نشست ژنو با تعهد ۲/۴ میلیارد دلار کمک به افغانستان به پایان رسید

نشست مجازی کشورهای کمک‌کنندگان به افغانستان روز پنج‌شنبه ۳۱ مارس/۱۱ فروردین‌ماه، به میزبانی سازمان ملل متحد و دولت های بریتانیا، آلمان و قطر در ژنو برگزار شد. هر چند سازمان ملل متحد تلاش داشت ۴/۴ میلیارد دلار کمک برای افغانستان جمع‌آوری کند اما این نشست با تعهد ۲/۴ میلیارد دلار کمک بشر‌دوستانه به پایان رسید.

طالبان دختران افغانستانی را از حق رفتن به مدرسه محروم ساختند. © دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد

نشست مجازی کشورهای کمک‌کنندگان به افغانستان روز پنج‌شنبه ۳۱ مارس/۱۱ فروردین‌ماه، در ساعت ۱۳ به وقت گرینویچ با سخنرانی آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد آغاز شد و در ساعت ۱۷ به وقت گرینویچ به پایان رسید.

این نشست که با هدف  جمع‌آوری ۴/۴ میلیارد دلار کمک برای مردم افغانستان به میزبانی سازمان ملل متحد و همچنین دولت‌های بریتانیا، آلمان و قطر در شهر ژنو برگزار شده بود، با تعهد ۲/۴ میلیارد دلار کمک بشر‌دوستانه به پایان رسید.    

پیش از برگزاری نشست ۲۰۲۲ برای جمع‌آوری کمک‌های بشردوستانه به افغانستان، سازمان ملل از جامعه جهانی درخواست کمک ۴/۴ میلیارد دلاری برای رویارویی با بحران انسانی و اقتصادی در این کشور کرده و آن‌ها را به تعهد به مردم افغانستان فرا خوانده بود.

هرچند سازمان ملل متحد ابراز امیدواری کرده بود که تعطیلی مدرارس دخترانه از سوی گروه افراط‌گرای طالبان تاثیری بر اختصاص کمک‌های بشردوستانه به افغانستان نداشته باشد اما، رویکرد این گروه در مورد زنان و دختران موجب شد تا نشست اخیر با اختصاص ۲/۴ میلیارد دلار به پایان برسد. 

با این وجود، آنتونیو گوترش در سخنرانی خود بار دیگر سران طالبان را به خاطر بستن مدارس دخترانه در افغانستان به ‌شدت مورد انتقاد قرار داد و تاکید کرد که کشورهای کمک‌کننده نباید مردم افغانستان را در این وضعیت بحرانی به حال خود شان رها کنند.

لیز تراس، وزیر امور خارجه بریتانیا با ابراز نگرانی از وضعیت بسیار ناگوار حقوق بشری در افغانستان در بیانیه‌ای گفت که به رغم ادامه بحران اوکراین، جامعه جهانی نباید افغانستان را فراموش کند. بریتانیا که یکی از میزبانان نشست مجازی اخیر در ژنو بود، یک روز پیش برگزاری این نشست از اختصاص کمک ۳۸۰ میلیون دلاری خود به افغانستان خبر داد. 

طبق متن بیانیه لیز تراس که در تارنمای وزیر امور خارجه بریتانیا منتشر شده است، شش میلیون نفر در افغانستان از کمک ۳۸۰ میلیون دلاری بریتانیا بهره‌مند خواهند شد. با این حال لیز تراس تاکید کرد که کمک مالی بریتانیا به افغانستان به رفتار طالبان با زنان در این کشور بستگی دارد.

آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان نیز ضمن تاکید بر دسترسی دختران افغانستانی به آموزش ‌و پرورش در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور ۲۰۰ میلیون یورو کمک بشردوستانه را به افغانستان اختصاص می‌دهد. وی افزود: «وضعیتی که مردم افغانستان با آن روبرو هستند، یکی از وخیم‌ترین بحران‌های انسانی در جهان است.»  

علاوه بر وزاری امور خارجه بریتانیا و آلمان، آنیکن هویتفلد وزیر امور خارجه نروژ نیز در بیانیه‌ای تعهد این کشور به اختصاص ۷۰۰  میلیون کرون کمک‌ بشردوستانه به افغانستان را اعلام کرد. وی با اشاره به موضوع مدارس دخترانه در افغانستان تاکید کرد که نروژ هرگز از دولت طالبان که در افغانستان حمایت نخواهد کرد.

قطر که یکی از میانجی‌های مهم در گفت‌وگوهای پیشین آمریکا و طالبان به شمار می‌رود رقمی را برای کمک به افغانستان رسما اعلام نکرد اما کویت با انتشار یک بیانیه‌ رسمی، یک بسته کمکی ۱۰ میلیون دلاری به مردم افغانستان را تایید کرد.

اتحادیه اروپا نیز ضمن انتقاد از رویکرد طالبان در بیانیه‌ای اعلام کرد که این اتحادیه ۱۱۳ میلیون یورو کمک بشردوستانه به افغانستان خواهد فرستاد. بخشی از این بسته کمکی به کشورهای ایران و پاکستان که شمار زیادی از شهروندان افغانستان به آنجا پناه‌ برده‌اند اختصاص خواهد یافت. 

کشورهای کمک‌کننده به افغانستان در حالی در نشست ژنو به ارسال کمک‌های بشردوستانه به افغانستان متعهد شدند که پس از روی کار آمدن دوباره شورشیان طالبان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، بسیاری از این کشورهای خود کمک‌ به افغانستان را قطع کردند.

علاوه بر این، بعد از خروج نیروهای نظامی آمریکا و ناتو از افغانستان، دولت ایالات متحده تحریم‌هایی را علیه طالبان اتخاذ و تمام دارایی‌های بانک مرکزی افغانستان را مسددو کرد.

شش ماه پس از اعلام این تصمیم و به رغم یک بحران بی‌سابقه انسانی و اقتصادی در افغانستان، جو بایدن، رئیس جمهوی آمریکا با صدور یک فرمان اجرایی ۳.۵ میلیارد دلار از ذخایر بانک مرکزی افغانستان را به  خانواده‌های قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در ایالات متحده اختصاص داد. 

کمیته بین المللی نجات پیشتر ( هفتم ژانویه ۲۰۲۲) با انتشار تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد که افغانستان در صدر فهرست کشورهای قرار دارد که با بدترین بحران انسانی سال ۲۰۲۲ روبرو هستند. این کمیته در گزارش اخیر خود وابستگی اقتصاد افغانستان به کشورهای خارجی، توقف کمک‌های مالی بشردوستانه و همچنین مسدود شدن دارایی‌های افغانستان از سوی کاخ سفید را از جمله دلایل بروز بحران بی‌سابقه اقتصادی و انسانی کنونی در این کشور عنوان کرد.  

طبق تازه‌ترین آمار آرئه شده از سوی نهاد‌های بین‌المللی از جمله دفتر هماهنگی امور انسان دوستانه سازمان ملل متحد، بیش از ۲۳ میلیون نفر در حال حاضر در افغانستان با ناامنی شدید غذایی دست و پنجه نرم می‌کنند. بر اساس این آمار، دست‌کم یک میلیون کودک در افغانستان نیز در معرض خطر گرسنگی قرار دارند.