دسترسی به محتوای اصلی
زمینه ها و دیدگاه ها

انتخابات نهم مجلس و بحران مشروعیت در نظام اسلامی

نتشر شده در:

تا دوماه دیگر، یعنی 12 اسفند ماه انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار میگردد.اکثریت قریب به اتفاق احزاب و گروه های اپوزیسیون داخلی این انتخابات را تحریم کرده اند.چالش های عمده ناشی ار انتخابات پر مناقشه ریاست جمهوری در سال 1388 جمهوری اسلامی را با یک بحران سیاسی بزرگ و بی سابقه روبرو ساخته است.بحران مشروعیت نظام اسلامی حاکم بر ایران در آستانه انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی موضوع میز گرد رادیوئی امشب را تشکیل می دهد.این موضوع  را بین شرکت کنندگان در این میزگرد رادیوئی یعنی خانم آزاده کیان، فرهنگ قاسمی و سید مجتبی واحدی  به بحث و گفتگو  می گذاریم.

تبلیغ بازرگانی

بدون اندیشیدن به تناقضات پیش روی، ناچار از قبول میراث سنگین یک قرن مبارزه مردمان این آب و خاک برای استقرار مجلس شورای منتخب ملت، شاید به خاطر ادای وظیفه نسبت به مردمی که که با خروشی تاریخی و بی سابقه وی را در سال 1357 به اریکه قدرت سیاسی رسانیدند، آیت الله روح الله خمینی رهبر انقلا ب در آن هنگام تصمیم گرفت که قدرت سیاسی در ایران مشروعیت خود را از آرای مردم کسب کند.
دیری نپائید که وی و همگان بر این واقعیت و تناقض عمده در جمهوری اسلامی پی بردند.تناقضی که مشروعیت مردمی را در کنار و یا در مقابل منبع دیگری از مشروعیت، یعنی اسلام، آنهم اسلامی سیاسی قرار داد.
این تناقض عمده در تمامی تاریخ جمهوری اسلامی حاضر بوده و منبع اصلی تنش ها بین حامیان مشروعیت اسلامی و مشروعیت مردمی بوده است.
دونهاد انتخابی، هرچند استصوابی شده، یعنی نهاد ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی که تنها نهاد هایی هستند که در جمهوری اسلامی می توانند کوره راهی برای تجلی آراء، عقاید و خواست های مردمی باشند، همواره صحنه مناقشات سیاسی آشکار و پنهان بین جناح های موجود در فضای سیاسی کشور بوده است. به دیگر بیان این تناقض عمده در جمهوری اسلامی در این دو نهاد تبلور یافته است و به همین دلیل انتخابات ریاست جمهوری و مجلس همواره زمان به اوج رسیدن این تضاد در صحنه سیاسی کشور بوده است.
از سوی دیگر، ایجاد ونضج ریشه های یک جامعه مدنی در سال های پس از جنگ ایران و عراق و رشد تدریجی آن، به خصوص از زمان روی کار آمدن دولت اصلاحات در ایران نظام اسلامی را در بطن تناقضات اصلی اش با چالش های جدیدی روبرو ساخته است.
چالش های عمده ناشی ار انتخابات پر مناقشه ریاست جمهوری در سال 1388 جمهوری اسلامی را با یک بحران سیاسی بزرگ و بی سابقه روبرو ساخته است.بحرانی که ناشی از زدوده شدن مشروعیت مردمی نظام حاکم بر ایران می باشد.
تا دوماه دیگر، یعنی 12 اسفند ماه انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار میگردد.در حالی که اکثریت قریب به اتفاق احزاب و گروه های اپوزیسیون داخلی این انتخابات را تحریم کرده اند، جناح های حاکم بر کشور که براساس ساختار باوری خود مشروعیت نظام را از مردم نمی دانند، در این انتخابات شرکت خواهند کرد.در انتخابات آینده مجلس، تنها اصول گرایان حامی آیت الله خامنه ای و طرفداران آقای محمود احمدی نژاد به عنوان جناح های حاکم در جمهوری اسلامی شرکت خواهند کرد.همان هایی که دوسال پیش، در هنگام انتخابات ریاست جمهوری تنها جناح حاکم را در برابر خروش رأی مردمی تشکیل میدانند، اکنون نمایش دیگری را عرضه می کنند.
باری، از هم اکنون مشروعیت این انتخابات پیش روی از منظر کسانی که خارج از دایره حاکمیت نظام هستند، به زیر پرسش رفته است.اصلاح طلبان، جنبش سبز و...مهدی کروبی از محل حصر خانگی خود این انتخابات را فرمایشی دانسته و آن را تحریم می کند.
آنچه مسلم است، عدم شرکت جناح های اصلاح طلب در این انتخابات، حضور کمرنگ مردمی را در صحنه انتخابات به دنبال خواهد داشت.آنچه درپیش است، بحران مشروعیت نظام را دامن زده و باز هم آنرا عمیق تر خواهد کرد.

