آمریکا برای انجام گفتگوهای مستقیم با ایران اعلام آمادگی کرد؛ ایران هر گونه مذاکره با آمریکا را رد کرد
ایالات متحده آمریکا که در گفتگوهای روز سه شنبۀ آینده، ۶ آوریل/ ١٧ فروردین، در وین در بارۀ توافق اتمی امضاء شده در این شهر حضور خواهد داشت، آماده انجام مذاکرات مستقیم با جمهوری اسلامی ایران در این زمینه است. پیش از این، بدرخواست ایران، گفته شده بود که واشینگتن در این دیدار شرکت دارد، اما بطور مستقیم با ایران گفتگو نمی‌کند. در حالیکه مقامات آمریکا هدف از دیدار آینده را جستجوی روندی برای اجرای متقابل تعهدات در برجام می‌دانند، تهران یکبار دیگر خواستار «رفع کامل تحریم‌ها» به عنوان پیش شرط بازگشت به رعایت تعهدات خود در برجام شد و اعلام کرد هیچ مذاکره‌ای با آمریکا انجام نخواهد شد.
نتشر شده در:
دیدار و گفتگو برای بازبرپائی توافق اتمی وین هفتۀ آینده در همین شهر با حضور همۀ امضاء کنندگان آن در سال ٢٠١۵، ازجمله ایالات متحد آمریکا، انجام خواهد گرفت. در آستانۀ برگزاری این نشستِ حضوری، ند پرایس، سخنگوی دییلماسی آمریکا، با تشریح اهداف آن، اعلام کرد که این کشور با انجام گفتگوهای مستقیم با ایران مخالفتی ندارد. مقامات جمهوری اسلامی ایران که فراوان با اظهارات خود بر سر راه خویش دام می‌گذارند، این بار نیز ناگزیر از تاکید بر خودداری از انجام گفتگوهای مستقیم با آمریکا شده‌اند، تا سیاست «اول رفع کامل تحریم‌ها» صورت واقع بیند.
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران، که ریاست هیئت این کشور در گفتگوهای مجازی جمعه را بر عهده داشت یکبار دیگر گفت «برای بازگشت ایالات متحده به برجام نیاز به هیچ مذاکره‌ای نیست» و اگر آمریکا «تحریم‌های یکجانبه» را بردارد «به توافق برگشته» است.
مقامات جمهوری اسلامی ایران که با اتکا به اظهارات جو بایدن در دورۀ مبارزات انتخاباتی در آمریکا گمان می‌بردند، وی با ورود به کاخ سفید بی درنگ و بدون انتظار متقابل، بازگشت این کشور به برجام و لغو تحریم‌ها را اعلام خواهد داشت، این تصور را در گفتار خود به شرط بدل کردند تا بتوانند از پیروزی خود در رویاروئی با آمریکا سخن گویند.
کشورهای اروپائی برای کسب شرکت ایران در نشست جمعه گذشته، در اوایل مارس از ارائۀ طرح قطعنامۀ خود به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صرفنظر کردند. پیش نویس این قطعنامه، محدود ساختن بازرسی‌های آژانس را محکوم می‌کرد و خواستار برقراری آزادیِ کامل بازرسان در اجرای ماموریت خود بود.
آنچه اما پیشرفتی در این زمینه و موفقیتی برای دیپلماسی اروپا به شمار می‌آید، برگزاری نشست وین است که در آن آمریکا و ایران هر دو شرکت دارند، هر چند گفته شود که گفتگوی «مستقیمی» میان دو طرف انجام نخواهد گرفت. قرار است این دیدارها به شکل «گروه‌های کاری» صورت گیرد تا این چنین گفتگوی «مستقیمی» میان تهران و واشینگتن صورت نگیرد. مذاکرات بر سر برنامۀ اتمی ایران، بگفتۀ کارشناسان، همواره با «نقش بازی کردن» و «ظاهرسازی» همراه بوده است.
این «ملاحظه» این بار نیز مورد توجه قرار گرفته است. رئیس دیپلماسی اتحادیۀ اروپا که ریاست کمیسیون مشترک برجام را بر عهده دارد برای به نتیجه رساندن این مذاکرات، نخست دیدار مقدماتی سه شنبۀ آینده را برای «پیوند زدن» مناسبات میان ایران و آمریکا پس از دورۀ بحرانی ترامپ برنامه گذاری کرده است تا بستر گفتگوهای جدی و بویژه خواست بازگشت ایران به الزامات پیش بینی شده در برجام فراهم شود.
