چهار کشور اروپائی از بازگرداندن پناهجویان افغان خودداری می‌کنند

اغلب کشورهای اروپائی تا آخر هفته گذشته به بازگرداندن پناهجویان رد شده به افغانستان اصرار می‌ورزیدند، اما به دنبال پیشروی‌های طالبان ظرف دو روز گذشته به ترتیب هلند، آلمان، سوئیس و فرانسه به طور رسمی اعلام کردند که تا اطلاع ثانوی پناهجویان افغانستانی را به این کشور باز نمی‌گردانند.

پناه جویان و مهاجران افغانی در آلمان در یکی از سفرهای بازگشت به کشور © DR

دلیل اقدام تازه چهار کشور اروپائی، افزایش خطر تسلط طالبان بر سراسر افغانستان است. کارشناسان بر این باوردند که طالبان با توجه به پیشروی شتابناکی که در بخش عمده ای از خاک افغانستان داشته‌اند، به احتمال زیاد تا یک ماه دیگر کابل را نیز تصرف خواهند کرد.

فرانسه و نظارت بر اوضاع افغانستان

سخنگوی وزارت کشور فرانسه به عنوان چهارمین کشوری که از بازگرداندن پناهجویان خودداری می کند، روز پنجشنبه ۱۲ اوت/ ۲۱ مرداد، به خبرگزاری رویترز اعلام کرد که کشورش همراه با متحدان اروپائی خود اوضاع افغانستان را تحت نظر دارد.

فرانسه در عمل استرداد پناهجویان را از اول ماه ژوئن امسال متوقف کرده است، اما این موضوع را تنها پیش از ظهر امروز رسما اعلام کرد.

با توجه به اقدام سه کشور قدرتمند اتحادیه اروپا و سوئیس، پیش بینی می‌شود که سایر کشورهای اروپائی نیز اوضاع بسیار خطرناک افغانستان را در نظر بگیرند و روند استرداد پناهجویان را دست کم تا روشن شدن اوضاع متوقف کنند.

تجدید نظر آلمان

وزارت کشور آلمان تا یک هفته پیش مصمم به بازگرداندن پناهجویانی بود که درخواست پناهندگی آن ها رد شده و برخی از آن ها نیز مرتکب جرائمی شده‌اند. این کشور حتی چندی پیش به رغم اوضاع خطرناک افغانستان هواپیمائی را در فرودگاه فرانکفورت برای بازگرداندن تعدادی از پناهجویان افغانستانی آماده پرواز کرده بود، اما به دلیل مخالفت دادگاه عالی ترین مرجع قضائی اتحادیه اروپا موفق به این کار نشد. وزارت کشور آلمان روز گذشته، چهارشنبه ۱۱ اوت/۲۰ مرداد اعلام کرد که تا اطلاع ثانوی با در نظر گرفتن شرایط جنگی در افغانستان به طور موقت از استرداد کلیه پناهجویان خودداری می کند. بنا به گزارش های رسمی در حال حاضر حدود ۳۰ هزار شهروند افغانستان در آلمان حضور دارند که به موجب مقررات این کشور مشمول ترک خاک می‌شوند.

سوئیس، تصمیم خود را ساعاتی بعد از آلمان اعلام کرد و فرانسه امروز به این تصمیم پیوست. هلند پیش از همه اعلام کرده بود که پناهجویان افغان را به کشورشان باز نمی‌گرداند.

اعتراض یکپارچه نهادهای مدنی

در دو هفته گذشته تمام نهادها و انجمن های مدافع حقوق پناهندگان و حقوق بشر که تعداد آن ها تنها در آلمان به ۲۶ می‌رسد، علیه استرداد پناهجویان به پا خاستند و از راه‌های مختلف دولت‌های اروپائی را تحت فشار قرار دادند.

آلمان و سویس اعلام کرده‌اند که مهاجرانی که مرتکب جرم می‌شوند، از مقررات جدید مستثنی هستند و به رغم شرایط خاص افغانستان در صورت محکومیت به این کشور بازگردانده خواهند شد. اما از دید نهادهای مدافع حقوق پناهندگان، حتی چنین اقدامی نیز با واکنش منفی روبرو خواهد شد، زیرا یک کشور مدعی رعایت حقوق بشر، حتی کسی را که مرتکب یک جرم عادی شده باشد نباید به کام مرگ بفرستد.

طالبان که پس از خروج نیروهای بین‌المللی از افغانستان بر فشارهای خود برای تسلط کامل بر افغانستان افزوده‌اند، سعی می‌کنند در برخورد با رسانه‌ها چهره‌ای متفاوت از خود نشان دهند، اما خبرنگاران و شاهدان عینی از شهرها و روستاهای تحت تصرف آن ها گزارش می‌دهند که آنان همان مقررات خشک و عقب ماندۀ ۲۰ سال پیش را اجرا می‌کنند، زنان را به استفاده از برقع وا می‌دارند و تاکنون مرتکب قتل‌ها و شکنجه‌های زیادی شده‌اند.