی افغانستان "جنگ سالاران" خوانده می شوند، می داند و نتیجه گیری کند که در فقدان حضور نیروهای دمکرات در پارلمان آینده، این پارلمان ترکیبی از گروههای جهادی خواهد بود که بیشتر آنان از جانب کشور های همسایه افغانستان، ایران و پاکستان، حمایت می شوند.

اما احمد بهزاد، که او هم از فقدان افراد کارآمد در پارلمان آینده اظهار تاسف می کند، این اصل را نیز برجسته می کند که از الزامات شرکت در مبارزات انتخاباتی، یکی هم آن است که افراد و جناحهای سیاسی، باید به هیچ پیشفرضی تن نداده و خود را برای پیروزی و شکست، هر دو، آماده کنند.