هدف از دیدار سه شنبه، بگفتۀ ند پرایس، بررسی اقداماتی است که «ایران باید برای بازگشت به تعهدات خود در برجام به اجرا گذارد» و «ترتیباتی است که آمریکا باید برای لغو تحریم‌ها عملی سازد».
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجۀ ایران، امروز شنبه ٣ آوریل/ ١٤ فروردین، در واکنش به اظهارات همتایان آمریکائی خود گفت «توقف اقدامات جبرانی ایران و بازگرداندن آنها تنها متعاقب برداشته شدن همه تحریم‌ها و راستی‌آزمایی صورت خواهد گرفت». او تاکید کرد که «هیچ طرح گام به گامی مطرح نیست و سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران برداشته شدن همه تحریم‌های آمریکاست، اعم از آنهایی که ترامپ پس از خروج از برجام مجدداً اعمال و یا ابتدائاً برقرار کرد و همچنین تحریم‌هایی که تحت هر عنوان دیگری اعمال کرد». بگفتۀ او «این رفع تحریم‌ها باید مؤثر باشد و مورد راستی‌آزمایی توسط ایران قرار گیرد».
پیش از او، جالینا پورتر، معاون سخنگوی وزارت امور خارجۀ آمریکا، تصریح کرده بود که هدف از شرکت آمریکا در نشست وین اینست که در «بارۀ گام‌هائی که ایران باید برای بازگشت به پایبندی خود به برجام بردارد» گفتگو کند.
او گفت «اقدامات آمریکا برای کاهش تحریم‌ها بخشی از گفتگوها خواهد بود، اما این کشور در بارۀ آنچه در این زمینه انجام خواهد داد، پیشاپیش سخنی نمی‌گوید».
برخی خبرگزاری‌ها در ایران به نقل از «یک منبع مطلع» گزارش کرده‌اند که بنا بر «دستور غیر قابل تغییر رهبری» در این کشور «هرگونه نتیجه کمیسیون مشترک برجام که در آن ایده رفع گام به گام تحریم‌ها و یا مذاکره غیرمستقیم با آمریکا مبنا باشد، قابل پذیرش نیست».
این موضع ایران، نقش اروپا را در این زمینه برجسته تر می‌کند، هر چند که توافق نهائی باید میان تهران و واشینگتن صورت گیرد. این نقش بویژه فراهم ساختن امکانات گفتگو میان ایران و آمریکا و ارائۀ نتایج حاصل از آن به شکلی است که هر یک از دو طرف بتواند به کسب خواست‌های خود ببالد و بگفتۀ یک دیپلمات اروپائی «ظاهر را حفظ کند».
علی اکبر صالح، رئیس آژانس انرژی اتمی ایران، با اشاره به گفتگوهای مجازی جمعه و چشم انداز دیدار سه شنبۀ آینده «بن بست برجام [را] در حال شکسته شدن» توصیف کرد و گفت «موضوع گفتگوها در بارۀ برجام وارد مرحلۀ فنی شده و از کشمکش‌های اولیه گذشته» است.
وی اینکه « آنها اول شروع کنند یا ما اول شروع کنیم» را یک «بحث غیرقابل توجیه» دانست و آن را «نوید بخش» خواند.
علی اکبر صالحی از اینکه در ایران «بحث هسته‌ای سیاسی شده» ابراز تاسف کرد و گفت «اگر به قبل از انقلاب بر گردیم، در آن زمان توصیه شده بود که ایران باید در عرض ۲۰ سال، ۲۰ نیروگاه مثل نیروگاه بوشهر داشته باشد؛ این توصیه براساس توجیهات اقتصادی و دیگر (ملاحظات) سبد انرژی انجام گرفته بود».
وی مخالفان داخلی برجام را کورد انتقاد قرار داد و گفت «آنقدر برجام را کوباندند، تا آن را از حیّز اعتبار در ایران انداختند؛ چرا؟ دستاورد بزرگ و با ارزشی بود. چرا تیر را به پای خودمان شلیک می کنیم؟ چرا همصدا با اسرائیل برجام را می کوبید؟»
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید