آغاز نشست دوحه: شیوهای مسالمتآمیز برای تقسیم قدرت با طالبان؟
در حالی که جنگ و درگیری در نقاط مختلف افغانستان ادامه دارد، نمایندگان دولت و طالبان در شهر دوحه به گفتگو نشستهاند. هدف این مذاکرات، برقراری صلح و یافتن راهحلی سیاسی برای تقسیم قدرت است. اما به درستی معلوم نیست که خواستههای طالبان در چه حد و اندازهای است.
نتشر شده در:
روز شنبه ۲۶ تیر/۱۷ ژوئیه، نخستین جلسۀ مذاکرات میان دو هیئت برگزار شد. فرستادگان کابل به رهبری عبدالله عبدالله، رئیس شورالی عالی مصالحه ملی، شب گذشته وارد پایتخت قطر شدند.
زلمی خلیلزاد، نمایندۀ آمریکا نیز در دوحه حاضر است اما در مذاکرات شرکت نمیکند. وی شب گذشته با دکتر عبدالله دیدار داشت.
بامداد شنبه، محمد نعیم وردک سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر، از طریق توئیتر اعلام کرد که دور جدید مذاکرات دولت افغانستان و طالبان آغاز شده است.
نخستین مذاکرات بین دو طرف که به گفتگوهای "بینالافغانی" شهرت یافت از حدود ده ماه قبل در دوحه شروع شد اما پس از مدتی عملاً راکد ماند. سپس، با کلید خوردن خروج نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان، طالبان حملات خود را در استانهای مختلف شروع کردند و به سرعت برتری نظامی خود را نشان دادند. با اینکه خاستگاه اصلی طالبان جنوب افغانستان است، ولی آنها به آسانی مناطق وسیعی را در شمال و غرب کشور در اختیار گرفتند. البته این پیشرویها در مناطق روستایی بوده و شهرهای بزرگ هنوز سقوط نکرده است. با اینحال طالبان ادعا کردهاند که هروقت بخواهند، میتوانند پایتخت و تمامی مملکت را به تصرف درآورند.
در چنین شرایطی، نمایندگان طالبان و دولت أفغانستان رو در روی یکدیگر نشستهاند تا راهحلی "سیاسی" بیابند.
به نوشتۀ خبرگزاری ایرنا، ملا عبدالغنی برادر، رئیس دفتر سیاسی طالبان در دوحه و سرپرست گروه مذاکرهکننده اطمینان داده است که "طالبان هرگز اجازۀ هیچ گونه تلاشی برای آسیب زدن به تمامیت ارضی افغانستان را نخواهند داد".
سایت روسی اسپوتنیک از ملا برادر نقل میکند: "باید در افغانستان سیستمی وجود داشته باشد که دین و عقاید افغانها را در نظر بگیرد. ما خواهان پیشرفت، زندگی خوب و راحت، با در نظر گرفتن ارزشهای اسلامی، استقلال و آزادی خود هستیم"...
عبدالله عبدالله رئیس شورالی عالی مصالحه ملی نیز گفته است که دستیابی به صلح نیازمند "همراهی و نرمش" هر دو طرف است.
افغانستان در میان قدرتهای خارجی
دولت افغانستان معتقد است که بدون حمایت پاکستان، طالبان به هیچ کاری قادر نیستند. روز گذشته، تنش میان کابل و اسلامآباد بالا گرفت، زیرا مقامات افغان صریحاً پاکستان را به پشتیبانی هوایی از طالبان متهم کردند. اما پاکستانیها میگویند که برای تشویق طالبان به صلح شدیداً تلاش میکنند.
به نظر میرسد که قدرتهای بزرگ نیز ترجیح میدهند که توافقی میان طالبان و دولت صورت گیرد و قدرت سیاسی به نحوی میان آنها تقسیم شود.
منابع روسی مینویسند که یک ماه قبل در ژنو، ولادیمیر پوتین در دیدار خود با جو بایدن پیشنهاد کرده بود که روسیه و آمریکا اقدامات خود را در مورد افغانستان "هماهنگ" کنند، اما واشنگتن پاسخی به این دعوت نداده است.
چنان که وزیر خارجۀ چین گفته است، "باید طالبان را وارد بازی سیاسی عادی کرد"... در حال حاضر بسیاری از دولتها و همچنین کارشناسان به همین چشمانداز سیاسی دل خوش کردهاند. آنان معتقدند که طالبان نسبت به گذشته تغییر کرده و متوجه شدهاند که بدون اعتبار بینالمللی قادر به حکومت نخواهند بود. اما بسیاری دیگر نیز هشدار میدهند که طالبان قابل اعتماد نیستند و جز جنگ و آدمکشی قابلیت دیگری ندارند. این افراد، ادامۀ درگیریها را شاهدی بر مدعای خود میدانند، هرچند که گفته میشود طالبان عملیات نظامی خود را با هدف امتیاز گرفتن در مذاکرات دوحه ادامه میدهند.
در اینحال، برخی کشورها مثل فرانسه از سر احتیاط شهروندان خود را از افغانستان خارج کردهاند. روند خروج نیروهای ناتو و آمریکا نیز باید تا حدود یک ماه و نیم دیگر به پایان برسد.
بدین ترتیب از اوایل پاییز آینده، سرنوشت مردم افغانستان در دست طالبان و یک دولت مرکزی ضعیف خواهد بود.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید