اوباما، پرچمدار مبارزه علیه فرار مالیاتی شرکت‌های فرا ملیتی

باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا میخواهد از منافع 2000 میلیارد دلاری شرکت های فرا ملیتی آمریکایی که اکنون در بهشت های مالیاتی مخفی هستند مالیات بگیرد. مالیات بر ذخایر مخفی شرکت های فرا ملیتی آمریکا میتواند مبلغی در حدود 238 میلیارد دلار به خزانه آمریکا وارد کند. در همین حال، همه شرکت های فرا ملیتی آمریکا در آینده مجبور خواهند بود تا 19 در صد کل منافع ایجاد شده خود در خارج از آمریکا را به صورت مالیات به خزانه آمریکا واریز کنند.

باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا REUTERS/Larry Downing

این موازین جدید که در طرح بودجه سال مالی 2016 آمریکا آمده و دیروز از سوی باراک اوباما اعلام شد، یک شوک مالیاتی بر شرکت های فراملیتی آمریکایی وارد میکند. شرکت هایی که تا کنون برای فعالیت های گسترده خود در خارج از آمریکا از پرداخت مالیات فرار کرده اند. در صورت تصویب این موازین جدید مالیاتی درکنگره آمریکا، اجرای آن در سال مالی 2016 آمریکا که از اول اکتبر سال 2015 آغاز میگردد و برای تمام شرکت های فرا ملیتی آمریکا لازم الاجرا خواهد بود.

در این صورت، آمریکا نخستین کشور جهان خواهد بود که برای دریافت مالیات از شرکت ها، تمامی منافع کسب شده آنها را در مد نظر خواهد گرفت. چه منافعی که از فعالیت شرکت ها در خاک آمریکا حاصل گردیده باشد، چه منافعی که آنان در خارج از آمریکا کسب کرده اند.

البته نباید فراموش کرد که باراک اوباما در باره این رویکرد جدید مالیاتی و مبارزه علیه فرار مالیاتی شرکت های فراملیتی آمریکا در آغاز کار خود است.

این موازین جدید که در طرح بودجه سال مالی آینده آمریکا آمده است، باید به تصویب کنگره آمریکا برسد. با توجه به اکثریتی که هم اکنون جمهوری خواهان در کنگره آمریکا دارند، راه باراک اوباما برای به نتیجه رسیدن این موازین جدید مالیاتی، ساده نخواهد بود.

حال ببینیم با فرض تصویب این موازین جدید مالیاتی، شرکت های فراملیتی آمریکایی با چه معیاری در آینده مالیات خود را پرداخت خواهند کرد؟

در ابتدا باید گفت که بر اساس قانون مالیات بر شرکت ها که هم اکنون در آمریکا جاری و ساری است، همه شرکت های آمریکایی ملزم هستند که 35 در صد درآمد حاصله خود را به صورت مالیات بر سود شرکت ها به دولت بدهند.

این درصد مالیات بر شرکت ها در آمریکا در مقایسه با دیگر کشورهای صنعتی پیشرفته جهان در صد بسیاربالایی است. لذا اکثریت شرکت های فراملیتی آمریکایی که بسیاری از آنها در فهرست بزرگترین شرکت های جهان میباشند، بخش مهمی از فعالیت های خود را از آمریکا خارج کرده و در کشورهای ثالث سازمان داده اند. کشورهایی که درآنجا میزان مالیات بر سود شرکت ها، در حدود یک سوم مالیاتی است که درآمریکا جاری است. به عنوان مثال، نرخ مالیات بر سود شرکت ها در کشور ایرلند فقط 12.5 درصد است و همانطور که میدانیم، اکثریت شرکت های غول آسای اینترنتی آمریکا مانند گوگل، فیس بوک، لینکدین در انجا استقرار یافته اند.

شرکت های بزرگ فرا ملیتی آمریکایی، شرکت هایی هستند که مقر آنها در آمریکاست، ولی با توجه به اینکه فعالیت های آنها در سطح جهان گسترده است، اقدام به ایجاد شرکت های دختر در قاره ها و مناطق مختلف جهان می کنند. در بسیاری از موارد، این شرکت های دختر، خود اقدام به ایجاد شرکت های دختر دیگر میکنند و این شرکت های رده سوم و یا چهارم، در عمل شرکت های مستقلی هستند که به راحتی قوانین ملی کشورها، از جمله آمریکا را دور میزنند . بدین ترتیب، قسمت اعظم سود شرکت های مادر که در خارج از آمریکا به دست آمده است، با مکانیزم های بسیار پیچیده ای به سوی این شرکت های دختر نسل دوم و سوم روانه گردیده ودر بهشت های مالیاتی مخفی میگردد. شرکت های فرا ملیتی با بکار گیری این مکانیزم های پیچیده، قوانین کشورهای محل فعالیت شرکت های دختر را نیز دور میزنند.

یاد آوری این موضوع برای آن است که شما را اجمالاً با استراتژِی بسیار پیچیده این شرکت ها برای فرار مالیاتی آشنا کنیم و در همان حال این موضوع را مطرح کنیم که طرح جدید آقای اوباما، حتی در صورت اجرایی شدن، فقط میتواند بر روی بخش کوچکی از منافع سرشار این شرکت های غول آسای آمریکایی به عنوان مالیات دست بگذارد.

