انتقاد تند عماد افروغ و علی مطهری از فضای سیاسی حاکم بر ایران

نوشته: رضا ولی‌زاده

عماد افروغ، نمایندۀ پیشین مجلس شورای اسلامی شب گذشته در گفت و گوی زنده ی تلویزیونی که از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شد، گفت: «هر فردی از جامعه حق استیضاح رهبری را دارد و اگر رهبر نتواند پاسخ مناسب بدهد خود به خود معزول است.»
او علاوه بر این اظهار نظر ساختار مجلس خبرگان در انتخاب رهبر را دارای اشکال دانست و از ضرورت مشارکت افراد غیرروحانی برای انتخاب رهبر سخن گفت.
عماد افروغ با تأکید بر حق مردم در تعیین سرنوشت سیاسی کشور گفت: «متأسفانه هر روز دارد شکاف و فاصلۀ میان ملت و دولت افزایش می یابد و اشتباهی که ما کردیم و هنوز هم داریم آن را تکرار می کنیم این است که تصور می کنیم قدرت تنها همان قدرت رسمی است و از اهمیت قدرت غیررسمی غافل می شویم.»
پس از این اظهارنظر موج حمله، اعتراض و انتقاد از سوی رسانه‌های حامی سیدعلی خامنه‌ای نسبت به عماد افروغ بالا گرفت.
همچنین علی مطهری نمایندۀ مجلس شورای اسلامی دیروز در گفت و گو با خبرگزاری مهر گفت: «پس از مشروطه عده ای فرصت طلب روی کار آمدند و باعث شدند مشروطه به سمت نوعی استبداد کشیده شود. الان هم احساس می کنم که فضا به همان سمت در حال حرکت و تجربه مشروطیت در حال تکرار است برخی که معلوم نیست ریشه شان از کجا آمده است تنها خود را انقلابی و اصولگرای واقعی می‌دانند و بقیه را منحرف و بی‌بصیرت و غیرانقلابی بر می‌شمارند.»

***

رضا علیجانی، روزنامه نگار، پژوهشگر و فعال ملی مذهبی ساکن پاریس در گفت و گو با بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش اعتراض اصولگرایانِ نزدیک به حاکمیت به فضای سیاسی کشور نشان از گروه‌بندی های سیاسی تازه ای در چشم انداز ایران دارد یا خیر، گفت: «اگر آن را آغاز یک گروه بندی هم ندانیم به نظر من نوک کوه یخی است که فقط بخشی از آن دیده می شود. البته این ها برای این که به یک جریان تبدیل شوند دو کمبود دارند. کمبود نخست مبانی فکری است که هرچند در سخنان آقای افروغ و مطهری نوعی بن‌مایه های فکری هم دیده می شود اما هنوز به یک جریان فکری تبدیل نشده اند و متفکران چندانی ندارند.»
علیجانی در مورد دومین کاستی اصولگریان منتقد حکومت برای تبدیل به یک جریان سیاسی افزود: «دومین کمبود و مشکل آن ها این است که جریان امنیتی نظامی کشور فضای بسته ای ایجاد کرده است و امکان تشکیل جریانات و احزاب و محافل هم فکر را نمی دهد.»
این روزنامه نگار و پژوهشگر در مورد سابقۀ تشکیل و تحول در گروه های سیاسی نزدیک به حاکمیت گفت: «تحولی که قبل از دوم خرداد ١٣٧٦ و پس از آن به وجود آمد باعث شد تا سه جریان مختلف از جمله پدیده دکتر سروش در حوزۀ فرهنگ و دین‌شناسی،
پدیده کارگزاران در حوزه مدیریت و تکنوکراسی و پدیده مخملباف در حوزه ادبیات و هنر، که همگی باوجود معتقد بودن به
   حکومت و خط امامی بودن دچار گسست بودند در بسترهای اجتماعی دوم خرداد به بسط فکری و تکنوکراتی برسند. مشابه این جریان ها پس از جنبش سبز هم به وجود آمد اما سلطۀ جریان های امنیتی نظامی حاکم بر کشور اجازه نمی دهند این طیف ها راهی برای تحولی جدی باز کنند.»
علیجانی معتقد است با این حال اصولگریان معترض که محمد نوری زاد پیشگام اصلی آن هاست، ریزش های قابل توجهی را در صخرۀ اصولگرایان به وجود خواهند آورد.