برگشت اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان

بیش از ۱۰ هزار مهاجر افغان مقیم پاکستان، در آستانه مهلت تعیین شده از سوی اسلام آباد برای خروج از این کشور، روز سه شنبه به سوی سرحد افغانستان شتافتند.

برگشت اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان © aziz-ahmad fard

دولت پاکستان به مهاجران غیرقانونی ساکن در این کشور که عمدتا افغانستانی هستند و تعداد آنها را ۱.۷ میلیون تخمین زده شده، تا اول نوامبر مهلت داده است تا خودشان آنجا را ترک کنند. پاکستان تاکید کرده است که در صورت عدم احترام به مهلت تعیین شده، این مهاجران اخراج خواهند شد. 

حکومت طالبان نیز در واکنش تصمیم اخیر دولت پاکستان را "آزار و اذیت" خوانده و آن را محکوم کرده است.

از روز چهارشنبه، افغان های ساکن پاکستان، که در وضعیت نابسامانی قرار دارند. آن‌ها در معرض خطر دستگیری، بندی/زندانی شدن در مراکز بازداشت و سپس اخراج به افغانستان هستند.

در آستانه مهلت تعیین شده از سوی اسلام آباد، برخی ازاین مهاجران تصمیم گرفتند منتظر نمانند و ترجیح دادند بدون معطلی پاکستان را ترک کنند.

ارشاد مهمند، یک مقام ارشد دولت پاکستان در پست مرزی تورخم (شمال غرب) روز سه شنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: «هزاران پناهجوی افغان در موترها، کامیون ها منتظر نوبت خود هستند و تعداد آنها همچنان در حال افزایش است. وی گفت: "بیش از ۱۰۰۰۰ پناهجو از صبح امروز وارد شده اند."

به گفته مقامات، هزاران نفر دیگر در پست مرزی چمن در جنوب غربی استان بلوچستان منتظر هستند و انتظار دارند تا روز چهارشنبه تعداد آنها در هر دو نقطه دو برابر شود. در مجموع، از زمان اعلام این طرح در اوایل ماه اکتبر، بیش از ۱۰۰۰۰۰ مهاجر افغان به افغانستان بازگشته اند.

ترس از رفتن به خانه

یک مقام دولتی در پیشاور، مرکز استان خیبر پختونخوا که تورخم در آن قرار دارد، تخمین زد که این روند نسبتا سریع خواهد بود. او که نخواست نامش فاش شود تاکید کرد: این "زمان زیادی نمی گیرد، زیرا آنها پاسپورت یا ویزا ندارند و نیازی به مهاجرت ندارند."

میلیون‌ها افغان در طول دهه‌ها جنگ به پاکستان مهاجرت کرده اند – از جمله حداقل ۶۰۰ هزار نفر از زمان بازگشت طالبان به قدرت در کابل در اوت ۲۰۲۱ – این کشور را به یکی از کشورهایی تبدیل کرده که میزبان بیشترین پناهندگان در جهان است. بسیاری از بازگشت به افغانستان می ترسند، جایی که دولت طالبان تفسیر سختگیرانه خود را از اسلام تحمیل کرده است، به عنوان مثال، دختران را از دسترسی به آموزش پس از مدرسه ابتدایی منع کرده است.

یک دختر ۱۴ ساله افغان در پیشاور که خانواده اش هیچ مدرکی ندارند، توضیح داد: «ما به عقب برنمی گردیم، زیرا تحصیلات من به طرز وحشیانه ای در افغانستان قطع می شود. او به خبرگزاری فرانسه گفت: "پدر ما به ما گفت که حتی اگر توسط مقامات پاکستانی دستگیر شود، ما نباید آنجا را ترک کنیم. زیرا ما در افغانستان زندگی نخواهیم داشت."

معلمان به خبرگزاری فرانسه گفتند که چندین مدرسه برای کودکان افغان در اسلام آباد پایتخت روز سه شنبه به دلیل ترس از دستگیری و اخراج دانش آموزان تعطیل شد.

"از تحقیر بپرهیزید"

ذوالفقار خان، پسر پناهندگانی که در اردوگاهی در پیشاور به دنیا آمده، هفته گذشته به خبرگزاری فرانسه گفت: «من تصمیم گرفتم برای جلوگیری از تحقیر مقامات پاکستانی آنجا را ترک کنم.

اکثریت افغان ها که عمدتاً در خیبر پختونخوا ساکن شده اند، از طریق تورخم به کشور خود باز می گردند.

پلیس استان اطمینان داد که دستگیری ها را آغاز نکرده اند. اما در کراچی (جنوب) و اسلام آباد، پناهجویان افغان چندین روز است که حملاتی را گزارش کرده و گفته اند که قربانی آزار و اذیت یا اخاذی شده اند.

وکلا و فعالان سرکوب بی‌سابقه را محکوم کردند و از دولت خواستند که به این مهاجران که برخی از آنها ده‌ها سال در پاکستان زندگی می‌کنند و یا حتی در آنجا متولد شده‌اند، فرصت بیشتری بدهد تا با عزت آنجا را ترک کنند.

دیده‌بان حقوق بشر روز سه‌شنبه اعلام کرد: «دولت پاکستان از تهدید، بدرفتاری و بازداشت استفاده می‌کند تا پناهجویان افغان فاقد وضعیت قانونی را مجبور کند به افغانستان بازگردند یا با خطر اخراج مواجه شوند». این سازمان حقوق بشر افزود: "وضعیت در افغانستان برای بسیاری از کسانی که فرار کرده اند همچنان خطرناک است و در صورت اخراج آنها با خطرات امنیتی قابل توجهی روبرو خواهند شد."

دولت پاکستان گفت که با این اقدام به دنبال حفظ "رفاه و امنیت" کشور است، جایی که احساسات ضد افغانی در پس زمینه بحران اقتصادی و افزایش حملات در مرزها در حال افزایش است.