شرکت های چند ملیتی، شرکت هایی جهانی هستند. این در حالی است که دولت ها، محلی هستند. میدان عمل شرکت های فراملیتی، با دولت ها متفاوت است. این دو در یک طبقه بندی قرار نمی گیرند، مقابله بین آنها با سلاح برابر نیست. سلاح اقتصادی در دست شرکت های فراملیتی در یک اقتصاد جهانی شده، بسیار قوی تر و کارا تر از سلاح دولت ها است. حتی اگر این دولت، قدرتمندترین دولت جهان، یعنی آمریکا باشد. باعث تأسف است، ولی واقعیتی است انکار ناپذیر.

با این وجود، اقدام باراک اوباما در این زمینه، شاید شروعی باشد برای آگاهی یافتن جهانیان به ابعاد این مشکل جهانی

اًًًًًًًًًًًًًپل، سلطان شرکت ها در فرار از مالیات

88 درصد سود سود شرکت اًپل در خارج از آمریکا ذخیره میشود بدون تردید اًپل سود آورترین شرکت خصوصی در تاریخ جهان است. این شرکت مالیات چندانی به دولت آمریکا نمیدهد. این شرکت به عنوان سلطان شرکت هایی شناخته میشود که از مالیات فرار میکنند.

قسمت اعظم سود حاصله این شرکت در خارج از آمریکا ذخیره شده است. 88 در صد سود شرکت که مبلغی در حدود 130 میلیارد دلار میشود. بر اساس بررسی سنای آمریکا، با رد استقرار مجدد در کالیفرنیا، اًپل طی 4 سال گذشته، بیش از 44 میلیارد دلار در پرداخت مالیات صرفه جویی کرده است. عملکرد اًپل بر اساس مقررات آمریکا کاملاً قانونی است و بسیاری دیگر از شرکت های فراملیتی آمریکا، خصوصاً شرکت های بزرگ تکنولوژی و دارویی آمریکا همانند اًپل هستند. این شرکت ها با فرار مالیاتی، حجم نقدینگی به بزرگی یک کوه ساخته اند. این نقدینگی بیش از 2000 هزار میلیارد دلار برآورد میگردد.

هر چند قانون کنونی آمریکا این اجازه را با آنها میدهد، اما عملکرد این شرکت ها در نگرش کاخ سفید، کاملاً اخلاقی نیست.

 شرکت های بزرگ چند ملیتی در چگونه موانع مالیاتی را دور میزنند و تلاش می کنند تا کمترین حد مالیاتی را پرداخت کنند. مثال: عملیات شرکت "گوگل" در اروپا برای فرار از پرداخت مالیات .

همانطور که میدانیم، شرکت مادر "گوگل" در آمریکا قرار دارد و تحت نام
GOOGLE USA INC شناخته میشود. شرکت مادر، تمامی فعالیت هایش در اروپا را به یک شرکت دختر تودیع کرده است. این شرکت دختر هم اکنون در کشور ایرلند قرار دارد و به نام GOOGLE IRELAND HOLDING شناخته می شود. این شرکت در ایرلند، یک شرکت دو ملیتی است، هم آمریکایی است، هم ایرلندی. به قول مثل معروف، یک شرکت" شتر مرغی" است. هر جا که منفعت اوایجاب کند به آن سو میرود و به سرعت تغییر هویت و ملیت میدهد.

این شرکت، همچنین مالک مارک " گوگل" در اروپاست و تحت این عنوان "رویالتی" در یافت می کند. برای در یافت "رویالتی" از کشورهای اروپایی، "گوگل" در ایرلند یک شرکت عملیاتی دیگر دائر کرده که ما آن را به نام GOOGLE IRELAND OPERATIONAL می شناسیم. این شرت مأمور دریافت "رویالتی" از کشورهای اروپایی مانند انگلستان، فرانسه، آلمان و سایر کشورهای کوچک و بزرگ اروپایی است. "رویالتی" کشورهای اروپایی، تحت در خواست این شرکت به یک شرکت دیگر که در کشور هلند قرار دارد و تحت نام GOOGLE NETHRLAND پرداخت می گردد. این شرکت در هلند در واقع به نام شرکت مالک مارک "گوگل" در ایرلند، سرپرستی و اداره امورو دریافت "رویالتی" در اروپا را به عهده دارد.

این شرکت، پس از دریافت و تهیه و تنظیم حساب ها، تمامی وجوه در یافتی بابت "رویالتی" رابه شرکت ایرلندی GOOGLE IRELAND HOLDING پرداخت می کند. مبلغ کل "رویالتی" دریافت شده به وسیله این شرکت از ایرلند به سوی "برمودا" که یکی از بهشت های مالیاتی است واریز میگردد.

همانطور که ملاحظه میشود، شرکت "گوگل" در آمد های اصلی خود را به صورت "رویالتی" تعریف می کند و تمام محل های مالیاتی را از محل شرکت مادر در آمریکا گرفته تا شرکت های دیگری در کشورهای اروپایی که از خدمات این شرکت استفاده میکنند، دور میزند و بابت درآمدهای اصلی خود هیچ مالیاتی به هیچ کشوری پرداخت نمی کند.

شرکت "گوگل" تنها برای فعالیت های جانبی خود مالیات پرداخت می کند که مبلغ بسیار ناچیزی است.

"گوگل" مرکز اصلی فعالیت هایش را در ایرلند قرار داده است. ایرلند، که قانون مالیات بر درآمد شرکت ها و معافیت های مالیاتی آن، جاذبه فراوانی برای شرکت های خارجی ایجاد می کند.