دیدار ظریف با مصطفی کاظمی، نخستوزیر عراق: تلاشهای چندجانبۀ بغداد برای بهبود روابط منطقهای
سفر وزیر خارجۀ ایران به عراق نشاندهندۀ یکی از مسیرهایی است که مصطفی کاظمی، نخستوزیر جدید عراق برای ترمیم روابط منطقهای پیش گرفته است. مصطفی کاظمی که قبلاً رهبری دستگاه اطلاعاتی عراق را بر عهده داشته، گذشته از روابط مثبت با سازمانهای امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی، با عربستان و آمریکا هم روابط خوبی دارد.
نتشر شده در:
روز یکشنبه ١٩ ژوئیه/ ٢٩ تیر، محمدجواد ظریف در رأس یک هیئت سیاسی به بغداد رفت. به نوشتۀ منابع جمهوری اسلامی، علاوه بر موضوعات مربوط به توسعۀ روابط، پروندۀ کشته شدن قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس از دیگر مسائلی است که ظریف در این سفر دنبال میکند.
محمدجواد ظریف بعد از دیدار با نخستوزیر عراق، در نشست خبری مشترک با فؤاد حسین، همتای عراقی خود شرکت کرد. او گفت که روابط ایران و عراق بر اساس "عدم مداخله در امور داخلی همدیگر" جریان دارد و "با خون جوانان دو کشور در مقابله با داعش پایدار شده و به هیچ شکلی از بین نخواهد رفت". او همچنین عراق را یکی از اولویت های اقتصادی ایران دانست.
فؤاد حسین نیز گفت که بخشی از تبادلات تجاری بین دو کشور به دلیل شیوع اپیدمی کووید١٩ و بسته شدن مرزها "دچار پسرفت موقت شده" است. به گفتۀ وی عراق خواهان روابط متوازن با همه همسایگان است.
ظریف بعد از دیدار با نخستوزیر و وزیر خارجۀ عراق، سفری نیز به اربیل خواهد داشت.
به گفتۀ غضنفر البطیخ، یکی از رهبران ائتلاف فتح عراق (ائتلاف شیعی)، یکی از اهداف سفر ظریف "رساندن پیام به کشورهای حوزۀ خلیج فارس و خصوصاً عربستان است"، مبنی بر این که تهران آماده است تا با وساطت عراق "برخی تفاهمها" را انجام دهد.
نقش حساس مصطفی کاظمی
قرار است که نخستوزیر عراق یک روز بعد از دیدار با محمد جواد ظریف به عربستان سفر کند و سپس به تهران برود. در برنامۀ دیدارهای کاظمی ملاقات با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و همچنین علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی پیشبینی شده است.
علاوه بر این، قرار است که کاظمی کمتر از یک ماه دیگر به واشنگتن برود. بعد از سه سال، این نخستین سفر یک نخستوزیر عراقی به آمریکا خواهد بود. عادل عبدالمهدی، نخستوزیر قبلی که به "نزدیکی با ایران" شهرت داشت هیچگاه به آمریکا دعوت نشد.
رسیدن مصطفی کاظمی به نخستوزیری در اردیبهشتماه گذشته، باعث گرمی ناگهانی روابط بغداد- واشنگتن شد. گفته میشود که کاظمی با ولیعهد عربستان نیز روابط دوستانهای دارد. او که به مدت چهار سال ریاست دستگاه اطلاعاتی عراق را به عهده داشته، ظاهراً مورد تأیید تهران و سپاه پاسداران نیز هست. هرچند بعید به نظر میرسد که او به اندازۀ عادل عبدالمهدی از ایرانیان حرفشنوی داشته باشد.
این موقعیت نادر مصطفی کاظمی باعث شده که احتمال وساطت وی میان ایران و عربستان مطرح گردد. با اینحال معلوم نیست که وی مأموریت مشخصی در این زمینه داشته باشد. اما به هرحال کاظمی تلاش میکند تا عراق را از عواقب دعوا میان تهران و ریاض دور نگاه دارد.
قرار است که در سفر به عربستان، وزیرای نفت، برق، دارایی و برنامهریزی عراق نیز نخستوزیر را همراهی کنند. عراق که به دلیل بینظمیهای داخلی، فساد و مداخلات خارجی با وضعیت بسیار آشفتهای مواجه است و در پاییز گذشته شاهد اعتراضات گستردۀ مردم بود، اینک به دلیل اپیدمی کووید١٩ و همچنین کاهش بهای نفت با دشواریهای اقتصادی بزرگتری دست به گریبان شده است. بغداد به تازگی به ریاض پیشنهاد داده که اجرای مجموعهای از طرحهای بزرگ عمرانی – به ویژه در زمینۀ انرژی – را در خاک عراق به عهده گیرد. چشم امید عراق به ظرفیتهای عظیم سرمایهگذاری سعودیهاست. با اینحال ایران هم به آسانی از منافع خود در عراق نخواهد گذشت.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید