روز ١٤ خرداد/ جوزا برابر است با سالروز در گذشت آیت الله خمینی رهبر فقید جمهوری اسلامی ایران و همه ساله به همین مناسبت مراسم یادبودی با شرکت مقام های رسمی دولتی و مذهبی ایران در این کشور برگزار می شود. در سالهای اخیر افغانستان کشور همسایه ایران نیز که بخش قابل توجهی از جمعیت آن مخصوصا کابل را شیعیان تشکیل میدهند، شاهد برگزاری مراسم یادبود آیت الله خمینی در بخشهایی از محافل مذهبی شیعیان بوده است.
در حالیکه هواداران خمینی در افغانستان سعی دارند از او بعنوان یک رهبر متعلق به تمام شیعیان و مسلمانان جهان دفاع کنند مخالفان رهبر انقلاب اسلامی ایران در افغانستان معتقدند که او بیشتر از آن که یک رهبر مذهبی جهانشمول باشد، رهبر سیاسی متعلق به یک کشور همسایه است و به همین دلیل نباید در افغانستان الگو و مورد ستایش قرار گیرد.
با این حال، علیرغم شهرت سیاسی آیت الله خمینی در ایران، افغانستان و جهان، نباید فراموش کرد که وی در دوران قبل از جنگ سی ساله در افغانستان، یکی از مراجع مذهبی یا "مرجع تقلید" برای شیعیان افغانستان بوده است.
در جریان تحولات پس از سقوط طالبان، افغانستان به کمک کشورهای غربی از جمله آمریکا، وارد یک روند جدید سیاسی و فرهنگی شده که طی آن، افکار و محبوبیت بخش عمده ای از شخصیت های سنتی سیاسی و مذهبی افغان و غیر افغان مورد پرسش قرار گرفته است.
در چنین شرایطی، آیت الله خمینی، چه جایگاهی در نزد مردم افغانستان بویژه شیعیان این کشور دارد ؟
در برنامه این هفته "زمینه ها و دیدگاهها"، نصیر مهرین، و علی امیری، دو نویسنده و پژوهشگر افغان، نفوذ آیت الله خمینی در افغانستان، هم بعنوان مرجع تقلید سنتی و هم بعنوان یک رهبر مذهبی- سیاسی را بررسی می کنند.
علی امیری معتقد است که در افغانستان، آیت الله خمینی در مقایسه با سایر مراجع تقلید سنتی از جمله آیت الله خویی، در جایگاه سوم و چهارم باقی ماند و هیچگاهی به مرجع «علی لاطلاق» در این حوزه بدل نشد. این نویسنده افغان شهرت و نفوذ خمینی در افغانستان را به نوعی مرهون فعالیت های سیاسی او میداند.
نصیر مهرین، نفوذ و تاثیر گذاری آیت الله خمینی در افغانستان قبل از جنگ را با نفوذ و محبوبیت رهبران سیاسی اهل تسنن در آن دوران مقایسه می کند و می گوید سید قطب، از میان این رهبران سیاسی اهل تسنن در منطقه، با تفسیری که از دین و ضرورت سرنگونی دولت داشت، مشابهت ها و نزدیکی هایی با افکار سیاسی آیت الله خمینی داشت.
متن کامل برنامه را در فایل بالا بشنوید.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید