حمدالله محب: افزون بر خلیلزاد همه در سقوط افغانستان مقصر هستند

حمدالله محب، مشاور امنیت ملی حکومت پیشین افغانستان ٤‬ ماه پس از سقوط کابل در نخستین گفتگوی خود با تلویزیون صدای آمریکا بار ملامتی سقوط افغانستان به دست طالبان را به دوش زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین آمریکا برای صلح افغانستان می‌اندازد و نیز می‌گوید اگر اشرف غنی فرار نمی‌کرد، کشته می‌شد.

Hamdullah Mohib, Afghanistan's national security adviser, says Taliban leaders should order a one-month ceasfire to prove they control of their forces AFP/File

٤‬ ماه پس از سقوط جمهوریت و قدرت‌گیری طالبان در افغانستان، حمدالله محب مشاور پیشین امنیت ملی افغانستان می‌گوید اشرف غنی به هدف جلوگیری از جنگ داخلی و تجزیه افغانستان، فرار را به ماندن در قدرت ترجیح داد.

پس از سقوط افغانستان، حمدالله محب در نخستین گفتگوی رسانه‌ای خود با صدای آمریکا می‌گوید برخلاف آنچه که گفته شده فرار اشرف غنی از قبل برنامه‌ریزی شده بود، آنان این تصمیم را در همان روز سقوط کابل گرفته بودند و در این مورد برنامه از قبل آماده شده وجود نداشت. 

محب می‌گوید به شمول اطلاعات استخباراتی حکومت وقت افغانستان، سازمان استخباراتی آمریکا نیز به اشرف غنی گفته بود که استخبارات پاکستان در تلاش "بی‌عزت" ساختن و کشتن رییس جمهوری پیشین افغانستان توسط طالبان است.

حمدالله محب در این گفتگو همچنین می‌گوید که ٣‬ روز قبل از سقوط کابل، با وزیران داخله و دفاع و رییس امنیت ملی اداره اشرف غنی جلسه داشت و همگی آنان تاکید کردند که دیگر مقاومتی وجود ندارد و باید دنبال راه‌حل سیاسی بود.

خیلی‌ها در افغانستان، اشرف غنی و حلقه نزدیک به او که محب نیز جزئی از آن است را به انحصار قدرت در افغانستان متهم می‌کنند و باورمندند که این انحصار سبب فروپاشی نظام جمهوریت افغانستان و برگشت طالبان شد. حمدالله محب اما همه را مقصر فروپاشی نظام جمهوریت می‌داند و می‌گوید از حکومت گرفته تا پارلمان، رسانه‌ها و جامعه مدنی عامل سقوط نظام هستند.

آقای محب ظاهر از زلمی خلیزاد، نماینده پیشین آمریکا برای صلح افغانستان بیشتر از همه ناراحت است و می‌گوید خلیلزاد، افغانستان را به این وضعیت رساند و در سه سال گذشته، این خلیلزاد بود که "از دست طالبان گرفته و (آنان را) به کابل آورد."

در ماه‌های پایانی جمهوریت، گزارش می‌شد که حکومت مرکزی به نیروهای امنیتی افغانستان اجازه جنگ در برابر طالبان را نمی‌دهد. حالا محب ادعا می‌کند که این خلیلزاد بود که می‌گفت در برابر طالبان دفاع نکنید.

پیش از این، زلمی خلیلزاد نماینده پیشین آمریکا برای صلح افغانستان و حامد کرزی رییس جمهور پیشین افغانستان گفته بودند که یک روز پیش از سقوط کابل، قرار بود گفتگویی میان حکومت کابل و گروه طالبان در دوحه برگزار شود. در این گفتگو که طالبان نیز پذیرفته بودند در آن اشتراک کنند قرار بود روی انتقال مسالمت‌آمیز قدرت و چگونگی تقسیم قدرت تصمیم گرفته شود.

حمدالله محب اما می‌گوید مشخص نبود که در این گفتگو طالبان اشتراک می‌کنند یا خیر و دیگر اینکه این گفتگو قرار بود قدرت را میان چند نفر تقسیم کند و به همین دلیل اشرف غنی با آن مخالفت کرد.

فرار یکباره‌گی اشرف غنی از افغانستان که سبب سقوط حیرت‌آور افغانستان به دست طالبان شد، از سوی خیلی‌ها نکوهش شده و عامل اصلی فروپاشی نظام گفته می‌شود. اما حمدالله محب هنوز باورمند است که فرار آنان درست‌ترین اقدام ممکن بود و در این مورد با آمریکایی‌ها هم مشوره نکرده بودند.

محب هرچند نظام جمهوریت را ازهم فروپاشیده می‌داند، اما تاکید می‌کند که هنوز اشرف غنی رییس جمهور افغانستان است.

آقای محب در مورد محدود شدن فعالیت‌های سیاسی اشرف غنی در امارات متحده عربی می‌گوید که اشرف غنی هم‌اکنون مهمان حکومت امارت متحده عربی است و این سیاست این کشور است که به افراد اجازه فعالیت سیاسی را در داخل خاک این کشور نمی‌دهد.

اینکه چرا افغانستان چنین با سرعت بالا سقوط کرد و همه چیز صفر شد، حمدالله محب نخستین مقام بلند پایه حکومت پیشین است که پاسخ می‌دهد و می‌گوید از سقوط این‌چنینی کابل هیچ کسی آگاهی نداشت و تاکید می‌کند که "در این ناکامی ما دست داشتیم".