بحران مشروعیت نظام اسلامی حاکم بر ایران در آستانه انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی موضوع میز گرد رادیوئی امشب را تشکیل می دهد.این موضوع بین شرکت کنندگان در این میزگرد رادیوئی یعنی خانم آزاده کیان استاد دانشگاه در پاریس ، فرهنگ قاسمی نویسنده و مدیر مدرسه عالی مدیریت در پاریس و سید مجتبی واحدی مشاور و سخنگوی مهدی کروبی در خارج از کشور به بحث و گفتگو گذاشته می شود.

آزاده کیان اظهار میدارد که تأکید بر مشروعیت مردمی در قانون اساسی جمهوری اسلامی به مراتب بیشتر از قانون اساسی گذشته می باشد. ضمن آنکه بند اول قانون اساسی وجود جمهوری اسلامی را مشروط به رأی مردم کرده است.با این وجود در بسیاری از بندهای مختلف قانون اساسی ضمن قبول مشروعیت مردمی بر اسلامیت نظام تأکید شده است.وی میگوید که بدین ترتیب یک دوگانگی از بدو پیدایش جمهوری اسلامی به وجو آمده است.
آزاده کیان اعتقاد داردکه این دوگانگی تا انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 ادامه داشته است. در این برهه، وجود مکانیزم های موجود در نظام به مردم اجازه داد که با یک خیزش بزرگ و صلح آمیز تغییراتی بنیادی در چارچوب نظام به وجود بیاورند.این خواست مردمی با اتخاذ موضع آیت الله خامنه ای، محمود احمدی نژاد و بخش عمده ای از نظامیان در قدرت بر خورد نموده و جریانات پس از انتخابات را موجب گردید. آزاده کیان معتقد است که از این هنگام مشروعیت مردمی نظام اسلامی بطور کلی از بین رفته و جای خود را کلاً به بعد دیگر مشروعیت که در ولایت مطلقه فقیه تبلور می یابد، داده است.
فرهنگ قاسمی اظهار میدارد که هر نظامی مشروعیت خویش را ار دو طریق بدست می آورد.یکی در ارتباط با نهادهای دموکراتیک جامعه. دوم آنکه در یک برهه تاریخی مردم به دلایلی به یک فرد که دارای کاریزما می باشد مشروعیت میدهند و به عنوان رهبر ازوی پیروی می کنند.این فرد در انقلاب اسلامی سال 1357 در ایران آیت الله خمینی بوده است.وی میگوید که اگر آیت الله خمینی در آن زمان تعصب و تبعیض را در جامعه ایران در پیش نمی گرفت، می توانست جامعه ایران را به سوی یک جامعه دموکراتیک، آزاد و مستقل پیش ببرد.اما متأسفانه وی به لحاظ تفکر و اندیشه خود راه تبعیض را پیش گرفت و هر سال بیش از سال پیش جریانات سیاسی و اجتماعی را از صحنه فعالیت های سیاسی و اجتماعی در ایران خارج کرد.به موازات تنگ شدن دایره گروه ها و جریانات قابل قبول در نظام، مشروعیت مردمی نظام اسلامی رو به تقلیل گذاشت.
فرهنگ قاسمی میگوید که با روی کار آمدن آیت الله خامنه ای زمینه های یک استبداد مذهبی در ایران فراهم آمد و به همین دلیل اصلاحات آقای خاتمی راه به جایی نبرد.
در انتخابات سال 1388 بسیاری از بدنه رژیم جدا گشته و مشروعیت مردمی را بار دیگر به چالش می کشند. دایره مشروعیت رژیم باز هم تنگ تر و کوچکتر شداست. فرهنگ قاسمی اعتقاد دارد که هنوز انتخابات نهم مجلس شروع نشده، در خت این انتخابات میوه های خوبی در جهت حاکمیت مردم به بار آورده است.تحریم انتخابات بوسیله تمامی اپوزیسیون داخلی به زیر پرسش بردن واقعی مشروعیت نظام اسلامی می باشد.این امر می تواند بیش از پیش نظام حاکم را با چالش های بسیار جدی روبرو سازد.
سید مجتبی واحدی اظهار میدارد که در ابتدای انقلاب تفاوت عمده ای بین مشروعیت قانونی و مشروعیتی که در سطح جامعه قابل مشاهده بود، وجو نداشت. اما این امر با عملکرد تدریجی حاکمیت و به تدریج کاهش یافت و پس از انتخابات سال 1388 بطور کلی از بین رفت. وی معتقد است که انتخابات آیده را باید تحریم کرد وشرکت نیروهای خارج از جناح های حاکمیت در انتخابات آینده، به نوعی باز گرداندن مشروعیت زدوده شده نظام اسلامی می باشد.
سید مجتبی واحدی می گوید که نظام اکنون احساس خطر می کند. حاکمیت کنونی نه تنها به استحکام حایگاه کنونی خود اعتماد ندارد، بلکه به شدت متزلزل است...

 

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.