اولین نشست کمیسیون مشترک برجام پس از فعال شدن مکانیسم ماشه در وین برگزار شد

هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که ریاست نشست امروز کمیسیون مشترک برجام را به عهده داشت در بیانیه ای پس از پایان مذاکرات امروز گفت: "نگرانی های جدی درباره اجرای تعهدات هسته ای ایران ابراز شده است."

در بیانیه هلگا اشمید همچنین آمده است که "تمامی شرکت کنندگان در این کمیسیون بر این موضوع اتفاق نظر دارند که اعمال مجدد تحریم های یکجانبه آمریکا، اجازه نداده است که ایران از رفع تحریم ها [برأساس توافق اتمی و برجام] به نحو بهینه‌ای بهره مند شود. همه شرکت کنندگان در نشست امروز در وین همچنین ضمن تأکید دوباره بر اهمیت حفظ این توافق، یادآور شدند که توافق هسته ای وین یک عنصرکلیدی در ساختار منع گسترش سلاح های هسته‌ای در جهان محسوب می شود."

میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین نیز امروز در توئیترش نوشت: "نشست کمیسیون مشترک برجام در فضایی بده بستانی برگزار شد. شرکت‌کنندگان یک بار دیگر تعهداتشان را در قبال توافق هسته‌ای ایران به عنوان یک عنصر کلیدی در ساختار معماری عدم اشاعه تکرار کردند. کارشناسان (فنی) درباره موضوعات هسته‌ای و اقتصادی بیشتر صحبت خواهند کرد."

وانگ کن، سفیر چین در سازمان های بین المللی گفت: "ما در حال تلاش هستیم تا یک مکانیسم مترقی را مبتنی بر تقابل ایجاد کنیم تا ایران منافع قانونی را از این توافقنامه به دست آورد و طرفهای دیگر پیروی کامل از توافق را از سر بگیرند."

وی تصریح کرد: "اعضای این کمیسون به سرعت تلاش می کنند تا این توافق را نجات دهند."

این مقام چینی همچنین در گفت‌وگو با خبرنگاران از اختلاف نظر بین اعضا، درخصوص فعال شدن سازوکار حل اختلاف در برجام خبر داد، اما تصریح کرد در نشست امروز صحبتی در این رابطه صورت نگرفت.

سید عباس عراقچی معاون وزارت أمور خارجه ایران پس از پایان این نشست با اشاره به تمایل طرف‌های اروپایی برای حفظ این توافق، تصریح کرد که برجام هنوز زنده است.

عراقچی در گفت‌وگو با خبرنگاران از تلاش طرف‌های اروپایی برای به حرکت درآوردن سازوکار مالی اروپا و ایران موسوم به اینستکس قدردانی کرد.

عراقچی تأکید کرد: "موضوع اصلی در نشست امروز بحث تاثیرات خروج آمریکا و بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران بود که در این جلسه بررسی شد و اینکه چگونه می‌توان به نوعی منافع اقتصادی ایران از برجام را تامین کرد."

معاون سیاسی وزارت أمور خارجه ایران همچنین گفت: همه اعضای باقیمانده در برجام در این جلسه مجددا بر اهمیت برجام تأکید کردند که این یک توافق مهم بین‌المللی است که جنبه‌های امنیتی و اقتصادی دارد و باید حفظ شود و حمایت خود را مجددا از این توافق اعلام کردند. آنان به ویژه حمایت خود را از ابتکاراتی که به این موضوع منجر شود که ایران بتواند از منافع اقتصادی ناشی از برجام بهره‌مند شود، اعلام کردند.

او افزود: ما با سایر طرف‌ها نیز برای نجات برجام در حال گفت‌وگو هستیم. می‌دانیم اروپایی‌ها در تلاش بوده و مایل به حفظ برجام هستند، اما عدم توانمندی آن‌ها محرز است.

معاون وزارت أمور خارجه ایران همچنین به گام‌های ایران برای کاهش تعهداتش در این توافق اشاره کرد و گفت: با این کار توازن برجام در سطح پایین‌تری برقرار شده است.

عراقچی در این باره گفت: در جلسات کمیسیون مشترک برجام که هر سه ماه یک بار برگزار می‌شود، آخرین وضعیت اجرای برجام هم در حوزه هسته‌ای و هم در حوزه رفع تحریم‌ها بررسی می‌شود و این روال از قبل از اجرایی شدن برجام تا الان در جریان بوده است.

اعلام فعال شدن مکانیسم حل و فصل اختلافات از سوی سه کشور اروپایی عضو برجام در واکنش به گام پنجم و نهایی ایران بود که تهران بر اساس آن اعلام کرد، دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.

پس از آن، ایران و نیز چین و روسیه نسبت به فعال شدن این مکانیسم هشدارهای جدی دادند و این اقدام اروپا را در شرایطی که به هیچ یک از تعهدات برجامی‌اش عمل نکرده است را سیاسی و غیرقانونی اعلام کردند.

کشورهایی گفته اند که هدف‌شان از فعال کردن این ساز و کار، رسیدگی به مسائل پیرامون اجرای برجام است و این اقدام به معنی ارجاع موضوع به شورای امنیت یا بازگشت تحریم‌ها علیه ایران نیست.

در همین راستا، ژوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اولین سفر خود به تهران ـ که در هفته‌های اخیر انجام شد ـ اطمینان داد: اتحادیه اروپا بطور نامحدود مهلت حل‌ و فصل اختلافات در رابطه با توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) را تمدید خواهد کرد، تا از ارجاع این موضوع به شورای امنیت سازمان ملل یا اعمال تحریم های جدید علیه ایران جلوگیری کند.

ژوزف بورل در بیانیه خود پس از بازگشت از سفرش به تهران گفت: "پیشرفت در زمینه حل اختلافات به ادامه حضور آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران برای راستی‌آزمایی و نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای این کشور بستگی دارد."