برجام و برنامه تجارت دوجانبه؛ اهداف سفر وزیر امورخارجه چین به ایران

وانگ یی، وزیر امورخارجه چین، در چارچوب یک سفر دوره‌ای به منطقه روز جمعه وارد تهران، پایتخت ایران شد. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت «بررسی راهکار تقویت مشارکت راهبردی دو کشور و تبادل نظر درباره تحولات بین المللی و منطقه ای در دستورکار این سفر قرار دارد.» همچنین ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی نوشت یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در این سفر، علاوه بر بررسی راهکار تقویت مشارکت راهبردی دو کشور و تبادل نظر درباره تحولات بین المللی و منطقه ای، بررسی مساله برجام است.

وانگ یی، وزیر امورخارجه چین AFP - JOHN MACDOUGALL

به گزارش رسانه‌های ایران، وانگ یی به دعوت محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، تا فردا شنبه مهمان مقام‌های جمهوری اسلامی ایران است و او علاوه بر مذاکره با همتای ایرانی، با حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران نیز دیدار خواهد کرد.

وزیر امور خارجه چین در سفر دوره‌ای خود به منطقه خاورمیانه، از عربستان سعودی نیز بازدید کرده و قرار است به ترکیه، امارات متحده عربی، بحرین و عمان نیز سفر کند.

هوا چون اینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین روز پنجشنبه در مورد اهمیت این سفر گفت: «سفر بیانگر تمایل صادقانه چین برای تعمیق همکاری متقابلاً سودمند دو طرف است و برخورد مسئولانه چین را در کمک به امنیت و ثبات خاورمیانه نشان می دهد.»

همچنین مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفت‌وگو با ایلنا در مورد وضعیت تجاری ایران و چین در سال گذشته اظهار کرد: کاهشی که تجارت خارجه ما در سال گذشته داشته در ۱۰ یا ۱۲ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. یعنی از نظر حجم تجارت خارجی ما به اواسط دهه ۸۰ بازگشته‌ایم که بخش مهمی از این موضوع هم به علت تحریم‌های سنگین در سال ۹۹ و کاهش فروش نفت بود. طبیعتا در این شرایط ارز لازم برای واردات را نیز نمی‌توانیم تامین کنیم.

وی افزود: اوایل سال گذشته نیز مسأله شیوع کرونا و غافلگیری جهان در برابر آن به وجود آمد که باعث شد تقاضا برای مواد اولیه به شدت در جهان کاهش یابد. همه این عوامل دست به دست هم داده‌اند.

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور گفت: سال ۹۹ ما کمی بیش از ۳۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته‌ایم. میزان دقیق صادرات نفتی هم از آنجا که محرمانه است مشخص نیست اما بسیار کم شده است. میزان واردات هم که در سه سال گذشته روند کاهشی داشته یا دست کم افزایشی نداشته است.

وی خاطرنشان کرد: در نتیجه وقتی مجموع تجارت بین‌المللی و فرامرزی ما کوچک می‌شود سهم ما از تجارت با چین هم کاهش می‌یابد بطوریکه در ۱۵ یا ۱۶ سال گذشته ایران و چین به این اندازه تجارت کم با هم نداشتند. طبق آمار تا پایان سال ۲۰۲۰ حجم مبادلات ایران و چین حدود ۱۶ میلیارد دلار بود که با احتساب فروش غیررسمی نفت باز هم به ۲۰ میلیارد دلار نمی‌رسد. در صورتی که سال ۲۰۱۴ حجم مبادلات دو کشور به ۵۱.۸ میلیارد دلار رسیده بود. یک بخشی از آن مربوط به این است که نمی‌توانیم نفت بفروشیم و بخش دیگر هم به علت کاهش قیمت نفت است.

حریری با تاکید بر نقش مهم سیاست بر اقتصاد ایران بیان کرد: از آنجا که اثرات سیاست از جمله سیاست داخلی و به خصوص سیاست خارجی در اقتصاد ما بسیار زیاد است، اقتصاد ما قابل پیش‌بینی نیست. سال آینده از یک سو در سیاست خارجه ما چشم‌انداز تعیین تکلیف با آمریکا را داریم و از سوی دیگر در سیاست داخلی انتخابات ریاست جمهوری را پیش رو داریم. این دو موضوع اقتصاد ما را به شدت تحت تأثیر قرار داده و غیرقابل پیش‌بینی می‌کنند.

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین همچنین با اشاره به برنامه همکاری ایران و چین گفت: برنامه جامع همکاری ۲۵ ساله در سال ۱۴۰۰ می‌تواند به توافق طرفین برسد و دو طرف آن را به عنوان برنامه جامع همکاری بپذیرند. اما پذیرش یک برنامه به معنای تاثیر اقتصادی فوری آن نیست چراکه این برنامه باید در حوزه‌های مورد توافق به پروژه‌های تقسیم شود، برای این پروژه‌های معین قرارداد بسته شده و عملیاتی شود. اما رسیدن به یک تفاهم در مورد یک برنامه جامع بلندمدت همکاری بین ایران و چین در سال جاری محتمل است.